Orta Okul Anıları Demirci
Demirci Bayram sabahın erinden,
akşamın geç vaktine kadar, yaz-kış demeden kor ateşin karşısında; ta-ka, tu-ka, tı-kı-tak, tuk, ta-ka,ta-ka körükler, etrafa çıngılar saçtırırdı uzun maşasıyla kor-demiri tutardı ilk örse sonra kızgın, kor demire biri uzun bir maşayla tutar kor halindeki demiri bir o sallardı çekici bir karşısındaki tık-tık, tuk, tık, tuk taka-tuka ne şanslı insanlardı.. sevdikleri işi aynı heyecanla kimbilir kimler seyreder yutkunurlardı küçükken; şişireceğimiz sakızı parmaklarımızla yaydığımız gibi sanki elleri ile kor halindeki demiri yayardı bir karşısındaki vururdu, bir o vururdu tak-ka, tuk-kaa neresi nasıl döğülecekse bilirlerdi saat saniyesi ritimli tık, tuk tık, tuk tık, tuk, tık sonra tekrar ateşe koyarlar, döğdükleri demiri körük ateşine korlaşınca tekrar örs üzerine, tekrar vurmaya başlarlardı büyük çekici belli bir şekli alana kadar vurarak yuvarlatırlardı, inceltirlerdi, fazlalığı keserlerdi tah, tak tuk, ortaya bazen bir satırın ağzı, bazen de bir tahranın sapı çıkardı, ya da keser, nacak, balta, saban demiri bir şeyin ağzı çıktı mı, teneke hatıldaki kirli suya batırırlardı coosss.. “çeliğe su vermek” bu olmalı tenekedeki kirli suya bir-iki batırıp çıkardılar mı ağzını eğeyle, törpülemeye başlarlardı baş parmağıyla dener.. elini pantolonuna siler, eğeleyip tekrar parmağıyla çeliğin ucunu inceler gök yüzüne kaldırıp seyreder.. ya diğerlerinin yanına atar.. ya kalkıp karşı duvara asar ardından sıra körük ateşinde korlaşan demire imal edilecek başka alete.. şekil verilecek bir başkasına geçer alınterine, emeğe, ateşe, vargücü ve ustalığı ile çekice tık-tık tuk, tık tuk tık tuk, tık tuk karşı duvarlar envayı çeşit “Bayram” armalı bel, kürek, keser, orak, çapa, kazma, sacayağı, örs, çekiç, üzengi, menteşe, reze, kargaburnu, pulluk kulağı, düven takımları, hatta nal, tel dilli keçi, boynuz dilli koyun çanı bile vardı.. Demirci Bayram ayarlar, kaynaklar, pazarlık yapar, müşterisini memnun uğurlar kaldığı yerden işine başlardı tak, tuk, tık tık tık tuk, tık tuk |
Hangi aleti hangi demirci yaptı ilk bakışta bilinir
Parmak izinden daha başka bir iz olmalı onlarda
Yürek izi gibi.
Eskiden ekin biçim zamanı gelmeden
Orakları ve tırpanları elden geçirmek için
Komşu köydeki demirciye giderdik
Giderken de ardıç ağacından kömür yapardık bir çuval
Sırtlar götürürdük
Para geçmezdi o zaman
Kömür verirdik oraklarımız bileylenirdi
İlçemin 55 tane köyü var ve bu köylerin toplamında hiç yoksa 15 kadar demirci var.
Kemik saplı bir bıçak ve çakmak tabir edilen bir alet aldım geçtiğimiz yaz
Derleme çalışmaları yaparken.
Akşam olunca dayımlara geldim ve bıçağı ve çakmağı dayıma gösterdim
Kalitesini öğreneceğim güya.
Dayım daha bıçağı eline almadan
O KÜSTÜK BIÇAĞINI NEREDEN ALDIN YEĞENİM DEYİNCE ÇOK ŞAŞIRMIŞTIM.
Gerçekten de o bıçak Çiçekli mahallesinin Küstük obasından bir demircinin imalatı idi.
Üzerinde Made in KÜSTÜK yazmıyordu ama galiba ruhunda öyle bir yazı vardı.
yoksa nereden bilinecek.
Teşekkürler paylaşım için hocam.
Selam ediyorum
Celil ÇINKIR tarafından 8/28/2015 11:02:18 AM zamanında düzenlenmiştir.