NEVRUZ AŞKINA
Bir kıvılcım ile aklımı aldın
Sevgiyi dünyama eyledin boca Nevruz’a nispetle gülüm hoş geldin Yolunda s/üzüldü gözlerim nice İlkbahar kokuşlum, canım dildadem Aşkın eşiğinden atalım kadem Bizim de hakkımız sürmeliyiz dem Bu bizim sevdamız şefkatten yüce Destursuz sam yeli çöle rest etsin Bedeli isterse cana kast etsin Ardından doğan gün bizi mest etsin Sarsın dünyamızı bir uçtan uca Felek yazımızı turalamadan Kader cilvesini sıralamadan Can n/akdi perdeyi aralamadan Ayırmasın Mevla edelim rica Celil ÇINKIR Yaşadığı geniş coğrafyada doğa ve çevrenin uyanışının kutlandığı Nevruz Bayramı’nın Anadolu’da ve Türk kültürünün yayıldığı bölgelerde de son derece köklü ve zengin bir geçmişi vardır.Nev(yeni) ve ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen ve YENİGÜN anlamını taşıyan Nevruz, kuzey yarımkürede başta Türkler olmak üzere bir çok halk ve topluluk tarafından yılbaşı olarak kutlanır. Gece ile gündüzün eşitlendiği 21 Mart’ta güneş göçmen kuşlar gibi kuzey yarımküreye yönelir. 21 Mart ile birlikte havalar ısınmaya, karlar erimeye, ağaçlar çiçeklenmeye, toprak yeşermeye, göçmen kuşlar yuvalarına dönmeye başlar. Bu nedenle 21 Mart bütün varlıklar için uyanış, diriliş ve yaradılış günü olarak kabul edilerek, Nevruz/YENİGÜN bayramı adıyla kutlanır. NEVRUZ’un kısaca tanımı böyle.. *** AHİR ÇARŞAMBA “Bundan 3 yıl kadar önce bir nevruz öncesi Tebriz’deydim. 2010 yılının 21 Mart öncesindeki son Çarşamba akşamıydı. Tebrizliler 21 Mart öncesi son Çarşambaya AHİR ÇARŞAMBA diyorlar ve çok önem veriyorlar o güne. Nevruz gününe denk bir gece adeta. O gün sabaha kadar geceyi havai fişeklerle ve ateşlerle gündüze çevirmişlerdi. Sabaha kadar silah sesleri ışık huzmeleri o coğrafyayı fasılasız olarak kapladı. Nevruz kutlamaları en az15 gün sürüyormuş oralarda. Bir aya yakın kutlama yapılıyormuş Türkmenistan’da Nevruzla birlikte.” Bu gözlem ve bilgiler; üstünde yaşama bahtiyarlığına sahip olduğumuz, bin bir çeşit coşkulu rengin nakış nakış işlendiği. Ele geçmez sonsuz zengin kültürlerin iç içe geçtiği bu görkemli gizemli ve kutsal topraklar başta olmak üzere, evrensel kültürün seyyahlığını büyük bir tevazuu ile sürdüren ve “Bizim kültürümüzde Ateşin anlamı çok büyüktür. Ateş sözcüğünü söz bohçamızdan çıkaracak olsak kültürümüzün önemli bir bölümü de kül olup gider. Aşkı bile ateşle özdeşleştiririz. AŞK ATEŞİ deriz. Tıpkı Su gibi, Hava gibi, Toprak gibidir ateş." Ateşin kutsiyetini dile getiren bu sözler değerli şair ve araştırmacı-yazar Sayın Celil ÇINKIR’a ait yine.. |
Bir kıvılcım ile aklımı aldın
Sevgiyi dünyama eyledin boca
Nevruz’a nispetle gülüm hoş geldin
Yolunda s/üzüldü gözlerim nice
İlkbahar kokuşlum, canım dildadem
Aşkın eşiğinden atalım kadem
Bizim de hakkımız sürmeliyiz dem
Bu bizim sevdamız şefkatten yüce
Destursuz sam yeli çöle rest etsin
Bedeli isterse cana kast etsin
Ardından doğan gün bizi mest etsin
Sarsın dünyamızı bir uçtan uca
Felek yazımızı turalamadan
Kader cilvesini sıralamadan
Can n/akdi perdeyi aralamadan
Ayırmasın Mevla edelim rica
Nevruz Türk dünyasında muhteşem törenlerle kutlanır üstad, 21 Mart öncesi Salı günü tek gün kabul edilir ve Mezarlığa gidilir ve o yıl içerisine 21 Mart sonrası ölenler yeni ölü sayılır ve onların ''Gara Bayramı'' dır herkes Ölüsüne dualar okur ve yeni ölü dedikleri ölü sahiplerinin evlerine taziyeye gidilir birde Mart 21 den sonra ölenlere nevruz öncesi Mezar taşı dikilir,ertesi gün Çarşamba günü ahir çerçenbe denir ve akşam ateş yakılıp (Gün dönümünde) üzerinden atlarlar inanışa göre bir yılın derdi çilesi ve ağırlığı ateşe bırakılır ve 21 Mart günü Yeni elbiseler Giyilir(Mutlaka) eş dost akraba ana baba ziyareti yapılır ve yeni bir ruhla yeni güne başlanılır, O gün 7 çeşit çerez alınır ve harmanlanıp evdeki tüm bireylere dağıtılır, kırmızı Yumurta boyanır ve tokuşturulur(Akşamdan soğan kabuğu dolu tencereye yumurtalar konur kısık ateşte kaynatılır ve sabah o tencereden kıp kırmızı yumurtalar alınıp eve gelen çoçuklara bayramlık olarak verilir yumurta vermeyen evlerden küsülür onun için herkes 100 e yakın yumurta boyar) Bayram Güney İran daki Azeriler, Azerbaycan, türkmenistan, kazakistan tacikistan ve Iğdır Kars Ağrı yöresindeki Azerilerde Böyle Kutlanır........ Öyle Diyarbakırdaki gibi siyasi rant getirirsi için yapılmaz.........
Saygılar