Korkut’un Kabri Kazıldı (GÜLCE-BAHÇE)
osman öcal
Korkut’un Kabri Kazıldı (GÜLCE-BAHÇE)
Korkut’un Kabri Kazýldý (GÜLCE-BAHÇE)
Bir bey vardý Oðuz’da Alkaevli adýnda,
Altý kýzý var ama oðul yüzü görmemiþ,
Oðulsuzluk zor o gün haklýdýr efkârýnda,
O sebepten dolayý gönlü devran sürmemiþ.
Beþ kýzýný sýrayla evlendirdi sanýyla,
En küçük kýzý Halli geldi gelinlik çaða.
Halli güzel akýllý at biner akranýyla,
Hüneri boydan aþar güreþte kanlý boða.
Kapýsýnda hizmetçi Ner isminde bir yiðit,
Âþýk olur Halli’ye Halli de sever Ner’i.
Yerimi tutar diye ‘kýzým senin’ der yiðit,
Toya davet yapýlýp kuruldu düðün yeri.
Toysuz olur mu töre
At binip deli yürek yiðitler,akýn etti Ýçoðuz’dan;
Alkaevli iline, tören yapýlan yere.
Otaðlar kuruldu, tuðlar dikildi.
Beyler toya karýþtý,
Er olan meydaný tuttu,
Güreþ yaptý þanlýca, deli taylar yarýþtý.
Ok atýldý sadak sadak,
Horoz vuruþtu, boðalar tutuþtu, develer güreþti.
Korkut Ata geldi soy soyladý boy boyladý;
Ýçoðuz Ýl-ulusu þad olup dileðini söyle dedi,
Ýki gence alkýþ tutup, Korkut Ata þöyle dedi:
.
‘‘Koç koç olsun oðullarý
Yýgna olmasýn dilleri
Salýnsýn güzel kýzlarý
Yer alsýn daim sözleri
Bay baylý yaþasýnlar
Aðzý bir aþasýnlar
Hatýrlansýn, adlý olsun
Daim ömrü þadlý olsun
Adý bilinsin Ýl-ulusta
Sözlü olsunlar mecliste
Mihmana güler yüzlü
Ýline þirin sözlü
Destekçi olsun iline
Her an çýksýnlar yoluna
Hürmetleyip daim onu
Bilip tanýsýnlar þunu
Ýkisi olsun aðzý bir
Agzalaný kanrý bir
Sevsinler torun-çovluk
Görsün yaþlanýp da yovluk
Nasihati alýn sizler
Dilekte tek daim bizler’’
Korkut Ata
Bu dilekten sonra kopuz çaldý,
Name-destan söyledi.
Sabaha kadar yenildi içildi, eðlenildi
Ara verildiðinde;
‘Korkut’un kabri kazýldý.’ diye bir ses,
Kulaðýný týrmaladý, tedirgin oldu gece,
Keyfi kaçtý, derman aradý nefes,
Otura kaldý üzgünce.
Çýrçýklý’da yaþayan Oðuz Ýl-ulusundan,
Bir ulak geldi o an davet getirdi toya.
Ad koymasý istendi ulular ulusundan,
Karþýlayan atlýlar hükümran asil soya.
Esenlendi tuð ile baþlarýnda Kara Han,
Birbirinden kýskandý konuksever Ýl-ulus.
Ad almasý gerekti oðlu öldürmüþ aslan,
Çapak Bey seçilerek halledildi bu husus.
Ak çadýra indirip yer verdi baþköþeden,
Ulu hürmet gösterip aðýrladý deminde.
Toy baþladý sabaha gün kýrýldý neþeden,
Davete doydu ulus üç günün görkeminde.
Bu toyda;
At çapýldý, ok yarýþtý.
Pehlivan pehlivaný serdi yere,
Boða güreþti, horoz dövüþtü, it dalaþtý
Uzun süre.
Name-destan dinlendi, ad istendi ere;
Korkut Ata Ýl- ulusa baktý þöyle dedi:
‘‘Aslan ile vuruþ etti
Onu topraða icattý
Yiðit böyle ad alýr
Bununla adý gelir
Atasý sað beylik versin
Ýl-ulus tek bunu görsün
Aslan olsun yiðit adý
Çapak beyin olsun þadý
Onun adýn verdik bizler
Razý mýsýnýz sizler
Adýna o eye olsun
Ýl-ulusa kaya olsun’’
Böyledir töre,
Adýný verdi ere.
Oðuz Ýl-ulusu bilir ki;
Korkut Ata ululardan bir ulu.
Henüz toy biterken göründü yeni yolu.
Büyük bir vuruþ olur Þehrisebiz civarýnda,
Toðta Han yenik düþer yanar düþmanlýk narýnda.
Yeniþ toyu yapacak Utamýþ Han bu sefer,
Gelir Korkut Ata’ya al atlý kýrk nefer.
Toy bitmiþ ulular sohbette idi;
Yine ayný sesi iþitti,
Acýlanýp irkildi.
Davete icabet edip,
Þehrisebiz kalesine kýrk atlýyla at tepti.
Utamýþ Han esenleyip tahtýna buyur etti,
Töreyi bilmez mi Korkut ata,
Zengin döþenmiþ otaðda
Ýpek halýya oturdu.
Sohbet sürdüler uzunca;
Yediler içtiler dinç kaldýlar o gece,
Toy baþladý erkenden tan zifiri bozunca.
Koçgarlar vuruþ yaptý erkek deve güreþti,
At oynayýp kiþnedi oklar fýrladý yaydan.
Davullar tokmaklandý yiðit olan direþti,
Nasiplendi Ýl-ulus þadlýk veren bu toydan.
Üç gün destan söyledi Korkut Ata durmadan,
Henüz toy daðýlmadan davet etti Nazar Han.
Bol mahsul verdi bu yýl Amuderya yormadan,
Hasýl toyu yapacak eðlenecek kýz oðlan.
Ay düþünü kurarken,
Gün geceyi kýrarken,
Korkut Ata nasihat edip söyle dedi:
‘‘Yurda düþman gelmesin
Yiðit armanlý ölmesin
Düþman gelse göster gücün
Ondan al saðlamca öcün
Kaldýrma hiç ar-namus
Oðul isen sen savaþ bes
Uz kýlýcýný çal ona
Kuvvet gelir bundan sana
Bütün düþmanýný yokla
Herkesin hakkýný hakla
Dat eylesin düþman senden
Nasihati alýn benden
Budur size benim sözüm
Sizler benim kara gözüm’’
Toy bitip konuklar yol alýnca
Korkut Ata yalnýz kalýnca,
‘Korkut’un kabri kazýldý.’ sesini yeniden aldý,
Þaþýrýp kaldý.
Yüce dað baþý olmaz dumansýz;
Esenleþip Utamýþ Han’la
At bindi habercilerle tepikledi amansýz.
Yoksul iken eskiden üç yýl bol mahsul alan,
Artýk Bey aðýrladý izin verdi Nazar Han.
Toy baþladý erkenden alkýþlandý ok salan,
Üçüncü gün sonunda durdu patlayan volkan.
Korkut Ata
Her gece name-destan söyledi,
Soy soyladý boy boyladý,
En sonunda þöyle dedi:
‘‘Revaç olsun iþiniz
Sað yaþasýn baþýnýz
Yer ekin, tohum atýn
Varlý maksada yetin
Hamurdur Ýcanatýnýz
Bol hasýllar atýnýz
Hamursuz çörek olmaz
Çöreksiz hörek olmaz
Kurak gelmesin yýlýnýz
Aðrýmasýn beliniz
Saklasýn su belasýnda
Korusun ot belasýndan
Belanýn yahþisi olmaz
Yahþiyi düþman yenmez
Hiç açlýk olmasýn
Böyle günler gelmesin
Açýn hiç an ý olmaz
Karný toka bela gelmez
Ýle çörek veriniz
Hak Teâlâ yý görünüz
Nasihat verdim sizge
Sözüm yok bundan özge’’
Toy içinde
Yeni bir davet almýþtý,
Murgap kenarýnda oturan Oðuz Ýl-ulusundan;
Hanlarý Togtamýþ Han.
Yýllar sonra bir oðlu olan Büküri Bey,
Hanlarýnýn izniyle toya çaðýrmak için
Kýrk atlýyla gelmiþti.
Korkut Ata toyun sonunda yine
Ýþitti ayný sözü, ekþidi nurlu yüzü.
Vedalaþýp, kýrk atlýyla beraber
Kat edip dereyi düzü, alevlendi yeni kan.
Yaklaþýnca Dýþoðuz Ýl-ulusuna
Karþýladý Togtamýþ Han.
Konuk etti Büküri Bey, otaðý doldu taþtý,
Ýnsan doldu dört bir yan.
Boy üstüne tüm yiðitler,
Yaþar gelir beyleriyle.
Toy üstüne bozkýrlarý,
Aþar gelir beyleriyle.
Baþ döndürür her pusatý,
Döþ oynatýr aygýr atý,
Dýþoðuz’un koç eratý,
Koþar gelir beyleriyle.
Mert ulular sezgin olur,
Kart boðada bozgun olur,
Kurt töresi özgün olur,
Taþar gelir beyleriyle.
Tez yorulan öper yeri,
Toz toprakta kurur teri,
Boz çimene bin bir peri,
Coþar gelir beyleriyle.
Yedi gün yedi gece sürdü ad koyma toyu,
Ulak yetiþti hemen ala paça boz atlý.
Oðuz Ýl-ulusundan Alýþ ilinden geldi,
Tatlý bir selam ile boyu Yazýr Han boyu.
Oðul evlendirecek Alýþ haný Yazýr Han,
Vurdurup koça býçak böðürtmüþ develeri,
Kan akýtmýþ topraða attan aygýr keserek,
Diler Korkut Ata’yý ak çadýrý kurdurup.
‘Yaþý uzun olsun’ diyen Ýl-ulusu,
Toy sonunda kutlamasýný istedi
Büküri Beyin oðlunu,
Korkut Ata kutlayýp söyle dedi:
‘‘Uzun olsun oðul yaþý
Esen gezsin onun baþý
Münasip tek olsun yarlý
Kollarý olsun hünerli
Yaþasýn o daim varlý
Nazik, suluk, güzel yarlý
Çok olsun oðul-kýzlarý
Alýþsýn onlarýn sözleri
Bahadýr-yiðit olsun
Gücünü düþman görsün
Daim ustalýk etsin
Düþmaný yere kutsan
Yürüyüþ etse düþmana
Adý yetsin asmana
Hürmetlesin il-dýþý
Akýllý olsun baþý
Ýl-ulus alkýþ etsin
Oðlun, maksada yetsin’’
Korkut Atayla hoþlaþýp daðýldý Ýl-ulusu,
Büküri Bey konuklarý savarken
Yine ayný ses, verdi ölüm korkusu.
Kalkýp: ‘Çaðýrýlan yere erinme,
Çaðýrýlmayan yerde görünme’ diyerek
Atlandý ulaklarla, börke boyun eðerek.
Yurt sönüp olmasýn kül töremiz ata erkil.
Dað çiðdem ova sümbül taný uyarýr bülbül.
Dolaþýp gezdi il il çaðrýlan Korkut Ata.
Asil olan soyunda koç aranýr koyunda.
Yarýþlarda oyunda nice Oðuz boyunda,
Bulunur her toyunda çaðrýlan Korkut Ata.
Yol verip aygýrýn boz alasýna,
Yetip Yazýr Hanýn son kalasýna,
Mutluluk dileyip toy balasýna,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Begi bey sen evli oldun
Ev tutunup þovlu oldun
Evin senin altý kanat
Versin sana daima baht
Evine senin devlet gelsin
Devlerini mihman bilsin
Mihman gelsin saðdan-soldan
Oðul kýzýn olsun ondan
Bela gelmesin baþýna
Zehir katmasýn aþýna
Rahat yaþa önünü gör
Saðlýkça uzun ömür sür
Bizler ederiz alkýþý
Burada var on bin kiþi
Yalkanar alkýþý alan
Baynýmaz alkýþsýz kalan’’
Köpetdað ilinin haný Vekil Han,
Esir düþer oðlu sarsýlýr cihan.
Dönünce üç yýlda toy kurar o an,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Koyun ayrýlsa kuzudan
Ciðeri yanar sýzýdan
Meler, her yan çarpar yürür
Kimse onu tapar yürür
Kara mal ayrýlsa danadan
Kol çekmez hiç tornadan
Mo lar daim gözü yaþlý
Pek de onun baðrý baþlý
Köþeðini gözden salmaz
Analý köþek har olmaz
Kýlyal tayýný korudur
Düþmana berk tandýr
Tayýn vermez her düþmana
Ketirir onu piþmana
Hayvan, balasýn izlese
Yitirirse, onu gözlese
Ýnsan onu gözlemez mi
Onun için sözlemez mi
Esirleri edin halas
Öç koymayýn sizler hullas
Birlikte bir yürüyüþ edin
Esirlerin imdadýna yetin’’
O bilge ozandýr bilir iþini,
Verip Çandibil’e yanýk döþünü,
Yiðit Köroðlu’nun yorup düþünü,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Argýþ edin tüm yurda
Albýramak olmaz merde
Garçga gibi mahsul toplan
Kise ye koymadan kaplan.
Mahsul yýðýn her taraftan
Ýran ý, Taran ý, Arap tan
Sonra onu iyi saklan
Ýl-ulusu þundan ‘hak’ lan
Sakýn onu sarf etmeyin
Günah etse hiç ötmeyin
Sarf edenler ýzalansýn
Uðrulaycýn cezalansýn
Böyle etsen açlýk olmaz
Ýl-ulusun yer de ölmez
Ýl-ulusun razý olur
Tokluk günler sonra gelir
Böyle et de koru ilin
Bu sözümü iyi bilin’’
Etrek kenarýnda vurulur sucu,
Bölünür Dýþoðuz kavga sonucu,
Çaðýrýr Göklen Han ara bulucu,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Bir ile gelse bir bela
Aðýz birlik olur kale
Aðýz bir il gýcýrlý
Kavgalý il ecirli
Aðzý bire bir þey batmaz
Batarsa da gücü caymaz
Kavgalaþan daðýlýr
Tanrý m ona kargýdýr
Kavgalaþan güçten icaçar
Tanrý m ondan tez vazgeçer
Aðzý bire Tanrý bir
Ayrýlýða kanrý bir
Aðzý bir maksada yeter
Ne etse de gücü çatar
Ýki taraf anlaþsýnlar
Hiç durmadan barýþsýnlar’’
Balkan eteðinde Yapaðýlý Han
Kýrýlýr sürüler kaybolur çoban,
Vurur ejderhayý evlad-ý Çakan,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Çakan oðlu aldý ad
Bindiðidir yahþi at
Ejder öldürdü oðlun
Daim sovuldu dovlun
Beladan halas etti
Ejderi kuma icattý
Ejder takýlsýn adý
Daim ilinin þadý
Adýna verdik ona
Tanrý yalkasýn þuna
Olsun uzun ömürlü
Oku saðlam demirli
Þimdi beysin, beyzade
Sahip olasýn bu ada’’
Hazar’ýn kenarý Iva Han yurdu,
Batýr Bey yaþ toyu arz edip durdu,
Dinleyip söyleyip bu koca kurdu,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Yüz yirmiye yeten yaþýn
Sað yaþasýn daim baþýn
Gözün gördü torun, çovluk
Arkasýndan yine yovluk
Ýlin bile birlik durdun
Nice vuruþ, Icavga gördün
Vuruþlarda kýrýþ ettin
Maksadýna daim yettin
Arka oldun Ýl-ulusa
Çok katýldýn sen meclise
Ömrün uzun olsun pehlivan
Ýlinde sen misli baðban
Ýl-ulusun tanýr seni
Ben de dedim þana bunu’’
Çovdur Ýl-ulusu hata kurbaný,
Ne Ata’yý dinler ne Salur Han’ý,
Piþmanlýk duyunca depreþir kaný,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Yahþi maslahat alýnýz
Dostluk keneþi biliniz
Yüz döndürmen dosttan-yardan
Çekilmeyin namus-ardan
Bilin nasihat edeni
Rast gelir doðru gideni
Ulunun dediðini edin
Maksat-murada yetin
Gönül koymadým sizlere
Hürmet koydunuz bizlere’’
Yemreli Ýl-ulus yurt tutmuþ Vas’ý,
Aþna Han beyi Allak, beylerin hasý,
Oðlunun saç toyu kâkül aynasý,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Kâkül koyup arzu ettik
Þu zamana gelip yettik
Ay gecedir, yol gecedir
Çaðalýk senden kaçadýr
Yiðit yetip kýz þevedir
Birbirine þart diyedir
Atalarýna ayýtsýnlar
Razý olup Imyýtsýnlar
Baþlasýn da gelin toyu
Konuk ile dolan toyu
Kâkülün sona-ça össün
Aldýðýn gelinin kessin
Dileðimiz budur bizim
Geleceðiniz bu sizin
Biz diledik, Tanrý bilsin
Dediklerimiz hep gelsin’’
Kalkan oðlu Kuvvat bir deli sýzý,
Verilmez Akça’sý Güneþ Han kýzý,
Akevli hanýný ederek razý,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Bir bir olup yapýþtýnýz
Sevgi ile tapýþtýnýz
Yahþi olup ömür sürün
Uzun yýllar ovluk görün
Ýncitmeyin kendinizi
Saðlýkta görsünler sizi
Tanrý m size devlet versin
O devleti neslin görsün
Daim etsin aðzý birlik
Söz kalmadý þimdi dirlik
Yetiþin maksat-murada
Tanrý m yetsin yahþi ada’’
Haral’ýn kýyýsý Galdav Han yurdu,
Ulus Biçene’ye zulmedip durdu,
Halk Dana’yý seçip han toyu kurdu,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Ýl-ulus han etti seni
Horlamayýn asla onu
Eziyet etme iline
Kuvvet verir beline
Keneþli et iþini
Koni, sakla dýþýný
Muhtaçlara et yardým
Olursun daima mert hem
Yardýmýn varýr yerine
Sahip olursun oruna
Tanrým seni kollasýn
Doðru yola yollasýn’’
Altýnorda haný koca Alaþ Han,
Oðlu Algiz için kurdurur divan,
Ýl-ulus Duydurga þad olur toydan,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Atan yaþlandý senin
Güç kuvveti yok onun
Orným tut da onun
Sözünü dinle benim
Senin adýn Algiz
Olasýn daim görgüz
Ettir düþmaný piþman
Ýþ etme onu eþmen
Ýl ile birlik yürü
Ýline yahþý karý
Ýlini düþmandan koru
Düþmana saðlam tarý
Ýl-ulusa vefalý
Gez zevkli-sefalý
Senin ömrün olsun uzak
Kurarsýn düþmana tuzak’’
Ýçoðuz ilidir Sýrderya boyu,
Ýl-ulus Bekdili Gamlý Han soyu,
Gamlý olur Þadý yapar kýz toyu,
Gönül okþar Korkut Ata:
‘‘Kýz oðuldur, oðul kýz
Ýkisi de olur iz..
Nesillinin izi var
Nesilsizler eder zar
Nesilsiz geçer gider
Gün gibi aþar gider
Kimin olsa zürriyeti
Duyulur onu adý
Kýzýn oldu Gamlý han
Onlar olsun sonra on
Ay olsun bunu adý
Atasýnýn pek þadý
Gamlý adý ayralým
Yeni bir ad koyalým
Adý verdik kabul et
Maksat, murada yet’’
Ural daðlarý
Daðlarýn ulusu, kurt yataðý, gönül aþkým.
Aþkýmýn son zirvesi…
Zirvesi dumanlý, iz bilmez karlý.
Karlý Han oturur eteðinde yurt tutmuþ Oðuz,
Oðuzlarýn Kayý Ýl-ulusu at teper çimeninde;
Çimeni sürülü, yaylasý ballý, ormaný avlý…
Ava çýkar bir gün Mengen adlý bir avcý,
Avcý bilmeli vuracaðý avý.
Avý bir geyiktir, alýnca oku çöker yere çaresiz.
Çaresizce bakar avcýya melül melül…
Melül bakýþlar ok olup saplanýr Mengen’in yüreðine.
Yüreðine ateþ düþer kor düþer, ölüm korkusu sarar;
Sarar sarar da dalar deli düþüncelere…
Düþünür ki ölmeden önce Korkut Ata’yla görüþeyim,
Görüþüp sazýný, name-destanýný dinleyeyim.
Dinleyeyim öðüdünü nasihatini, alayým duasýný.
Duasýna inanýyordu Korkut Ata’nýn.
Korkut Ata’yý çaðýrmak için Karlý Han’dan ruhsat istedi,
Ýstedi ki kardeþiyle oðlu alýp gelsin,
Gelsin de derdime çare olsun…
Ve
Kayý
Uyandý,
Karþýladý.
Önde Karlý Han,
Dolup taþtý meydan.
Tanrým bu nasýl sevi,
Þenlendi Mengen’in evi.
Korkut Ata söz söyleyerek,
Sonra öðüt-nasihat eyleyerek,
Soy soyladý boy boyladý dua kýldý,
Dilek diledi, ‘Tanrý affetsin’ diyerek:
‘‘Meraklýdýr ava adam
Avda olan daim þad hem
Hayvana ölüm gelir
Hayvaný dada salýr
Ýþitilmez onun dadý
Dadýdýr insanýn þadý
Çalttan aþa kýrýlýr
Ok deðerde burulur
Gözle görse birisi
O da olur girevi
Sonunda omno oturur
Feryadýný yetirir
Böyle otursa avýn senin
Dinle sözümü sen benim
Tövbe et de av avlama
Hayvaný da kýnýma
Tanrý m suçunu geçsin
Günah yazgýsý öçsün’’
Bu haberi kimden al ulu Bayýndýr Han’dan;
Bir casus geldi köþke dedi ‘Toðta haindir.’
Doðrularak yerinden hanlar haný Bayýndýr,
El dokunup kabzaya haber sordu casustan.
‘Yüz bin asker topluyor Oðuz üstüne yürür,
Tedbir alýnsýn diye dedim haber vereyim.’
‘Ýçoðuz’la Dýþoðuz toplansýn bir göreyim,
Ulu Tanrý ya ona ya da Oðuz’a verir.’
Uyarýldý ulakla yirmi dört Oðuz boyu;
Ýki yüz bin askeri toplayýn dendi hemen,
Korkut Ata yanýnda yola çýktý Karlý Han.
Dokuz bin yiðit ile Türkistan’a ulaþtý;
Ýki yüz bin kiþilik doðdu koca bir ordu,
Her neferi gönüllü hepsi bozkýrýn kurdu.
Korkut Ata
Bir araya gelen Oðuz yiðitlerine
Söz söyledi, boy boyladý,
Öðüt-nasihat etti.
Yiðitler de, düþmana darbe vuracaklarýný belirtti.
Tam bu sýrada Korkut Atanýn kulaðýna
‘Korkutun kabri kazýldý.’ sesi geldi,
Fakat Korkut Ata alýþmýþtý her toyda,
Buna önem vermedi.
Bayýndýr Han orduyu cenk koluna ayýrdý,
Biri arkaya geçti yol baþçýsý Kazan Han.
Batýyý tutan kolu Köroðlu’na ayýrdý,
Doðuyu tutan taraf Teke haný Saman Han.
Hanlar haný Bayýndýr ön cepheden saldýrdý,
Ala aygýr boz tayýn yer ürktü nefesinden,
Kurtlarýn haykýrýþý kayadan toz kaldýrdý,
Oynadý kýlýç kalkan gök inler nal sesinden.
Bir tarafta Köroðlu bir tarafta Saman Han,
Kýlýç çekip narayla at uçurdu baþ kesti.
Kazan Han’ýn ordusu çevirerek arkadan,
Çakarak þimþek gibi kasýrga olup esti.
Çember içinde kaldý Toðta Han’ýn ordusu,
Yer yarýlsa girecek ýrmak oluþtu kandan.
Büyüdükçe büyüdü sardý ölüm korkusu,
Plan kurdu kaçmaya olmamak için candan.
Býrakýr mý Köroðlu tutup düþürdü attan,
Hangi han dayanýr ki yiðidin gür sesine.
Düþtüðüyle kalýnca kurtardý öz polattan,
Götürdü büyük hana yapýþýp ensesine.
Sis var diye havada oyun olur mu kurda,
Oðuz’un zaferiyle boz bulanýk duruldu.
Hanlar Haný Bayýndýr derlenip döndü yurda,
Ýç Dýþ Oðuz bir oldu yeniþ toyu kuruldu.
Otaðlar süslenerek bir bir tuðlar dikildi,
Güreþ tuttu yiðitler at çapýldý ok uçtu.
Boðalar toz kaldýrdý güçsüz deve çekildi,
Ýt dalaþtý sýradan soylu koçlar vuruþtu.
Keçe keçe, peçiz…Oynandý,
Yoksul çadýr donandý.
Aç olan doydu, çýplak olan örtündü,
Kýrk gün kýrk gece þad oldu bütün Oðuz,
Sonunda Ýl ulus Korkut Ata’ya döndü;
Kutlama sözünü söylemesini istedi,
Korkut Ata þöyle dedi:
‘‘Düþman gizli desga tuttu
Bundan, haber gelip yetti
Her yana çapar saldýrdýn
Asker diye car bildirdin
Seni Ýl-ulus kolladý
Çok yiðit asker yolladý
Ýki yüz bin sayý oldu
Cemlenip yiðitler geldi
Hazýrlandýlar yöriiþe
Talimle vardý vuruþa
Vuruþ etti batýr yürek
Batýrlýk yiðide gerek
Oðuz ili aðzý birdir
Aðzý bir misali þirdir
Talim aldý asker senden
Ve düþman basýldý bundan
Ýl-ulusunu sakladýn
Düþmanýný iyi yokladýn
Darmadaðýn oldu düþman
Ediyordur þimdi piþman
Vuruþta kanlar döküldü
Atlar her yana sokuldu
Vuruþ bitti ölen öldü
Ölmeyenler hatýr oldu
Yiðitleri mutlu ettin
Yeniþe il ile gittin
Yeniþ toyunu toyladýn
Il-ulusa þad eyledin
Dua ediyor il sana
Kutlað tabþýrýldý bana
Tanrý m sana kuvvet versin
Ýl-ulusun devran sürsün
Ak yürekten kutluyoruz
Olanlarý yadlýyoruz’’
Toy bitti Ýçoðuz Dýþoðuz gitti.
Gitmedi Korkut Ata, kýrk ay, kýrk gün,
Kýrk gece, kýrk saat kaldý burada.
Yaþý yüz yirmiye ulaþtý,
Ýçoðuz’u Dýþoðuz’u toplayýp
Kendine yaþ toyu yaptý.
Bu toy en büyük toydu
Güreþe, eðlenceye, yarýþa,
Barýþa…
Oðuz Ýl-ulusu bu toyda doydu.
Konuklar daðýlýnca Korkut Ata
‘Korkut’un kabri kazýldý.’ sesini yeniden duydu.
Bu sese alýþmýþtý artýk;
Ama bu son ses neþesini kaçýrdý, üzdü yeniden,
Gezintiye çýktý dað, ova, dere tepe demeden.
Bir tan vakti Sýrderya kenarýna geldi,
Atýndan inip güzel manzarayý izlerken
Ayný sesi yeniden duydu, etkilendi.
Deryaya vurmak istedi kendisini;
O sýrada: ‘Korkut! Namertlik etme.
Ölümden kurtuluþ yok, öleceksin mutlaka.
Ölüm vaktin yaklaþtý.
Kýrk ay, kýrk gün, kýrk gece geçtikten sonra
Emaneti vereceksin.
Ýl-ulusun, seni
Türkistanda kazýlan kabrinde topraða verecek.
O vakte kadar Ýl-ulus ile hoþlaþ,
Vedalaþ, helallaþ…’sesi kulaðýna geldi.
Çaresiz, Atýna atlayýp döndü yurduna.
Aradan üç yýl, üç ay, kýrk gün, kýrk gece geçti.
‘Görme-görüþüm’ var deyip,
Ýçoðuz Dýþoðuz Ýl-ulusunu çaðýrdý.
Üç gün yeme içme oldu,
Sonunda öðüt-nasihat meydanýna çýktý:
‘Ey, halkým. Ölümden kurtuluþ yokmuþ,
Olmuyormuþ.
Sizler benden razý olun, hakkýnýzý helal edin.
Benim mecalim kaçtý, gücüm kalmadý…’dedi.
Can verdi.
Oðuz Ýl-ulusu, götürüp Türkistan’a,
Gömdüler akrabalarý yanýna.
Var ya:
Sensin destan sensin derya…
Oðuz’un koca ozaný, yiðit ozan,
Her derde derman sunan,
Türk’ün ulusu, bilicisi, ereni,
Gaipten haber vereni,
Baþköþenin konuðu,
Gönüllerin sultaný, yerlerin hâkimi,
Göklerin yükselen tuðu…
Korkut Atam bizimlesin daima.
Ayný kökten çýkan sürgün gün kopar mý yýldýzýndan,
Soyutlanmaz Korkut Ata öz Türk yurdu Türkistan’dan.
Vuslatî’yem selam verdim Dedem Korkut kopuzundan,
Derleyen Ata Rahmanov bu destan Türkmenistan’dan.
Osman Öcal
Not: Derlemeyi Türkiye Türkçesine çeviren: Sayýn Yusuf Akgül
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.