Dostlarımızın bize gösterdiği sevgiyi abartmamız, duyduğumuz minnetten değil, takdire ve sevilmeye ne kadar layık olduğumuzu herkese göstermek içindir. LA ROCHEFAUCAULD
Paylaş
KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
Tırtar / Tandır
İbrahim Çelikli.
5,0 / 9 kişi ·11 beğenme · 7 yorum · 2375 okunma
 Tırtar / Tandır“iş bilen” oğlan evinden biri taradından elinde bir iple kapı çalınır, “-ünnen bakayın hunu..” .. “-uzat baka(yı)n barna(ğı)nı” titiz bir ustalıkla ip düğümlenerek ölçü alınır kız anasının arkasında saklanır.. sağ başparmak ısırılır.. evin diğer yetişkin kızı ondan fazla evmekte ablasını kıskanır, onun da gelmemiştir sırası “hadi ağası neyise de, öğünde taha abası var” denilerek ötelenmekten korkmaktadır.. düğünden önce pazara urba alımına gidilir bu kez de kız tarafından bir “abıla” iş-bilir bu “her şeyi bilen gadın”da bir afra-tafra bin kere pişman edilmiş, “bi(r) taha mı bi(r) taha asla mı asla kimsenin bi(r) işine garışmaycan candan ileri garışırsam n’olayın hurdan gakıp da huraya oturmak nasip olmasın” diye yemin billah etse de oğlan anası gene izbar eder “-aşgolsun gellaba hurda birbirmiziz biz elmiyiz “yemin para”nı ben da(ğı)dacan” diye ikna edilir.. o gene edeceğini bilir.. “siz bilmezsiniz” “ilazım olur” “bişi biliyoz da deyoz” “elinizin hamırıynan erkeğ işine garışman bakayın”.. göz kırpıp kollayacağını ifade eder “bu garıların bilce(ği) iş uza(ğa) gedin” diye duruma el konulur.. “bili(r)-bilmez herkeş garışmasın” diye etrafa hava atılır “demir tavında döğülü(r)” ... “harman yelinen, düğün elinen” .. “ömürde bi tefa olcak bişey” .. “daş yerinde ağırdır sen sakalını yerine go get hurdan sen kendi işne bak garışma bizim işimize” .. “mermer daşdan, varlığı iki başdan” kendi kendine tekerlemeler icad eder yerli-yersiz yineler o kendine bir şey almasa da “vallaha, billaha olmaz aba ele-ğüne garşı va! vallaha billaha yüzüne bakman elde adet de, biz de bedihat mı" .. "-netceniz ay bacım durun bakalım bi! taha sizin turpun böyüğü he(y)bede hinci alemi yok, biz bunun uçun mu çabalayoz valla nüzum deği(l) gardaşım ne gere(ği) var bizim gız” diye kız anasının gayreti ile ona da bir “fisdannık” ısmarlanır.. akla gelmedik gelir, kurulan hülyalar geride kalır, "aman be! o da n’olcağmış denilir bir sandık dolusu bol keseden öte-beri alınır bilmen kaş tene gremse, kaş tene de beşibiyerde bozdurulduğundan ya da dört güçcük gafalı bi dene de böyük gafalı alınacağından bahsedilir herkes bilir, herkes işin içindedir.. düğüne bir hafta kala birikiverir konu-komşu, hısım-akraba düğün ekmeği edilir yakın bir tandırda saman alevini çokarmakta biri sacın arkasını kül çamuruna beler bir diğeri un elekle çuvaldan alınıp elenir yumuşak düşşün diye biraz da arpa unu kepekten ayrılan una tuz eklenir yoğruldukça biraz daha su cıvıklaştıkça un serpilir üstü örtülüp, olması bekletilir iteğiler açılır, hamur tirkisi üstünde tahta esıranla kesilip beze edilir hamur ufra serpilir tahtaya, bir hapaz un da tahta üstündeki bezeye başlanır oklavalanmaya sonra biraz daha ufra ekelenerek oklava, ufra oklava, oklava hamur açıldıkça her oklavalandıkça hafifçe dönürülerek alta ufra, üste ufra bir fiske daha ufra açılan beze üstüne konulur sıvaşmasın diye oklavaya hamur açıldıkça; tahta üzerinde döndürülür yuvarlaklığı sağlanır incecik açılan hamur arkasını gösterecek kadar inceltilir.. oklavada terazilenerek götürülür sac üzerine serilir.. saca serilerek hafifçe göynütülür nemli, burcu –burcu iştah açıcı ortalığı bir ekmek kokusu bürür.. pişirici ekmek şişindeki ekmeği şöyle bir çevirir tandır içini gösterir, göynüktürülür. ekmek pembeleşir... sini üstündekilere eklenir.. oklavayla hamur açar iki kişi tandırdaki sacta pişiren biri pişirici önce birinin açtığını oklavadan boşaltır sonra diğerini tandır dolusu saman közü arada bir deşelenir arada bir kes serpilir aleve har, ateşe can saca tav verilir.. şişle tandıra sürülür yufka ekmek tandır sıcağında demlenir tirkiler dolusu hamur direkler boyunca (yufka) ekmek olur hamur bitimine doğru bazlama , gaba ekmek yumurtalı börek, yağlı katmer pekmez peynir katık olur. yarıya kadar boşaltılır oklava yumurta kırılıp katlanır açılmış hamur, “ısmanak, ilabada, karavık, kabak kıyılıp kavrulmuş soğan üstüne acı biber serpiştirilir ki gel de bu sac böreğini iki elle yeme! ev sahibi; “-“tıngır elek-tıngır saç elim hamır gaınım aç” hadin buyrun sovumadan, datlıdan da banalım ala-ıscak gaba ekmek, gatmer yağladım” oradaki herkes bir yandan atıştırır, "buyur aba obal da boynuna sen de buyur!" yoldan geçenler bile yumulur “-nasip meselesi bu, hayır olur hayır” bir yandan etraf süpürülür bir yandan da ev elden geçirilir bir yandan ekmek soğutulur bir yandan toparlanır etraf, tandır tandır ateşinde patetes-soğan közlenir ıbrık-güğüm ısıtırlır yüneceklere ne var ne yoksa yunur DİPNOT urba: çeyiz, düğün giysileri ve hediyelikler bol keseden: fiyatını, çekilecek ödeme sıkıntısını bir yana bırakarak alış-veriş yapmak öteberi: önemsiz şeyler öteberi;önemsiz şeyler demek olsada amaç onları almaktır, önemlidir.. her zaman alınmayacak leyler kastedilmektedir.. kafalı: Ata / Cumhuriyet altını büyüğü (7.25) küçüğü 3,75)gramdır tandır: yufka ekmek yapılan yer hamurun olması : çörek yapılacaksa hamura mayalı hamur (önceki hamur) katılarak mayalanmaya bırakılırak kabarması sağlanır, yufka ekmek yapılacaksa mayalanması(olması) beklenir. esıran: hamur keskisi, spatul, ıskarpile beze / bezele : hamur topağı ufra/uğra: (iri kepekli un olarak bugün kullanılan razmol)hamurun tahta veya oklavaya yapışmaması için serpilen un sıvaşmak: bulaşmak, yapışmak deşmek : eşmek, içini dışına çıkarmak, deşelemek : eşelemek tirki: geniş-çukur bakır ya da tahta hamur teknesi bazlama: gözleme kaba ekmek: sıcakken yağ sürümek için kalınca açılan yufka katmer: çekilmiş haşhaşla kalınca genellikle iki bezeleden arasına, ufra serpilerek, yağ, haşhaş ezmesi katılarak kat-kat açılan hamur sacda pişirildikten sonra sıcakken haşhaş yağıyla yağlanır yünecek: yıkanacak, (çamaşır), bazen de kap-kacak |
Şiiri Değerlendirin
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.
Tırtar / Tandır şiirine yorum yap
Okuduğunuz şiir ile ilgili düşüncelerinizi diğer okuyucular ile paylaşmak ister misiniz?
Yorumlar
Kegan
20 Ocak 2017 Cuma 01:17:00
İbrahim Çelikli.emin olunca cevap verdim
bizdeki karşılığı işi
dipnot olarak evirgeç i sayenizde eklemiş olacağım..
bizdeki karşılığı işi
dipnot olarak evirgeç i sayenizde eklemiş olacağım..
Kelimeyi t ifade.. resim ederseniz karsiligindali kelimeyi arz ederim.. devam eden şiir de
Belki yazmisimdir.. 1960 ki yılları anlatıyorum..
Aç daha çok tandır ekmeğini kokusunu berebilmektir..
Teşekkürler saygılar sunarım. .
Allah a emanet olasınız sayın Hocam
Belki yazmisimdir.. 1960 ki yılları anlatıyorum..
Aç daha çok tandır ekmeğini kokusunu berebilmektir..
Teşekkürler saygılar sunarım. .
Allah a emanet olasınız sayın Hocam
Cevap Yaz
Anadolu düğünlerinde hemen herkes birbirine yardımcı olur, şimdilerde düğünlere seyir için gidiliyor.
kokusu buralara kadar geldi tandır ekmeğinin.
kaleminiz daim olsun İbrahim Bey
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
kokusu buralara kadar geldi tandır ekmeğinin.
kaleminiz daim olsun İbrahim Bey
Saygılar
teşekkürler
Allaha emanet olasınız Sn hocam
teşekkürler
Allaha emanet olasınız Sn hocam
Bizim adetlerimizle tıpa tıp aynı, iple parmak ölçüsü bir hafta kala kız tarafından yenge denilen bayan eşliğinde düğün alış verişi ve sonuç ne alınırsa alınsın yengenin memnuniyetsizliği diz boyu daha sonra yufka yapımı ve düğün günü kocaman kazanlarla pilav pişirilmesi ve kocaman çadır kurulması.........
Kalemin susmasın, ilhamın bol olsun
_______________________________________Selamlar
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
Kalemin susmasın, ilhamın bol olsun
_______________________________________Selamlar
eyvallah Hocam
biz bize benzeriz..
ya da artık kendimiz değiliz
Şükür
teşekkür
biz bize benzeriz..
ya da artık kendimiz değiliz
Şükür
teşekkür
düğüne bir hafta kala birikiverir
konu-komşu, hısım-akraba
düğün ekmeği edilir
yakın bir tandırda
saman alevini çokarmakta biri
sacın arkasını kül çamuruna beler
bir diğeri
Eskiden eş seçimini büyükler yaparmış, büyükler ne derse onların dediği olurmuş.
Birlikte düğün alışverişine gidilmiş.ekmekler pişirilmiş sanki kokusu geldi buram buram.
Offff eskiden anneannem ve annem de yapardı taş fırında ve saçta ekmekler biz küçükken
nasıl yerdik onları. Yufka ekmeğinin benzeri lavaş ekmektir.Ekmeğin Türk mutfağında önemi
büyüktür. Toplumun temel besin maddesidir. Ekmeğin türü ne olursa olsun öncelikle günlük
ekmeğin nasıl karşılanacağı düşünülür. Öyle ki para kazanmanın, çalışmanın karşılığı “ekmek
parası” olarak ifade edilir. Bu da ekmeğin, günlük hayatta ne denli önemli olduğudur.Bazlama
Anadolu’da yaygın olarak yapılır. Daire şeklinde 20-25 cm kadar çaplı, 1 cm kadar kalınlıkta açılan
hamurlar sac veya tandırda pişirilir.Anadolu’da yaygın olarak yapılan yufka ise geleneksel Türk
mutfağının önemli ekmeklerindendir. Türkmen dilinde yufka her şeyin incesi demektir.
Yufka'ya bazı yörelerde şebit-sepit-Şipit denilir,bizim yöremizde şipit'dir. Mayasız olarak yoğrulan
hamur bezelere ayrılır. Bezeler oklava ile 1-2 mm kalınlıkta, 50-100 cm çapında daire şeklinde açılıp,
kızgın sac üzerinde pişirilir.Bu yeni nesil bilmiyor artık,günümüzde, eskiden yapılan lezzetli ekmekleri
bulmak zordur. Köylerde bulunabilir belki; ama şehirlerde evinde ekmek yapanlar azınlıkta, belki de
hiç yoktur.Kuzu kol tandırını ise düdüklü tencere de yapmaktayız artık.:)))Yöresel şivenizle emek
verilmiş şiirinize tebrikler üstad.Saygıyla.
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
konu-komşu, hısım-akraba
düğün ekmeği edilir
yakın bir tandırda
saman alevini çokarmakta biri
sacın arkasını kül çamuruna beler
bir diğeri
Eskiden eş seçimini büyükler yaparmış, büyükler ne derse onların dediği olurmuş.
Birlikte düğün alışverişine gidilmiş.ekmekler pişirilmiş sanki kokusu geldi buram buram.
Offff eskiden anneannem ve annem de yapardı taş fırında ve saçta ekmekler biz küçükken
nasıl yerdik onları. Yufka ekmeğinin benzeri lavaş ekmektir.Ekmeğin Türk mutfağında önemi
büyüktür. Toplumun temel besin maddesidir. Ekmeğin türü ne olursa olsun öncelikle günlük
ekmeğin nasıl karşılanacağı düşünülür. Öyle ki para kazanmanın, çalışmanın karşılığı “ekmek
parası” olarak ifade edilir. Bu da ekmeğin, günlük hayatta ne denli önemli olduğudur.Bazlama
Anadolu’da yaygın olarak yapılır. Daire şeklinde 20-25 cm kadar çaplı, 1 cm kadar kalınlıkta açılan
hamurlar sac veya tandırda pişirilir.Anadolu’da yaygın olarak yapılan yufka ise geleneksel Türk
mutfağının önemli ekmeklerindendir. Türkmen dilinde yufka her şeyin incesi demektir.
Yufka'ya bazı yörelerde şebit-sepit-Şipit denilir,bizim yöremizde şipit'dir. Mayasız olarak yoğrulan
hamur bezelere ayrılır. Bezeler oklava ile 1-2 mm kalınlıkta, 50-100 cm çapında daire şeklinde açılıp,
kızgın sac üzerinde pişirilir.Bu yeni nesil bilmiyor artık,günümüzde, eskiden yapılan lezzetli ekmekleri
bulmak zordur. Köylerde bulunabilir belki; ama şehirlerde evinde ekmek yapanlar azınlıkta, belki de
hiç yoktur.Kuzu kol tandırını ise düdüklü tencere de yapmaktayız artık.:)))Yöresel şivenizle emek
verilmiş şiirinize tebrikler üstad.Saygıyla.
kuzu kol?
kaykıları yatsınamaz bakış açınız.. yorum ve değerlendirmeleriniz
her zamanki tad ve kalitesinde
teşekkürler
saygılar
kaykıları yatsınamaz bakış açınız.. yorum ve değerlendirmeleriniz
her zamanki tad ve kalitesinde
teşekkürler
saygılar
SN Hocam gönülden kutlarım yöresel anlatım zevkle okunuyor sevgi ve saygılarımla
Köyümü buluyom bu sayfada
Gendimi buluyom daha doorusu
Düğün ekmaandan önce Galın Ekmaa (n harfi genizden çıkmalı söylerken) olur bizde
Galın ne demek onu annadiyim önce
Gız isteme faslından sonra şayet gız evinin göönü varısa ve bunu da düürcülere demişlerse
Oğlan evinden gız tarafına hitaben "hısım galını da kesek gurtulak" deller
Galın bir nevi başlık parasıdır
Şööle ki
Gız evi oğlan evine ya aşşadakıı mı bir liste verir
4 kat yatak
5 tane eriş çuval
5 tane hör çuval
6 tane çul
1 maasere gazanı
2 gulplu gazan
1 bakır ileğen
vs.
Ya da bu listenin dutarını hesap edeller
üç aşşağa beş yokarı
Oğlan evi bu galın listesinin parasını gız evine verir
Gız evi de bu listedeki çeyizi hazırlar
iste bu galın işi hallolduğunda yani bir nevi çeyiz hazırlandığında
oğlan ve gız tarafı gız evinde toplanıllar ve burada bir yemek yenir
Bu yemekte yenilecek ekmeğe galın ekmee deller
Ya da bu ekmek veya yemek gızın verilmesi anında da verilebilir.
Bu adet günümüzde batal oldu
Selam ediyorum hocam
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
Gendimi buluyom daha doorusu
Düğün ekmaandan önce Galın Ekmaa (n harfi genizden çıkmalı söylerken) olur bizde
Galın ne demek onu annadiyim önce
Gız isteme faslından sonra şayet gız evinin göönü varısa ve bunu da düürcülere demişlerse
Oğlan evinden gız tarafına hitaben "hısım galını da kesek gurtulak" deller
Galın bir nevi başlık parasıdır
Şööle ki
Gız evi oğlan evine ya aşşadakıı mı bir liste verir
4 kat yatak
5 tane eriş çuval
5 tane hör çuval
6 tane çul
1 maasere gazanı
2 gulplu gazan
1 bakır ileğen
vs.
Ya da bu listenin dutarını hesap edeller
üç aşşağa beş yokarı
Oğlan evi bu galın listesinin parasını gız evine verir
Gız evi de bu listedeki çeyizi hazırlar
iste bu galın işi hallolduğunda yani bir nevi çeyiz hazırlandığında
oğlan ve gız tarafı gız evinde toplanıllar ve burada bir yemek yenir
Bu yemekte yenilecek ekmeğe galın ekmee deller
Ya da bu ekmek veya yemek gızın verilmesi anında da verilebilir.
Bu adet günümüzde batal oldu
Selam ediyorum hocam
biz de buyday uçu kıl çuval olu..
un uçu dimi çuval
zehre serpinde duru
vahtı gelince
fasille nası bişer
turşu nası edilir
göce
tahrana
epicini annadacan sağa
söz
un uçu dimi çuval
zehre serpinde duru
vahtı gelince
fasille nası bişer
turşu nası edilir
göce
tahrana
epicini annadacan sağa
söz
Şiir Künye
Kayıt Tarihi
: 19.11.2015 08:55:33
Puan
: 45.0 / 9 kişi
Okunma Sayısı
: 2375
Yorum
: 7 yorum
Beğeni
: 11 kişi
Şiiri Beğenenler
Popüler Şiirleri
MENÜLER
YENİ ŞİİRLER
EDEBİYAT DEFTERİ
Sitemizde daha iyi hizmet verebilmek için sitemizde çerez kullanılmaktadır.
Istırap Yumruğu
Istırap yumruğudur hamur gibi yoğuran
Sonra oklavalarla mütemadi dövülen
Bu yetmiyormuş gibi kızgın saca konulan
Hep benim ben ocakta hamken pişen ve yanan
03.12.1982
Kegan tarafından 1/20/2017 1:11:44 AM zamanında düzenlenmiştir.