İnsanlar sizden, onları tenkit etmenizi isterler, fakat asıl istedikleri onları övmenizdir. W. SOMERSET MAUGHAM
Paylaş
KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
SATRANÇ TAHTASININ BUĞDAY YÜKÜ
vega4
5,0 / 5 kişi ·10 beğenme · 3 yorum · 778 okunma
 SATRANÇ TAHTASININ BUĞDAY YÜKÜ
Milyardan büyük sayılar ne işlere yarıyorlar acaba?
Uzaya açılmadan biraz sayısal antremanda fayda var. Sen satranç bilir misin SÜLO’M? Ben acele oynuyorum, rakiplerim çok yavaş. Aceleciliğimden şahımı kapamayan, Vezirimi kapıyor, neticeten ben hep mat! Demek ki sen bu işi öğrenememişsin! Satranç; Hindistan’da 1500 yıl kadar önce Hint İmparatorunun danışmanlarına; Çocuklarının savaşta; iyi düşünen, doğru karar veren Başarılı birer komutan olmaları için Bir eğitim metodu bulmaları talimatı vermesiyle, Herssabbin Dahire adlı Bir Hint’li düşünür tarafından geliştirilmiş, Stratejik bir savaş oyunudur. Allah’ın cüppesizinin abuk sabuk laflarına bakmayınız. Oyunu çok beğenen imparator, Hazinenin anahtarlarını Herssabbin’e uzatarak “Gir hazineye, al dilediğini.” der. Düşünür; bu ödül yerine bir matematik dersi vermek için Bir istekte bulunur: “Hükümdarım satranç tahtasının sol alt karesine Bir tane buğday, sonraki her karesine İki katı buğday koyarak, 64 üncü karenin buğdayını bana verin yeter” der. Hersabin‘in bu mütevâzi dileği hükümdarı şaşırtır. Huzurdaki vezirine işittin mi tavrıyla bakar. Vezir, emredersiniz edasıyla tahtayı kaptığı gibi Mutfağa dalar; “Bir tencere buğday getirin!” der. Başlar acele acele sayarak yerleştirmeye; Birinci kareye bir buğday, ikinci tareye iki, Üçüncü kareye dört, dördüncü kareye sekiz derkeeen; Sekizinci kareye 128 buğday sığmaaaz. Taşar kenarlara, vezirde şafak atar, daha var 56 kare... Anlar ki; bu iş mutfakta olacak gibi değil... Geçer makamına, çağırtır mahiyetini... Saydırır 16’ncı karenin 32 bin 768 adet buğdayını, Tartın bakayım ne kadar geliyor şu buğday? Tartıp söylerler o zamanın terazisiyle... SÜLO’M 2007 YILINDA ÜŞENMEDEN SAYARAK TARTTI, KONYA OVASINDA YETİŞTİRİLMİŞ, AYNI MİKTAR BUĞDAY; 983,04 GRAM GELDİ. Saatler geçer, fakat dişe değer bir mesafe alınamaz. Elini şakağına atar, başım belada diye düşünür. Saydırmaktan da tarttırmaktan da vazgeçer. 32 inci kare 2 milyar 147 milyon 483 bin 648 buğday 64 ton 424 kilo 509 gram 44 miligram eder... Yetiştirmek için, verimli arazide 200 dönüm tarla, Taşımak için kendi ağırlığı 450 kiloyu geçmiş 800 kilo yük taşıyabilecek 81 tane iyi besili öküz, Depolamak için bir orta boy silo lâzım... Bu Dahire’nin zahirede gözü yok, derdi matematik dersi! Tane üzerinden işlem yapmaktan sıkılan vezir Hesabı tamamen ağırlık üzerine çevirir. 53 üncü kareye: 135 milyon 107 bin 988 ton 821 kilo 114 gram 88 miligram hesaplar... 54 üncü kareye gelince pes eder... Faaliyeti dondurur, çağırtır Herssabbin Dahire’yi. Herssabbin gelir; “Beni emretmişsiniz vezirim.” Vezir ayağa kalkıp karşılar, elini Dahire’nin omzuna koyar; “Sekizinci kareden 128 buğday taşınca; Bu işin içinde bir bit yeniği var dedim, 32 inci karede 64 ton 424 kiloya varınca, Buğday peşinde olmadığını, ders vermek istediğini, anladım. Benim sabrım, 54 üncü karede bitti. Söyle bakalım şu buğdayın önce sayısını, sonra ağırlığını; Sonra da imparatora gidip arzedelim durumu.” Herssabbin Dahire; “Vezirim ben de; bildiğimiz sayılarla Bu miktar buğdayın sayılamıyacağını görünce, Ağırlık hesabına geçtim ama halen sonuç almış değilim, Galiba bildiğimiz rakamlar yetmeyecek” Konu, vezir tarafından hükümdara arz edilir, Düşünüre, verdiği ders için teşekkür edilir... Şu buğdayı saymaya bu çağda Fransız kalmayalım diye; Hesap makinamla SÜLOM’U devam ettirdim, 39 uncu kareye geldiğimde; 274 milyar 877 milyon 906 bin 944 adet buğday Konması gerektiğini buldum, tonaj itibariyle de: 8 bin 246 ton 337 kilo 208 gram 32 miligram tuttu. 40 ıncı kare için 39 uncu karedeki buğday miktarını çarpacaktım iki ile Aman Allah’ım, ne bereketli buğdaymış ya! Coştu mübarek, adeta hesap makinasından taştı... Ekrana: 1,09951162761… diye yazdığını okuyamadım. Başladı ekranına yazmaya, avaz avaz bağırır gibi! ERRRO0oO0oO0oRrr! ERRO0oO0oRr! ERO0oR! CATİGA r model ELEKTRONİC CALCULATOR CD - 2351 Güneş enerjili hesap makinam; Benim aklımı karıştırmaktan zevk mi alıyorsun, Sil bunları ekranımdan, git kime yaptırıyorsan yaptır. O zaman anladım ki; vezir pes etmekte çok haklıymış. Daha geride 24 kare var. Ben de anlattım meseleyi Pisagor’a Baktı satranç tahtasına, kavradı konuyu; Şimdi Dahire’nin satrançın 64 üncü karesi için, Hükümdardan istediği buğdayın Sayısını yazıyorum, buyur oku SÜLO’M: 9.223.372.036.854.775.808 tane buğday. Ne oldu, okuyamadın mı, ben okuyayım şimdi: 9 kentilyon 223 katrilyon 372 trilyon 036 milyar 854 milyon 775 bin 808 Tane buğday istemiş, ulu hükümdarından, Çok ama çok düşünür şol Herssabbin Dahire. İki yüz yetmiş altı milyar ton ambarından, Çıkmazdı Hindistan’ın çürürdü ol zahire... 2008 yılının beklenen Dünya buğday rekoltesi 683 milyon tondu, 64 üncü karenin 276 milyar tonluk buğdayı, Tam 405 yıl boyunca biriktirilse Açgözlü Herssabbin Dahire’nin ruhu şâd olsun, İstediği buğday ancak karşılanabilirdi... Daha sonra Hint İmparatoru, bir satranç takımını, Yanında bir mektup ile birlikte, Hediye olarak Pers İmparatoruna gönderir. Mektubunda oyunla ilgili geniş bir açıklama yapmaz, Pers İmparatoruna sadece: Kim daha çok düşünüyor, Kim daha iyi biliyor, Kim daha çok ileriyi görüyorsa o kazanır. İŞTE HAYAT BUDUR diye yazar. Büyük sayılardan birkaç örnek ve kullanım alanları: 18 Sıfırlı Kentilyon: Dünya sahillerdeki kumlar. 21 Sıfırlı Sekstilyon: Hesaplanabilen yildizlar. 30 Sıfırlı Nonilyon: Güneş’in kütlesi kilogram olarak 2 nonilyon. 33 Sıfırlı Desilyon: Büyük patlamada şişme anı. 78 Sıfırlı Kenkavicintilyon: Evrendeki atomlar. Fazlasını merak eden internetten bulur. Süleyman KARAMAN vega4 NOTLAR: 1… GELECEK BÖLÜM (20) TAVLANIN ZARI VAR, İLMİN YOK. 2… İtalik yazılar gizli sesim, SÜLOM’UN konuyu açma çabasıdır. |
Şiiri Değerlendirin
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.
SATRANÇ TAHTASININ BUĞDAY YÜKÜ şiirine yorum yap
Okuduğunuz şiir ile ilgili düşüncelerinizi diğer okuyucular ile paylaşmak ister misiniz?
SATRANÇ TAHTASININ BUĞDAY YÜKÜ şiirine yorum yapabilmek için üye olmalısınız.
Üyelik Girişi Yap Üye Ol
Üyelik Girişi Yap Üye Ol
Yorumlar
Emek ve çabanıza beş yıldız gönderdim abi yüreken alkışlıyorum çok anlamlı bir eser hazırlamışsınız saygılar..............
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
vega4Sayın VARDI; satrancı sonsuz kavramının içine sokuş nedenim; olayların irdelenmesine ötesine berisine bakmanın gerekliliğine ışık tutan bir oyun olmasıdır.
İlginize ve beğeninize teşekkür eder selam ve saygılar sunarım.
İlginize ve beğeninize teşekkür eder selam ve saygılar sunarım.
Cevap Yaz
anlam ve anlatımı ile çok enteresan ve harika bir gönül sesiydi dost kutlar esenlikler dilerim...
:)) Satranç!..Düşünürün bulduğunu düşünemeyenin oynamaya çalışması ne kadar acı.Şiirde Üstad ele almış değişik bir açı..Değme ekonomistlerin altından kalkamayışı..Değme matematikçilerin de koparıyor olması kayışı..Bu nedenle de dünyanın ekseninden kayışı.Üstadı selamlıyorum.Sağlıcakla.Saygıyla.
Bu yoruma 1 cevap yazılmış.
Sayın neneh günaydın efendim; çok güzel irdelemişsiniz olayı. Bravo. Evet satranç; bir olayın içini/dışını, altını/üstünü, kenarını/köşesini, ötesini/berisini, sağını/solunu, niyetini/kıymetini vs... vs... vs... anlayıp algılayıp ona göre doğru bir karar vermeyi amaçlayan bir zihin geliştirme aletidir.
Tavlayı da yarın görüşürüz inşallah! Selam ve saygılarımla.
Tavlayı da yarın görüşürüz inşallah! Selam ve saygılarımla.
Şiir Künye
Kayıt Tarihi
: 20.3.2023 00:07:05
Puan
: 25.0 / 5 kişi
Okunma Sayısı
: 778
Yorum
: 3 yorum
Beğeni
: 10 kişi
Şiiri Beğenenler
Popüler Şiirleri
MENÜLER
YENİ ŞİİRLER
EDEBİYAT DEFTERİ
Sitemizde daha iyi hizmet verebilmek için sitemizde çerez kullanılmaktadır.