Müsavat
Derdi davası olana
Çayı devası olana Nuru havası olana Kayıp kazanç müsavidir Heyete aza olana Maksudu Feza olana Azığı eza olana Keder sevinç müsavidir Davada la şey olana İnleyen bir ney olana Elvedası toy olana Yergi övünç müsavidir |
müsavat : eşitlik kanunu
maksut : Amaç, emel, arzu, hedef
feza : Gökyüzü, uzay ...
eza : Üzüntü veren, kederlendiren, acı, dert, keder
Müsavi redifi üstüne kurulmuş olan , sekiz heceli nitelikli, ehil gönülün anlamını ve insanda olması gereken öz fıtratı imleyerek ifşâ eden güzel bir eserdi.
Derdi davası olana......................Prensibi, hayata karşı biçimlendirdiği bir duruşu, karakteri olana, onlar hakkıyla mücadele verene / kaybetse de kazancına eştir.
Çayı devası olana / Geleneğine arkasını dönmeyene, ( çay ) biliriz ki öz kültürümüzde dostluğu, paylaşımı, arkadaşlığı, söyleşiyi sembolize eder en çok.
Nuru havası olana / inancı olana
Kayıp kazanç müsavidir / Bütün bu sayılanlardan ötürü başkalarınca kayıp olarak görülenler , kendisine kazanca eştir.
************
Heyete aza olana / Bir anlayışta, görüşte birleşenlere doğru önder olana, yönlendirene, bilgisini verenlere
Maksudu Feza olana / Amacı gökyüzü olana : Yaşam biçimini ve ideolojisini dini tesislerle vücut bulmuş kurallar bütününde düzenleyen teamüller çerçevesinde belirleyen . Burada sayın şairimizin " gök " kelimesini arş -ı âlâ yı temsilen kullandığını yani maddi varlığın vardığı en son nokta olarak algıladığını düşünerek yazdığını düşünüyorum. Zira arş'ı âlânın nurlarla çevrili olduğu bilinmektedir. Zira bir üstte ki dörtlükte de " nur havası olana " derken aynı düşünce ve duygu kapsamında aynı yoğunlukta ve aynı merkezli dile getirmiş olduğu, bu mahiyetle şiirde anlamsal bütünlüğün dörtlükler boyutunda birbirbirini perçinleyerek korunduğunu söylememiz yanlış olmaz.
Azığı eza olana : Bir üstündeki dizeyle yine aynı anlamsal boyutta yer alan, onun devamı niteliğinde bir dize arşı- âla ' ya ulaşmak yolunda bütün kötü muamelelere, işkencelere, üzüntülere, göğüs germek zorunda kalan
Not ayrıca, buradaki benzetme sanatına hayran kaldım. Hem ses hem anlamsal bütünsellik hem de biçim çerçevesinde ustalıkla yazılmış bir dize... Ve bence şiirin, sehl-i müsteni şeklinde yazılmış olan en şah dizesi.
Keder sevinç müsavidir / Bütün bu düşünce, anlayış, görüş ve yaşanmışlıklardan sonra elinde kalan keder de olsa sevinç de olsa birbirine eşittir. Önemli olan sonuca ermek değil onun için gerçekten mücadele etmiş olmanın onurunu taşımak ve bunun hak katında bir karşılığının olduğundan emin olunduğundan artık sevinç, üzüntü gibi şahsı ve nefsi bağlar duygusal bağların olması olmaması birbirine eşdeğerdir.
***************
Davada la şey olana : Benimsediği, inandığı görüşte bir şey olmayana, gereksizliği aleni olana
İnleyen bir ney olana : Buna rağmen sürekli inleyen, emek vermeyen olana
Elvedası toy olana : Vefası eksik olana
Yergi övünç müsavidir : Eleştirmek de, övmek de eşittir.
Şiirimizde , genelde ilk ve son dörtlük daha salt bir bireysel duyarlılıkla ele alınırken, yani şahsi kişilikleri bağlayan, kişisel özelliklere dair bir kıyaslamayı baz alırken ikinci dörtlük genel kapsamlı, daha evrensel bir teyakkuzla ele alınmış. Bütünsel anlamda , başlık ve redifin birbirini gerek ses gerekse anlamsal olarak karşılaması, yine bütün eser boyunca mukayeselendirmenin belli bir mantık çerçevesinde ritmik olarak ele alınmış olması şiirin sanatsal değerini üst seviyeye taşımış. Minik bir eleştiri ; Hani dedim ya , bir kısımda bireyselliğe yakın, bir yerde evrensel boyutta diye, keşke evrenselliği tek , ya da bireyselliği tek alınmış olsaydı... Sanki kendi bütünselliği içinde bir iç bölünmeye gitmiş gibi şiir .Tabi yanılıyor olabilirim. Bu benim şahsi görüşüm.Yanlış anlaşılmamayı umarak. Bu güzel, ders gibi değerli eser için teşekkürlerimi bildirerek yorumumu sonlandırmak istiyorum.
Selam ve saygılarımla.