FEDERİCO GARCİA LORCAYA YANIK ŞİİR

Issýz bir evde,
Korkudan aðlayabilseydim;
Gözlerimi çýkarabilsem de,
Yiyebilseydim;
Senin sesin için yapardým
Bunlarý,
Yaþlý portakal aðacý sesin;
Senin þiirin için yapardým
Bunlarý,
Çýðlýk çýðlýða fýþkýran þiirin.
Baksana,
Maviye boyuyorlar hastaneleri,
Senin için;
Kýyýdaki kenar mahalleleri
Ve okullar,
Senin için büyüyorlar;
Tüy salýyorlar,
Yaralý melekler;
Pullar örtünüyor,
Düðün balýklarý;
Deniz kestaneleri,
Göðe uçuyorlar;
Siyah tülleriyle terzi dükkanlarý:
Kanla doluyorlar, kaþýklarla,
Senin için;
Ve,
Yutuyorlar,
Yýrtýlmýþ kurdeleleri;
Öz canlarýna kýyýyorlar,
Öpüþe öpüþe;
Ve ak sadeler giyiniyorlar.
Bir þeftali aðacý
Giyinip de,
Kuþ gibi seðirtirken sen;
Kasýrga gibi fýrýl fýrýl,
Bir pirinç gülüþüyle gülerken;
Türküler çaðýrdýðýnda;
Allak bullak ederken,
Atardamarlarýný,
Diþlerini, gýrtlaðýný,
Parmaklarýný;
Vay ne þirindin,
Kahrolurdum ben
Kahrolurdum ben
Kýzýl göller için:
Güz ortasýnda bir þahbaz at
Ve kana belenmiþ bir tanrýyla,
Beraber yaþadýðýn.
Kahrolurdum ben,
Mezarlýklar için:
Gece, sesi kýsýlmýþ
Çanlar arasýndan,
Suyla, mezarlarla küllenmiþ
Nehirler gibi geçen;
Nehirler:
Hasta asker koðuþlarý sanki,
Týklým týklým dolu;
Ve matem yaðlý ölüme,
Çürük taçlý mermer þifreli ölüme,
Nehir nehir gelen ölüme doðru;
Birdenbire taþýveren nehirler.
Gece, ayakta, aðlaya aðlaya,
Boðulmuþ çarmýhlarýn geçiþini
Seyrederken sen;
Kahrolurdum seni görmek için:
Bak,
Ölüm nehrinin önünde aðlýyorsun
Perperiþan;
Garip kalmýþ köþelerde baþýn,
Durmaz ha, durmaz gözlerin
Aðlar yaþýn yaþýn.
Gece ve çýldýrasýya yalnýz,
Külleri ýsýra ýsýra;
Dumaný, gölgeyi, unutmayý:
Siyah bir huniyle yýðabilseydim,
Trenlerin, gemilerin üstüne;
Filizlendiðin aðaç için,
Yapardým bunlarý,
Topladýðýn,
Yaldýzlý su yuvalarý için;
Sarmaþýk için,
Yapardým bunlarý;
Gecenin sýrrýný sana ileterek,
Kemiklerini saran
Sarmaþýk için.
Islak soðan kokusu gelen
Þehirlerden,
Seni bekliyorlar;
Boðuk bir sesle,
Þarký söyleyerek
Geçesin diye.
Yeþil kýrlangýçlar,
Saçlarýnýn arasýna yapýyorlar,
Yuvalarýný;
Dilsiz sperma sandallarý,
Peþin sýra geliyorlar;
Sümüklü böcekler, haftalar,
Yelkenleri düþürülmüþ serenler,
Kirazlar da,
Dönüveriyorlar ossaat:
Gözükünce solgun baþýn,
On beþ gözlü baþýn,
Al kan içindeki aðzýn.
Þehrin otellerini,
Ýsle doldurabilseydim;
Hýçkýra hýçkýra,
Yok edebilseydim
Çalar saatlarý;
Ezik dudaklarýyla yaz ayý,
Evine nasýl gelecek,
Göreyim diye
Yapardým bunlarý;
Yýðýn yýðýn insanlarýn,
Melil mahzun tantanalarýyla
Ülkelerin,
Ýþlemez sabanlarýn,
Gelincik çiçeklerinin;
Mezar kazýcýlarýn, süvarilerin,
Kanlý haritalarýn, gezegenlerin,
Evine nasýl geldiklerini
Göreyim diye;
Yapardým bunlarý.
Küllerle örtülü dalgýçlarýn,
Uzun býçaklarla delik deþik olmuþ
Meryem Ana tasvirlerini
Sürüte sürüte gelen maskelerin;
Damarlarýn, köklerin, hastanelerin,
Karýncalarýn, su gözelerinin,
Evine nasýl geldiklerini
Göreyim diye;
Yapardým bunlarý.
Ýçine kapanmýþ atlýnýn
Örümcekler arasýnda öldüðü
Bir yatakla,
Gecenin;
Kinden, dikenlerden bir gülün,
Sarýya çalan bir geminin,
Rüzgarlý bir günle, bir bebeðin;
Evine nasýl geldiklerini
Göreyim diye:
Yapardým bunlarý.
Ben, Oliverio, Norah,
Vicente Aleixandre, Delia,
Maruca, Malva, Marina,
Maria Luisa, Larco, La Rubia,
Rafael Ugarte, Cotapos,
Rafael Alberti, Carlos,
Manolo Altolaguirre, Bebé,
Molinari, Rosales, Concha Méndez,
Ve daha da unuttuklarým;
Evine nasýl gelecektik,
Göreyim diye
Yapardým bunlarý.
Gel de taçlar takayým,
Gel, saðlýk esenlik delikanlýsý,
Gel, kelebek kýravatlý civan;
Sen ey,
Sonsuz hür siyah bir þimþek gibi:
Pýrýl pýrýl insan;
Madem, geç vakitlere dek,
Kalýnamýyor daha kayalýklarda;
Bari aramýzda konuþalým,
Gel,
Þöylece bir, olduðumuz gibi;
Çið için olmadýktan sonra,
Þiirlerde n’olacak yani?
Bir aðu hançerin,
Ýçimize iþlediði bu gece için
Olmadýktan sonra;
Þiirlerde n’olacak yani?
Bu tan kýzýllýðý için,
Olmadýktan sonra;
Ýnsanýn vurulmuþ yüreðinin,
Ölüme hazýrlandýðý,
Þu viran köþe için olmadýktan sonra
Þiirlerde n’olacak yani?
En çok gece, geceleyin:
Kýyamet gibi yýldýzlardýr,
Dolmuþlar hepten ýrmaða;
Bir kurdele gibiler,
Fakir fukara dolu evlerin
Pencerelerindeki..

Bir ölen var,
Onlarýn evlerinde;
Bürolarda, hastanelerde belki,
Belki asansör ve madenlerde,
Ýþlerinden oldular.
Onulur þey deðil yaralarý,
Yaratýklar,
Acý çekiyorlar.
Her yanda dert yanýþ,
Her yanda,
Vay þuymuþ vay bu;
Pencereler,
Göz yaþýyla dolu,
Aþýnmýþ eþikler,
Göz yaþýndan;
Yüklükler ýslak,
Bir dalga gibi
Halýlarý diþlemeye gelen
Göz yaþýndan,
Oysa ki yýldýzlardýr akar
Uçsuz bucaksýz bir nehirde.
Federico,
Dünyayý görüyorsun.
Yollarý görüyorsun,
Sirkeyi görüyorsun;
Birkaç ayrýlýþtan,
Taþlardan, raylardan gayrý,
Kimseciklerin kalmadýðý,
Köþeden:
Duman ha deyince,
Zalim tekerleklerine;
Hoþça kallarý görüyorsun,
Ýstasyonlardaki..

Her yanda, sorunlar koyuyorlar,
Çeþit çeþit insan var:
Kanlý býçaklý kör var,
Öfkelisi, ümitsizi var,
Yoksul var, týrnak aðaçlarý var;
Þunun bunun sýrtýndan,
Geçinmek sevdasýyla;
Harami var.

Hayat böyle, Federico,
Ey babayiðit,
Ey kara sevdalý adam.
Sana,
Dostluðumun sunabileceði þey
Ýþte bunlar..
Sen de epeyce þey biliyorsun
Þimdiden.
Yavaþ yavaþ, daha da,
Öðreneceklerin var.

Sosyal Medyada Paylaşın: