Hiciv konusu, zannediyorum; şiire bakıştaki farklılıklar gibi farklı bakış açısıyla seyredilmeye devam edecek. Bu normaldir..
Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır elbette.

Gerçekte hiciv nedir ve hiciv ustaları neler yazmışlardır diye baktığımızda şöyle bir manzara ile karşılaşıyoruz.

“Hiciv, edebiyatta bir yazı türüdür. Kelime anlamı itibarıyla; bir kişiyi, bir olayı, bir durumu, iğneleyici sözler ve alaylı ifadelerle gülünçleştirerek kınamak ve manzum yolla eleştirilmektir.”

Diye târif edilir.

Yazanın hâlet-i ruhiyesine ve konunun şekline göre kelime seçimleri ve dozajı ayarlanan hicvin ustalarına baktığımızda şu örnekleri görüyoruz.

Divan Edebiyatındaki hiciv ustalarından en büyüğü kabul edilen Nefi;

1)

Gürci hınzırı a samsun-ı muazzam a köpek
Kande sen kande nigehbani-i alem a köpek

Vay ol devlete kim ola mürebbisi anun
Bir senin gibideni cehl-i mücessem a köpek
……………………………( Sihâm-ı Kazâ )


2)

“Fırsatî sen bu semti bilmezsin
Eyleme gel bizimle yok yere ceng
Sana kaç kere dedim anlamadın
Sözde mazmûn gerekir â pezeveng”


Eşref ise hem târifi daha ileriye;

Eylemem ölsem de kizbi ihtiyar
Doğruyu söyler gezer bir şairim
Bir güzel mazmun bulunca Eşrefa
Kendimi hicveylemezsem kafirim

götürüyor.
Hem dozajı daha sert ayarlıyor;

Vakt-i istibdatta söz söylemek memnu idi
Ağlatırdı ağzını açsan hükümet ananı
Devr-i hürriyetteyiz şimdi değişti kaide
Söyletirler evvela sonra s.....ler ananı

Rıza Tevfik Bölükbaşı ne diyor;

…………………….

Sonra cinsi bozuk, ahlâkı fena,
Bir sürü türedi, girdi meydana.
Nerden çıktı bunca veled-i zinâ?
Yuh olsun bunların ham ervâhına!

Mehmet Akif;
…………………………………..

“Tükürün, milleti alçakça vuran darbelere,
Tükürün, onlara alkış dağıtan kahpelere...

……………………………

Eşref mi?
Ondan hiç bahsetmeyelim!

Yani, hiciv öyle çok vernellenmiş bir şiir dalı değil.
Belki şöyle bir örnek daha net anlaşılması sağlanabilir.
Bütün spor dalları içinde dövüş sporları gibidir. Evet can yanması vardır elbette. Ama yüzme ile kıyaslanması haksızlıktır. Kulvarları farklıdır.

Kullanılan edebî sanatlar elbette şiirin kalitesine katkı yapacak ve seviyesini belirleyecektir.
Kelime seçimleri, kafiye seçimleri ve örgüsü her zaman tartışılabilir. Ama hiciv bu değildir demek sanırım biraz hiciv konusunu lightlaştırmaktır ki; o hiciv olmaz.

Ustalar çokça kullanmış olsa bile muhakkak ki sövgüleri, çok ağır hakaretleri tasvip etmek mümkün değil. Fakat, aşıkların bile karşılıklı atışmalarda, hatta televizyon kanallarında rahatça söyleyebildikleri kelimelerin seçilmesinde ne sakınca olabilir?

Hiciv ses getirmeli, değdiği yerde iz bırakmalıdır bana göre..

Kime yazılmıştır, neden yazılmıştır bilemiyorum ama kullanılan kelimeleri çok ağır bulduğumu söyleyemeyeceğim.
Şiirin şiirselliğini her zaman tartışabiliriz.
Tartışılmalı da..

Hicvi yazan, muhatabın vereceği cevaplara tahammül edebileceği ölçüde yazarsa pek bir sorun olmaz galiba..

Her türlü çalışmanın irdelenmesini ve incelenmesini şahsen doğru buluyorum.

Eyvallah!





Oflu tarafından 1/9/2010 8:33:05 PM zamanında düzenlenmiştir.