CEYHUN-(AMUDERYA)-ÇEMEN İLE MERGEN-(18)

“”Türkmenler onuncu asırdan itibaren göçebe hayatı yanında yerleşik bir hayat sürmeye de başladılar. Bu asrın başlarında Oğuzlar, Maveraünnehir çevresine yerleşip Yabgu denilen hükümdarların idare ettiği bir devlet kurdular. Türkmenlerin bu sırada başşehirleri Sir Derya kıyısındaki Yeni Kent idi. Yabgu Devleti zamanında Türkmenler Üçok ve Bozok diye ikiye ayrıldılar.

Onuncu asrın sonlarında İslam dinini kabul ederek iyice güçlenen Türkmenler, komşuları Peçenekler ve Hazarlarla savaşarak onları yendiler. İslam dinini kabul eden ve Selçuklu hakimiyetine giren Türkmenler, Oğuz Yabgu Devleti hükümdarının kendilerine kötülük yapacağından çekinerek, İslam diyarı olan Horasan’a göç ettiler.

Maveraünnehr’de kalan diğer Türkmen boyları da Kıpçakların hücum ve baskıları neticesinde dağıldılar ve Türkmen Devleti yıkılmış oldu. Yerlerinde kalan Oğuzlar ise Karacuk Dağları bölgesinde, Mankışlak’ta ve Sir Derya Nehri kıyılarında yerleştiler. Daha sonra Karahıtayların ve Karlukların baskısı neticesinde Selçuklulara tabi oldular.””

Kaynak: Türkmenistan Tarihi www.msxlabs.org/forum/turk-ve-islam-dunyasi/10717-turkmenistan-tarihi.html#ixzz545LwWa00

Yukarıda anlatıldığı üzere, Türkler(Türkmenler), sadece düşmanla savaşmıyor, zaman zaman, kendi soylarından insanlarla, boylarla, Devletlerle de savaşıyordu.
Hikayede adı geçen Yomut boyu Alpleri, çevrede yaşayan diğer boy Alpleri ile bir araya gelerek, dışarıdan gelen saldırıları engelliyor, durduruyorlardı. En çok da İranlılarla karşı karşıya geliyorlardı.
Yine bir İran saldırısını haber alan obalar toplanmış, saldırılara karşı koymak ve onları durdurmak üzere Yomut Obasının başında bulunan Mergen Alp sefere çıkmışlardı.
Tuana 3 yaşına gelmişti. Günler akıp gidiyordu. Mergen alp dört ay sonra seferden döndüğünde bu kez bir oğlunun olduğunu öğrendi. Adını Mengü koydu.

SEN AY OLASIN

Seninle Mengü can, soyumuz sürsün
Aslanım yiğidim, sen bey olasın
Öyle bir yetiş ki, el yiğit görsün
Herkes yıldız ise sen ay olasın

Elini kalleşçe, sıkan olmasın
Öyle ki, bileğin, büken olmasın
Sırt yere gelmesin, yıkan olmasın
Herkes bir ok ise, sen yay olasın

Hedefi vurmalı, okla her atış
Mengene olmalı, kabzayı tutuş
İmdat isteyene, vaktin de yetiş
Herkes küheylansa, sen tay olasın

Her gittiğin yerde bulunsun postun
Hep düşmana olsun, garezin, kastın
Düşmanından fazla, olmalı dostun
Herkes tek olurken, sen boy olasın

Unutma ha, hiçbir zaman davanı
Aklına uymazsa, topla divanı
Allah bir güzelle, yapsın yuvanı
Neslimi sürdüren, bir soy olasın

Boşuna geçirme, gelen bir günü
Zararla kapatma, geçen bir dünü
Ardından minnetle, ansınlar seni
Allaha çok yakın, hep “hay” olasın

Lüzumsuz diyor ki, geçmişim budur
Geçmişim de hata, olsa da nadir
Hani elden gelen, diyor ya Hıdır
Herkes tamam olsun, sen pay olasın

Sadık DAĞDEVİREN
Aşık LÜZUMSUZ

(Devam edecek)