Leylâ
Aşka toprak kanar, yıldıza kervan
Kar beyaz bendedir, yaz sana Leylâ Yastadır gözlerim, dalsa da bir an Değmesin başka bir göz sana Leylâ Bülbülüm, gözyaşım gülce niyazdır Yükselen çığlığım, çöllere hazdır Derdi al, derdimin üstüne yazdır Bir umar beklemem, söz sana Leylâ İnleyen kalbimin, makberi sensin Gel ki derman imiş, bir peri densin Sen ömür verdiğim aşka nedensin Bir değil bin ömür, az sana Leylâ Ak düşen saçlarım, ince sefaysa Her günüm ızdırab, bince cefaysa Mektubun beklemek ahde vefaysa Yılda bir kez n’olur, yazsana Leylâ Fâ i lâ tün Me fâ î lü Fe û lün Erol URAZ 27.03.2014 Eskişehir |
fütursuzca kesip biçen?
"İntikam soğuk yenen bir yemektir çekirge"
Yedim sizi doktor:))
"Aşka toprak kanar, yıldıza kervan
Kar beyaz bendedir, yaz sana Leylâ
Yastadır gözlerim, dalsa da bir an
Değmesin başka bir göz sana Leylâ"
"Fâ i lâ tün Me fâ î lü Fe û lün"
Doktorun şiirini parçalayalım dedik, ama itiraf etmeli kolay lokma
değilmiş...
Aruzu heceye giydirmeyi başarmış sıkı bir şair var karşımızda.
Kudretli şairlerde gördüğümüz "sözcüklerin tek anlamıyla iktifa
etmeme" durumu Erol Bey'in şiirlerinde de var.
Örneğin:
İlk kıtanın ilk dizelerindeki "kanmak" eylemi tevriyeli kullanılmış:
Ortak yüklem olarak kullanılan "Kanmak" eylemi aldanmak anlamı
içerdiği gibi, "doymak" anlamına da geliyor.Şair de büyük ihtimal bu
anlamda kullanmış."Aşka toprak kanar" başka kimse doyamaz
aşka...Anlamına geldiği gibi , "aşk" o kadar yaramaz bir çocuktur ki
herkesi kandırdığı gibi toprağı bile kandırabilir."anlamına da
gelebilir.Hatta toprak metaforuyla ölümü de kastetmiş olabilir şair:
"Ölsek de aşka kanmaya, aldanmaya devam ederiz."anlamı da
çıkarılablir bu dizelerden.
Ortak yüklem olan "kanar" eylemiyle bağlanan, "kervan yıldıza kanar"
yargısı, kervanların geceleyin ilerlerken Kutup YIldızı'nı izlek almasına
bir göndermedir.Kutup yıldızıyla kastedilen, sevgili ve onun güzelliği;
"kervan" göstergesinin karşıladığı imge de sevgilinin aşıklarıdır.
Çoban Yıldızı öyle parlaktır ki nereden bakılsa görünür, dolayısıyla
kervanlar onun parlaklığına kanarak hep batıya meyleder, batı da
ölümü temsil eder.
"Kar beyaz bendedir, yaz sana Leylâ" dizesindeki "bende"
sözcüğünün de tevriyeli kullanıldığını düşünüyorum.Zira dizeler
"kar beyaz bendedir.","benim aşkım kar gibi temizdir."anlamına
gelebileceği gibi, "yaz sana Leyla" karşı yargı mantığı göz önüne
alınırsa; "yaz senin olsun, kış kıyamet benim..."anlamı da çıkarılabilir
pek âlâ...
Bir başka anlam da "Bu can sana bendedir (köledir) ve kar beyaz
kağıtlar gibi kalbine ne yazarsan yaz kabul edecektir, yazsana ne
duruyorsun?"
"Yastadır gözlerim, dalsa da bir an
Değmesin başka bir göz sana Leylâ"
İlk dizedeki "yastadır gözlerim" söz öbeği esasında, devamındaki
"gözlerin dalıp başka bir göze değse bile yas tutarım." manasında
yüklem olarak düşünülmüş ama bu kadar manayı aruzun çelik yelekli
kalıpları içinde vermek, söz sihirbazı şair bir doktor için bile kolay
değildir.
Şöyle dense nasıl olurdu acep:"Yas tutar gözlerim, dalsa da bir an.."
sanki biraz daha sebep-sonuç anlamı vermiş olduk.
İkinci dörtlük tertemiz, yalın ustaca:
Bülbülüm, gözyaşım gülce niyazdır
Yükselen çığlığım, çöllere hazdır
Derdi al, derdimin üstüne yazdır
Bir umar beklemem, söz sana Leylâ
"gül- bülbül" mazmunu divan şiirinin klasiklerindendir.
Üçüncü dizedeki "derdi al derdimin üstüne yazdır" söylemi, "derdini
derdimin üstüne" manasında olup üzerinde çalışılabilir.Zira "derdi"
nesnesi muğlak, hangi derdi, belli değil.Elbette ki sevgiliye
sesleniyor ve aruzun azizliği olmasa şair şöyle diyecek:"Derdin al
derdimin üstüne yazdır."Halk şairlerinin sık buşvurduğu bu yöntemde
fazla hece arada kaynar.Yani "derdin al.." sözü "derdini al"anlamında
kullanılır.Vatandaş da bunu sorun etmez, meramı anlar.
Üçüncü dörtlük:
"İnleyen kalbimin, makberi sensin
Gel ki derman imiş, bir peri densin
Sen ömür verdiğim aşka nedensin
Bir değil bin ömür, az sana Leylâ"
"m,n,r,y" sesleriyle nefis aliterasyonlar var...
İki "ömür" sözcüğü fazla olmuş.
Son dörtlük:
"Ak düşen saçlarım, ince sefaysa
Her günüm ızdırab, bince cefaysa
Mektubun beklemek ahde vefaysa
Yılda bir kez n’olur, yazsana Leylâ"
Sadece "bince cefa" sıfat tamlamasında birazcık kakofoni var, şiir bütün olarak nefisti.
Bugün bir güzel insan, kıymetli bir şair tanımaktan bahtiyarım.
Saygılar güzel insan:))
Görüşelim...
KUVVA tarafından 4/27/2014 8:03:37 AM zamanında düzenlenmiştir.