ÇİZMENİN ÜSTÜNDE İTALYAŞiirin hikayesini görmek için tıklayın Avrupa’nın güneyinde, Po Nehri ovasının, çizme biçimli bir yarımada olan İtalya Yarımadası’nın ve Akdeniz’de Sicilya ve Sardinya adalarının üzerine kurulmuş bir ülkedir. Kuzeyinde Alpler ile coğrafi olarak sınırlanmıştır ve burada Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya ile komşudur. Ülke ayrıca Hırvatistan, Slovenya ve Fransa ile deniz sınırlarına sahiptir. San Marino ve Vatikan şehir-devletleri bütünüyle İtalya topraklarıyla çevrilidir. İtalya devleti vatandaşı olanlara ya da soyu İtalya ile bağlantılı olan kişilere İtalyan denir. Konum: Güney Avrupa, Akdeniz kıyısında yarımadada, kuzeydoğu Tunus’ta yer almaktadır. Coğrafi konumu: 42 50 Kuzey enlemi, 12 50 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Avrupa Yüzölçümü: 301,230 km² Sınırları: toplam: 1,932.2 km sınır komşuları: Avusturya 430 km, Fransa 488 km, Holy See (Vatican City) 3.2 km, San Marino 39 km, Slovenya 232 km, İsviçre 740 km Sahil şeridi: 7,600 km İklimi: 7 ayrı iklim görülmektedir. Ama genel olarak ılıman hava hakimdir. Arazi yapısı: Arazi engebeli ve dağlıktır, ovalar ve kıyıda alçak araziler yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Akdeniz 0 m en yüksek noktası: Blanc Tepesi (Monte Bianco) 4,748 m Doğal kaynakları: Cıva, potas, mermer, sülfür, doğal gaz, ham petrol, balık, kömür, işlenebilir arazi Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %26.41 daimi ekinler: %9.09 diğer: %64.5 (2005 verileri) Sulanan arazi: 27,100 km² Doğal afetler: Toprak kaymaları, çığ düşmeleri, depremler, volkanik patlamalar, su baskınları, toprak çökmeleri Nüfus: 58,133,509 (Temmuz 2006 verileri) Nüfus artış oranı: %0.04 (2006 verileri) Mülteci oranı: 2.06 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini) Bebek ölüm oranı: 5.83 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 79.81 yıl erkeklerde: 76.88 yıl kadınlarda: 82.94 yıl (2006 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 1.28 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) Ulus: İtalyan Nüfusun etnik dağılımı: İtalyan Din: Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler, Müslümanlar Diller: İtalyanca (resmi) , Almanca, Fransızca, Slovence Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %98.6 Apeninlerden aştın mı, Po ovasına ulaştın mı? Vezüv lavında taştın mı, al gözüm seyreyle İtalya. Hannibal ile coştun mu, arena içinde koştun mu? Roma hukukuyla uçtun mu, var sözüm sen söyle İtalya. Tiber, Po gibi aktın mı, Pisa Kulesi’ne çıktın mı? Patlayıp Etna yıktın mı, gör gözüm bak böyle İtalya. Venedik’te gondolla gez, Sicilya’da plajlarda yüz. Cenova çevresi dümdüz, gel özüm sen söyle İtalya. Adriyatik Denizinde, gladyatörlerin izinde, Cenova Körfezinde, çizmeden yukarı İtalya. Bari, Milano, Roma’sı, harika olur dondurması, Ligurya, Roma ovası çizmeden aşağı İtalya. Bütün yollar Roma’ya çıkar, Neron da Roma’yı yakar. Etna, Vezüv’den lav akar, çizmenin üstünde İtalya. 07.06.2007 Tarık TORUN CEVHERDEN GERDANLIKLAR ’Sana, Bana, Ona’ |