Banazlı Pir Sultan (GÜLCE-BULUŞMA)
Banazlý Pir Sultan (GÜLCE-BULUÞMA)
Ne harem tutarýz ne sürü koyun,
Bin saraya deðer gönlümüz bizim.
Zalim karþýsýnda bükülmez boyun,
Bir güle baþ eðer gönlümüz bizim.
Hacý Bektaþ Yunus Dede Korkutlar,
Her birinde bir baþkaydý umutlar,
Çiðnese karanlýk çökse bulutlar,
Her seherde doðar gönlümüz bizim.
Belleðinde yaza boza resmini,
Ayýrmadan deli vasat kýsmýný,
Tarihi daðlayan bütün hasmýný,
Top gül ile boðar gönlümüz bizim.
Altýn cevherinden sarý telimiz,
Emanettir vatan kutsal ilimiz,
Ses bayraðý bizim ana dilimiz,
Gökten yýldýz saðar gönlümüz bizim.
Bir derya ki; ilminde, coþkun coþkun çaðlayan
Burçlarda dalga dalga,
Ses bayraðýma bayraktar.
Dünü bugüne baðlayan,
Her biri ölümsüzlük, her biri tarih
Nice þair var, âþýklar, nice ozanlar...
Bunlardan yalnýzca biri; Banazlý Ozan
Aðaran tan, Pir Sultan...
‘‘Gel güzel yola gidelim
Adý güzel Ali ile
Açlar doyar susuz kanar
Leblerinin balý ile
Ýçilmez dolu içilmez
Sevgili yârdan geçilmez
Ýkisi birdir seçilmez
Has bahçenin gülü ile
Alim bana neler etti
Aldý beni dâra çekti
Üstüme yürüyüþ etti
Elindeki dolu ile
Aðaç kurur devran döner
Kuþ yuvaya bir dem konar
Doldurmuþ dolusun sunar
Alim kendi eli ile
Erenler lokmasý nurdur
Lokmaya elini sundur
Pir Sultan’ým doðru yoldur
Alim kendi yolu ile’’
Diyen Pir Sultan;
Ölümcül baskýlara karþý
Anadolu’ nun on altýncý yüzyýlda
Haykýran sesi, boðulan nefesi…
Trajik bir idamla birlikte,
Türkmen halk ve ozanlarýyla
Efsanelere menkýbelere bürünmüþ;
Bazen þiirler olaylara,
Bazen olaylar þiirlere uydurulmuþ.
Tam olmasa da;
Halkýn belleðinde, gönül sayfalarýnda
Ýdamý hayal gücüyle süslenmiþ,
Öyküsü destanlaþmýþ bir hayat…
Horasan kökenli Türkmen’dir soyu,
Atasý bir zaman yurt tutmuþ Hoy’u,
Sivas Yýldýzeli Banaz’dýr köyü,
Geliþi Türkçedir özü Türkçedir.
Asasýna yoldaþ deðirmen taþý,
Bir düþ ile baþlar destanýn baþý,
Pir’den bade içer yediyken yaþý,
Deyiþi Türkçedir sözü Türkçedir.
Mürþit Hacý Bektaþ, safý erenler,
Doldurur tekkesin gönül verenler,
Tasavvuf ehlini zýndýk görenler,
Kýblesi Türkçedir yüzü Türkçedir.
Söylencelerdeki Pir Sultan
Tekke eðitimi almýþ, okuryazar
Evliya ve peygamber menkýbelerini,
Tarikat kurallarýný iyi bilir.
O bir Hak âþýðý, o bir halk ozaný
O bir pir’dir.
Deðiþik Pir Sultanlar olsa da
Halkýn gönlünde birdir.
Ehlibeyt aþýðý Kýzýlbaþ Türkmen’in zulüm gördüðü,
Sürgünlerin,
Kýyýmlarýn yaþandýðý; Türk yurdunun
Türk’e dar geldiði zamandýr zaman…
Pir Sultan sözdür, Pir Sultan saz
Pir Sultan özgürlük, Pir Sultan avaz…
Pir Sultan birliktir, dirlik Pir Sultan
Haktýr helaldir, Hakk’ a sevgidir
Türkmence haykýrýþ, þafak Pir Sultan…
"Zýndýktýr, asidir, devlet düþmaný’’
Osmanlý’ ya göre; ‘‘susturulmalý!’’
Güreþi yalandan bir perdah ile
Asar Hýzýr Paþa bin günah ile
Ýdam sehpasýnda gönlü Þah ile
Yanýþý Türkçedir közü Türkçedir.
Pir Sultan’ ýn þah’ý Türkmen Þah’ ýdýr
Tanrý’dýr
Mürþittir, Þah’ý
Ali’dir...
‘‘Gidi Yezit bize Kýzýlbaþ demiþ
Meðer Sah’ý sevmiþ dese yeridir
Yetmiþ iki millet sevmezler Þah’ý
Biz severiz Þah-ý Merdan Ali’dir
Kýrkýmýz da bir katara dizildik
Hak Muhammed ümmetine yazýldýk
Hakikate þerbet olduk ezildik
Biz içeriz bize sunan Ali’dir
Gidi Yezit bizler haram yemedik
Batýndaki gördüðümüz demedik
Ýkrar birdir dedik geri dönmedik
Yedileriz birincimiz Ali’dir
Muhammed dinidir bizim dinimiz
Tarikat altýndan geçer yolumuz
Hem Cibril-i emin’dir rehberimiz
Biz müminiz mürþidimiz Ali’dir
Pir Sultan’ým Nesimi’dir pirimiz
Evvel kurban ettik Þah’a serimiz
On ik’imam meydanýnda darýmýz
Biz þehidiz serdarýmýz Ali’dir’’
Söylence ve araþtýrmacýlardan
Bilinen tek isim; Haydar’dýr adý
Köpekleri helalci
Harama doymazken kadý!
Bu nasýl sevgidir, bu nasýl tutku
Ya Rab, bir yere sýðmaz Pir Sultan!
Ya Erdebil’ dedir ya Merzifon’ da
Kuvvetli ihtimal Sivas Kepçeli
Dedik ya, mezarý bunlardan biri!
Pir Sultan geleneðinde
Gönül de bir, dil de bir
Niceleri ozandýr,
Hepsi Sultan, hepsi Pir...
Hazmedilemez onun daraðacýna gidiþi,
Ölümünden sonra bile ses olur, nefes olur
Telden tele vuran mýzrap
Çýðlýk çýðlýða haykýrýþ, yas olur…
‘‘Ötme bülbül ötme þen deðil baðým
Dost senin derdinden ben yana yana
Tükendi fitilim eridi yaðým
Dost senin derdinden ben yana yana
Deryada bölünmüþ sellere döndüm
Vakitsiz açýlan güllere döndüm
Ateþi kararmýþ küllere döndüm
Dost senin derdinden ben yana yana
Haberim duyarsýn peyikler ile
Yaramý sararsýn þehitler ile
Kýrk yýl daðda gezdim geyikler ile
Dost senin derdinden ben yana yana
Abdal Pir Sultan’ým doldum eksildim
Yemekten içmekten sudan kesildim
Zülfün kemendine kondum asýldým
‘Hakk’ý çok sevdiðim için asýldým’
Dost senin derdinden ben yana yana’’
Pir Sultan aþkýyla tutuþup yanan,
Benzer mahlas ile deyiþler sunan,
Kaç sultan var ise bir dala konan,
Yokuþu Türkçedir düzü Türkçedir.
‘‘Çýktým yücesine seyran eyledim
Gönül eðlencesi küstü bulunmaz
Dostlar bizden muhabbeti kaldýrmýþ
Hiçbir ikrarýnda ahdi bulunmaz
Zülüflerin top top olmuþ çýðalý
Rakiplerin Hak’tan olsun zevali
Bir günahkâr oldum doðdum doðalý
Günahkâr kulunun dostu bulunmaz
Kaný benim ile lokma yiyenler
Baþý caný dost yoluna koyanlar
Sen ölmeden ben ölürüm diyenler
Dostlarda geriye kaçtý bulunmaz
Yine kýrçalandý daðlarýn baþý
Durmadan akýyor gözümün yaþý
Vefasýz münafýk naþýdýr naþý
Hakikat deminde desti bulunmaz
Bizde gezer idik irfanda sazda
Bizde bulunurduk cemde niyazda
Bize de gel oldu kanlý Sivas’ta
Hýzýr Paþa bizi astý bulunmaz
Pir Suttan Abdal’ým destim damende
Ýsmim Koca Haydar neslim Yemen’de
Garip baþa bir hal gelse zamanda
Orda her kiþinin dostu bulunmaz’’
Söylenceler,
Yakýþtýrma, kabuller...
Kimi yüzyýlýn devrimcisi,
Pir Silvanus yapmýþ Pir’i.
Kimi Osmanlý’ya isyankâr,
Þah Tahmasb’ýn casusu...
Kimi der Þiî- Bâtýni inancýnda
Dili Türkçe, ayrý bir okul
Türk halk edebiyatýnýn büyük þairi,
Yedi ulu ozandan biri…
Ýnmemek üzere burçlarda sancak
Kalemsiz kâðýtsýz tarih
Þiir þiir çözülür ancak…
Toplumsal sorunlar dert olur baþa,
Her çýkýþ yolunda söz geçer taþa,
Pir Sultan baþ eðmez alýcý kuþa,
Çýkýþý Türkçedir izi Türkçedir.
Türkmen edebiyatýnýn kaynaðý Yunus,
Kurucusu Kaygusuz,
Yücelten Hatayî.
En büyük þairi Pir Sultan
Ne halktan vazgeçmiþ ne Hak’tan.
Geleceðe örnek kurmuþ tarzýný,
Deyiþle nefesle sözün farzýný,
Almak isteyene etmiþ arzýný,
Ýbresi Türkçedir gizi Türkçedir.
‘‘Ey erenler çün bu sýrrý dinledim
Huzur-u mürþide irdim bu gice
Hakikat sýrrýný andan anladým
Erenler meydanýn gördüm bu gice
Mürþidim Muhammed bildim yolumu
Rehberim Ali’dir virdim elimi
Tigbent ile baðladýlar belimi
Evliya erkânýn gördüm bu gice
Erenler râhýna eyledim iman
Kalmadý gönlümde sek ile güman
Ne bilsin bu sýrrý Yezid ü Mervan
Külli varým Hakk’a virdim bu gice
Andelip misali avaz iderek
Kati sema idüp pervaz iderek
Yedi âza ile niyaz iderek
Erenler erkânýn gördüm bu gice
Pir Sultan’ým Hakk’a niyaz iderim
Erenler râhýna doðru giderim
Külli varým Hakk’a teslim iderim
Hakk’ýn cemâlini gördüm bu gice’’
-II-
Hecenin
Yedili, sekizli, on birli kalýplarýyla söylediði nefesleri
Türkü olup sarý telde,
Asýrlarý yýkayýp akmýþ gönülde dilde…
Dinledin mi yürek erir;
Dini-Tasavvufi temalar
Öðüt, þikâyet, þathiye, aðýt, taþlamalar
Duazimam, muamma türlerini içerir.
Yol Yesevî yolu Yunus yoludur,
Türkistan Horasan Anadolu’dur,
Yandýðý sinede pirdir uludur,
Yýkýlmaz ayakta gönülde dilde.
‘‘Gönül gel karardan asma
Sözüm sana meveddettir
Gafillen bacadan düþme
Evvel kapu þeriattýr
Þeriattan edep öðren
Ýlmle üstad olur oðlan
Al bu pendi belin baðlan
Kimi farz kimi sünnettir
Eðer bu sýrra erersen
Dolan kapudan girersen
Tarikat farzýn sorarsan
Yedi farz üçü sünnettir
Gelin görelim bu bâbý
Açýlsýn aþkýn kitabý
Eðer anlarsan hesabý
Andan sonra tarikattýr
Tarikat bir oddur yakar
Kimi ham kimi has çýkar
Her âþýk bir çakmak çakar
Çýraðýn yakan üstaddýr
Tarikatta kâmil olan
Ýlmi ile âmil olan
Bu yolda mükemmel olan
Evvel mertebe hizmettir
Hizmet erenler yoludur
Cümle ilmin evvelidir
Ahdimiz “kalû belî”dir
Bundan dönen kiþi mattýr
Kend’özümüze gelelim
Tarikat nedir bilelim
Yoklukta sefil olalým
Ýbtida yüz iradettir
Ýbtida tâlib olunca
Düþmana galib olunca
Dört can bir kalýp olunca
Menzili bî-nihayettir
Hakikat genc-i nihândýr
Marifet gevher-i kândýr
Yedi yüz yetmiþ mizandýr
Ötesi ilm-i hikmettir
Mürebb’olan Ali gerek
Dört kapuda eli gerek
Musahibin hali gerek
Zira Ali Muhammed’dir
Pir Sultan der “kalû belî
Dedik ya Murtaza Ali
Kim kadeh içer kim dolu
Bu bize bir acep derttir’’
Nefes nefes dolu aþký Allah’a,
Ayini cemlerde girer semaha,
Nasýl anlatýlýr bilmem ki daha,
Yýkýlmaz ayakta gönülde dilde.
Kesin tespit edilen eserlerinde
Allah, Rahman, Elif, Rab, Hüdâ, Rabbi
Dilber, Yaradan
Sultan, Didar, Yezdan, Hû, Mevla gibi
Sözcükleri aþk ile
Kullanmýþ Tanrý adýna,
Üç yüzü aþkýn sayýyla getirmiþ dile.
‘‘Þah’ýmýn ýrmaðý aktur
Lezzeti þekerden çoktur
Bir Allah’tan büyük yoktur
Hak didim durdum yalýnýz’’
‘‘Pir Sultan’ým ismin aldým kaleme
Biz de razý olduk Hakk’tan gelene
Gösteren deðil mi cümle âleme
Cümlenin muradýn verir sabahtan’’
‘‘Ben hocamdan böyle aldým dersimi
Okur idim elif deyü be deyü
Kimse bilmez su cihanýn harfinden
Tâ ezelden çaðýrýrým Hû deyü’’
Mürþidi Muhammet rehberi Ali,
Kýymaz ayýrmaya söylerken dili,
Önce Kýzýlbaþ’tý þimdi Alevi,
Yýkýlmaz ayakta gönülde dilde.
‘‘Mürþidim Muhammed bildim yolumu
Rehberim Ali’dir virdim elimi
Týgbent ile baðladýlar belimi
Evliya erkânýn gördüm bu gice’’
‘‘Hû erenler bir müþkülüm var benim
Server Muhammed’in nuru kandedir
Aska düþtüm gece gündüz yanarým
Muhammed Ali’nin nûru kandedir’’
Ali sevgisi bir baþkadýr Pir Sultan’da;
Tanrý’nýn arslaný,
Cihanýn kahramaný…
Ali’siz bir dünya
Ali’siz yol düþünemez…
‘‘Pir Sultan’ým söyler ganidir gani
Evveli Muhammed âhýrý Ali
Anlardan öðrendik erkâný yolu
Biz Muhammed Ali diyenlerdeniz’’
‘‘Alçaða tutmuþ yüzünü
Hakk’a baðlamýþ özünü
Kýrklar ile bir üzümü
Yiyen Murtaza Ali’dir’’
‘‘Gülün baðlar baka baka
Baðlar da gönderir Hakk’a
Ejderhayý iki þakka
Bölen Murtaza Ali’dir’’
Ve Allah, Muhammed, Ali
Yýkýlmaz bir kale,
Þiir þiir, gönül gönül
Sevgi seli iman ile…
‘‘Allah birdir Hak Muhammet Ali’dir
Anýn ismi cümle âlem doludur
Bu yol Hak Muhammed Ali yoludur
Gel Muhammed Ali dergâhýna gel’’
Düþer perde perde Duazimamý,
Okþar nice gönlü aþkýn zamaný,
Dünya var oldukça yürüsün namý,
Yýkýlmaz ayakta gönülde dilde.
‘‘Hak Muhammed Ali geldi dilime
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Yine ihsân senden ola kuluna
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Hatice Fatýma mihr-i muhabbet
Allahým kuluna edesin rahmet
Ýmam Hasan, Ýmam Hüseyin Mürvet
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Ýmam Zeynel Abidin’e varalým
Derdimizin dermanýný bulalým
Doksan bin erlere yüzler sürelim
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Ýmam Bâkýr imamlarýn serveri
Ol Ýmam Cafer imâným nuru
Allahým eydirme amanla zârý
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Ýmam-ý Musa-yý Kâzým er-Riza
Günahým çok imis diyeyim size
Allahým hidayet eylesin bize
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Ýmam Taki Ýmam Nakî’dir virdim
Anlara sýðýndým dayandým durdum
Hasan-ül Askere yüzümü sürdüm
Kalma günahlara mürvet yâ Ali
Pir Sultan’ým tamam oldu sözümüz
On iki Ýmam’a baðlý özümüz
Muhammed Mehdi’ye var niyazýmýz
Kalma günahlara mürvet yâ Ali’’
Vuslatî de bil ki Türkmen oðludur,
Türkistan’dan gelen Anadolu’dur.
Ardahan Edirne Mersin Bolu’dur,
Yýkýlmaz ayakta gönülde dilde.
Osman Öcal
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.