)(-)(-)(-BUĞULU CAMLARA YAZDIM ADINI-)(((-41-)(-)(-)(
…………………………………………………………………………………………
Cümle Dünya Sizin Olsun Bir Dost Bir Post Yeter Bana Atlas Diba Sizin Olsun Bir Dost Bir Post Yeter Bana Beyler Tahtından İnerler Ayaksız Ata Binerler Toprağa Gömüp Dönerler Bir Dost Bir Post Yeter Bana Sanır Mısın Kalsan Gerek Bilirmisin N’olsan Gerek Bin Yıl Yaşar Ölse Gerek Bir Dost Bir Post Yeter Bana Karün Malın Verirlerse Beni Sultan Kılurlarsa Alem Kulum Olurlarsa Bir Dost Bir Post Yeter Bana Sonu Yok Devletden Bolur Ecel Gelir Seni Bulur Seyit Seyfi İşin Bilir Bir Dost Bir Post Yeter Bana …………………………………………………………………….. Seyyid Seyfullah Kasım Efendi (Nizam Oğlu) ……………………………………………………………………… Yaşamı ve kişiliği hakkında doyurucu bilgi bulunmayan ancak, çağının tanınmış ve büyük saygı görmüş ozanlarından biri olan Seyyid Seyfullah Kasım Efendi (Nizam Oğlu) XVI. yüzyılın başında İstanbul’da doğdu. Babası, İmam Zeynel Abidin soyundan ve büyük şeyhlerden Seyyid Nizamüddin hazretleridir ki İstanbul’da Silivrikapısı dışında bulunan ve kendi adıyla anılan camiin içinde gömülüdür. Şiirlerinde Seyyid Seyfullah, Seyyid Seyfi, Seyyid Nizamoğlu, Seyfi adlarını tapşırmıştır. Seyyid Seyfullah, Osmanlı hükümdarlarından III. Murad Han devrinde (1574-1595) ününü duyurmaya başladı. Bu dönem içinde Osmanlı Devleti’nin her yönden düzeni bozulmaya başlar. Devamlı savaşlar yüzünden ekonomik durumun bozulduğu, rüşvet karşılığı memuriyetlerin satılmaya başlandığı, reaya’nın fazla vergiler yüzünden köylerini bıraktığı, bunun kötü sonuçlar doğurduğu, bilgisizlik ve taassub’un arttığı, Nizam Oğlu’nun şu beyitlerinden de anlaşılmaktadır: Zulm ile doldu dünya yokdur huzura imkan Ma’mur olan yerleri zalimler etti viran Alem harab’a vardı yıkıldı Mülk-i Osman Kan ağlasun reaya çak edüben giriban Nizam Oğlu iyi bir eğitim ve öğrenim görmüş, çağının gereği olan şeriat ve tarikat ilimlerini öğrenmiş, aydın bir zümre içinde yaşamış ve yazdığı didaktik şiirlerinde bütün mutasavvıflar gibi o da; nefsini bilmeyenlere, dünya malına tapanlara, riyakarlara, sofulara çatan ifadeleriyle, bir çok tekke şairlerini geçmiştir. İlahi’leri bestelenerek tekkelerde, ayin-i cem’lerde sonraki yüzyıllarda okunmuştur. Bu aşk bir bahr-i umman’dır buna hadd ü kenar olmaz Delilim sırr-ı Kur’an’dır bunu bilende ar olmaz diye başlayan ünlü ilahisi de bazı şairler tarafından şerh edilmiştir. İnsan yapısına, özüne sezgi ipleri uzatarak inciler toplamaya çalışır. Onaltıncı yüzyıl tekke şiiri’nin en büyük temsilcilerinden biri olan şairin divan’ı şekil olarak divan ve saz şiirleri üslubunda yazılmış lirik-didaktik ilahilerle bezenmiştir. Divan şiiri türündeki manzumelerinde özellikle Nesimi edası görülür: Saçm Ve’lleyli yüzün Ve’dduha’dır Cemalin pertev-i nur-i Huda’dır Yüzünde ayet-i Kur’an yazılmış Anı kim okumaz Hak’dan cüda’dır Senin Seyyid Nizam Oğlu yolunda Nesimi gibi can verse revadır Nazm’ı genellikle dile canlı, içten ve akıcı olan şairin en önemli ve değerli şiirleri arasında yer alır. Önemli şiirleri, saz şiiri tarzında yazdıklarıdır. Aruz vezninde başarılı görülmese de, hece’de yeni bir dil ve duygu getirdiği açıktır: Hey yol erkan kardaşları sizin olsun bu yol erkan Ben bir aceb derde düşdüm bulunmaya gibi derman Hicab oldu benlik bana gidemedim dostdan yana Ben benliğimden geçmeğe şeyh elin tutmaya geldim Hece ile yazdığı şiirlerinde genellikle Yunus Emre eda’sı açıkça görülür: Çünki ben yar ile yar’im Mansur oldum dikin dar’ım Nesimi’yem yüzün derim assı ziyan olmaz bana Görün Seyyid Seyfullah’ı kendinde bulmuş Allah’ı Ben dost’u buldum billahi şekk ü güman olmaz bana Çağında tartışma konularından biri olan sema’ın helalliğine de değiniyor: Ya Rabbi aşkın ver bana hü diyeyim döne döne Aşık olayım ben sana hü diyeyim döne döne Şiirlerinde, örneğin aşağıdaki beyitte olduğu gibi: Bende-i Al-i Aba’yım Ehi-i Beyt’in kemteri Sevmezem Al- i Yezid’i Ca’feri’yem Ca’feri diyerek, İmam Ca’fer-i Sadık (a.s.) mezhebinden olduğunu söyler. Şiirlerinde Nizam Oğlu mahlasını kullanan şair, Halveti Tarikatı’nın Sinaniyye Şubesini kuran ünlü mutasavvıf İbrahim Ümmi Sinan hazretlerinin baş halifesi’dir. Alim bir zat olan Ümmi Sinan (öl. 1551), gördüğü bir rüya üzerine Ümmi lakabını almıştır. Aslen Bursa’lı olduğu rivayet edilir. İstanbul’da Eyyüb Sultan (r.a.) Camii yöresinde Oluklu Bayır denilen yerde, halifelerinden Nasuh Efendi tarafından yaptırılan Dergah’ında gömülüdür. Ümmi Sinan’dan sonra yaşamış olan, yine Halvetiyye’den -Niyazi -i Mısri’nin mürşidi Elmalı’lı Şeyh Muhammed Sinan da (öl. 1664), Sinan Ümmi lakabıyla bilinir. Nizam Oğlu’nun edebi kişiliğinin oluşmasında, hemen her şairimizde olduğu gibi, tasavvuf düşünce ve inançlarının büyük etkisi vardır. Eşrefoğlu Rumi’den sonra Yunus’u en iyi temsil eden Nizam Oğlu’dur. Hayatı hakkında geniş bilgimiz olmasa da, düşüncesini ve şiir gücünü kendisinden, kendi manzumelerinden öğrenebiliyoruz. Mensur eserlerinden Tac-Name ve Miftah-ı Vahdet-i Vücüd da eski harflerle yayınlanmıştır. İstanbul’da H. 1010 (M. 1601) yılında vefat eden Seyyid Seyfullah (Nizam Oğlu) hazretlerinin kabri, Silivrikapı yöresinde, Emirler Mahallesindendir. Divan’ı ile manzum eserleri H. 1326 (M. 1908) yılında bir arada yayınlanan şairin külliyatı, bu defa yeni harflerimizle aynen yayınlanarak, Ehl-i Beyt’i seven canlara ve edebiyatçılarımızla bütün okuyuculara sunulmuştur. Seyyid Nizamoğlu Hayatı-Eserleri -Divanı Mehmet Yaman Can Yayınları Adil Atalay ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… )(-)(-)(-BUĞULU CAMLARA YAZDIM ADINI-)(((-41-)(-)(-)( Mal,mülk,para sizin olsun Allah,hasır yeter bana Nam,şöhret,şan size kalsın Allah,hasır yeter bana Götürürüm sanma sakın Kalan var mı şöyle bakın Şu ölüm ne kadar yakın Allah,hasır yeter bana Kimler geldi kimler geçti Ne çok saltanatlar göçtü Sadık doğru yolu seçti Allah,hasır yeter bana Kötülüğü huy edinen Anılır kötü yad’ınan Yaptığını ey kâr sanan Allah,hasır yeter bana Hani Nemrut hani Kârun Nerde bunlar hele sorun Varın bunu hayra yorun Allah,hasır yeter bana Fani dünya herkes bilir Her canlıda mutlak ölür Baki gibi sâda kalır Allah,hasır yeter bana Hırs kibire verme meğil Engin olup Hâkka eğil Gördüğün şey senin değil Allah,hasır yeter bana Anlat bitmez teraneler Bom boş kalmış berhaneler İbretliktir viraneler Allah,hasır yeter bana Lüzumsuzum tedbir ile Kul içinde taktir ile Dilde Allah tekbir ile Allah,hasır yeter bana Sadık Dağdeviren Aşık Lüzumsuz |
Allah,hasır yeter bana
Nam,şöhret,şan size kalsın
Allah,hasır yeter bana
Götürürüm sanma sakın
Kalan var mı şöyle bakın
Şu ölüm ne kadar yakın
Allah,hasır yeter bana
Kimler geldi kimler geçti
Ne çok saltanatlar göçtü
Sadık doğru yolu seçti
Allah,hasır yeter bana
EYVALLAH. YUNUSCA OLMUŞ. BANA SENİ GEREK SENİ.
BİR RABBİM YETER İNSANA. KEŞKE BİZDE İDRAK EDEBİLSEİDİM.
KUTLARIM HERZAMAN Kİ GİBİ ÇOK GÜZEL PAYLAŞIMLAR OKUYORUZ. KALEMİNİZ HİÇ SUSMASIN.