Serpil Çavuşoğlu Hanım'ın “Ömrümce Unutamadım” adlı şiiri, yoğun duyguların zarif imgeler ve güçlü edebi sanatlarla işlendiği derinlikli bir metin.

Şiir Üzerinde Edebi Sanatlarla Analiz (Dize Dize)


---

> Hiçbir adımda omzuna değmedi gölgem,
→ Mecaz: Gölgenin omza değmesi fiziksel değil; burada "yakınlık" kurulamamışlığı anlatan soyut bir mecazdır.




---

> Yolunu kesmedi hiçbir cümlem.
→ Kişileştirme: “Cümle” bir insan gibi davranıp “yol kesebilir” hale getirilmiş.
→ Mecaz: Aşkını dile getirememek anlatılmıştır.




---

> Ama yine de bütün suskun hayallerimi, / Seninle yaşadım ömrümce ben...
→ Zıtlık & Telmih: Suskun (sessiz) hayaller ile yaşamak fiili arasında tezat vardır.
→ Telmih: “Suskun hayal” ifadesiyle, klasik aşk edebiyatındaki “ifade edilemeyen aşk” teması hatırlatılmış.




---

> Seni ilk kez, / Yorgun bir güneş, yokuş aşağı dökülürken gördüm.
→ Teşbih: “Yorgun bir güneş” insanlaştırılmış, benzetilmiştir.
→ İstiare: Güneşin “yokuş aşağı dökülmesi” eğretilemeli (dolaylı) bir anlatımdır.




---

> Sen, gözlerinle koca bir şehri susturuyordun.
→ Mecaz-ı mürsel & Abartma: Gözler tüm şehri susturamaz; bu, etkileyici bakışların gücünü mecazla ifade eder.
→ İstiare: "Şehri susturmak" eylemi de doğrudan bir benzetmesiz eğretilemedir.




---

> O an anladım: / Bazı insanlar sadece bakarak da insanı yıkabiliyordu.
→ Tezat: Sessiz ama güçlü yıkım vurgusu.
→ Mecaz & Abartma: Bakışla yıkmak mümkün olmasa da duygusal etkisi abartılarak ifade edilmiş.




---

> Durgundu gözlerin, / Bir ormanın en derin sessizliği gibi, / Bir yıkımın başlangıcı gibi...
→ Teşbih: Gözlerin durgunluğu, orman sessizliği ve yıkıma benzetilmiştir.
→ Aliterasyon: “g” ve “s” sesleriyle içsel bir dinginlik duygusu pekiştirilir.




---

> Ve ben, o an, / Duydum içimdeki bütün duvarlardan gelen çatlak seslerini.
→ Mecaz: İçimizde gerçek duvarlar yoktur, “duvar” burada ruhsal engellerdir.
→ Ses Taklidi (Onomatopoe): "Çatlak sesler" ile zihinsel kırılmalar işitilirmişçesine verilmiş.
→ Hüsnütalil: Aşkın doğduğu an, iç duvarların çatlamasına bağlanır.




---

> Her sabah aynı saatte geçiyordun sokaktan, / Ben de hep o kırık kaldırımda bekliyordum.
→ İstikrar & Ritüel İmgesi: Aynı zaman, aynı yer vurgusuyla içsel bir takıntı ve sadakat duygusu yansıtılır.




---

> Bir tesadüf gibi görünüyordu, / Ama köstekli saat bile tam o an duruyordu.
→ Kinaye & Hüsnütalil: Saatin durması imkânsız, ama duygusal yoğunlukla zaman durmuş gibi verilmiş.
→ Abartma: Saatin bile durması imgesi ile aşkın evrenselliği işlenmiş.




---

> Ne konuşuyorduk, ne de bakışıyorduk, / Ben seni hissediyordum... şehir de beni.
→ Eksiltili Cümle & Zıtlık: Karşılıklı bir diyalog yok, ama güçlü bir hissiyat var.
→ Kişileştirme: Şehrin “beni hissetmesi” insanlaştırmadır.
→ Anlam Kayması: “Şehir de beni” ifadesiyle yüklem gizlenmiş (hissediyordu).




---

> Seni tanımıyordum... / Adını bilmeden, dünyaya hükmeden gülüşünü ezberliyordum.
→ Tezat & Mecaz: Tanımadan birinin gülüşünü ezberlemek…
→ Teşbih & Abartma: Gülüşün dünyaya hükmetmesi büyük bir abartma ile sevginin gücünü gösterir.




---

> Saçlarının rüzgârla konuşmasına şiir kitapları yazıyordum.
→ Kişileştirme: Saçların “rüzgârla konuşması” canlandırmadır.
→ Abartma & Hayal Gücü: Bu diyalog üzerine şiir kitapları yazmak, duygunun yoğunluğunu anlatır.




---

> Sen bilmiyordun ama ben seni seviyordum. / Ben seni seviyordum.
→ İkileme & Tekrar Sanatı: “Ben seni seviyordum” tekrar edilerek derinlikli bir his yoğunluğu yaratılır.




---

> Bir gün yağmur yağdı. / Sen sırılsıklam ıslanıyordun. / Şemsiyesizlik bir insana ancak bu kadar yakışırdı.
→ Tezat & İroni: Normalde ıslanmak kötü bir şeydir ama burada romantik bir estetik kazandırılmış.
→ Teşbih: Şemsiyesizlik bir elbise gibi yakıştırılmıştır.




---

> İlk kez “keşke” dedim, yüksek sesle: / “Merhaba” diyebilseydim...
→ İç Konuşma & Duygu Patlaması: Kırılma anıdır; içinde tuttuğu duygunun dışa taşmasıdır.




---

> Ama yapamadım. / Bu aşkı sessizce yaşadım.
→ Zıtlık: İçte büyük bir sevgi ama dışta sessizlik.




---

> Aradan uzun yıllar geçti. / Belki taşındın, belki evlendin, / Belki de hâlâ o sokaktasın.
→ Yineleme & Belirsizlik: “Belki” kelimesiyle zamanın belirsizliği ve aşkın akışa bırakılmış hali verilir.




---

> Ama ben orada değilim artık. / Sadece bir gölge kaldı senden bana.
→ Mecaz & Telmih: “Gölge” burada anı, iz, hayal gibi birçok anlam katmanına sahip.




---

> İsmi konulmayan bir hikâye, / Susarak edilen binlerce sohbet...
→ Tezat & Telmih: Susmak ile sohbet etmenin bir arada kullanılması çok güçlü bir zıtlıktır.




---

> İçinde sen varsın ama / Kalan sadece hasret.
→ Tezat: Sevgili var ama yok; yalnızca yokluğu kalmıştır.




---

> Şimdi sana bu satırları yazarken bile, / Biliyorum, hiçbir zaman okumayacaksın.
→ Dramatik İroni: Okura söylenen bu cümleyle, asıl muhatabın habersiz olduğu bir duygu yumağı verilir.




---

> Ama bu yazı senin için değil; / Benim suskunluğuma bir mezar taşı gibi dikilsin diye.
→ Teşbih & Metafor: Yazının “mezar taşı”na benzetilmesi, bitmişlik ve kabulleniş anlatır.




---

> Sen beni hiç tanımadın. / Ama ben seni…
→ Tezat: Yine sevilenin ilgisizliği, sevenin yoğunluğu.




---

> Dünyaya hükmeden varlığınla hissedip, / Yaşayıp, / Yokluğunla ezberledim.
→ Tezat & Abartma: Varlıkla yaşayıp yoklukla ezberlemek çok güçlü bir çatışma duygusu verir.
→ Mecaz: Gerçek değil, ama aşkın öğreticiliği vurgulanır.




---

> Ve inan... / Sen beni hiç tanımamış olsan da, / Ben seni ömrümce unutamadım.
→ Final Cümlesi (Tesirli Vuruş): Bütün şiirin yoğunluğunu bu dizede toparlayan güçlü bir kapanıştır.
→ Yineleme & Duygusal Dönüş: Baştaki duygular bu finalde yankılanır.

Saygılarımla
Delibal