MANİCE ( 23-ELAZIĞ)Şiirin hikayesini görmek için tıklayın Merhaba Sevgili Şiir dostları Bugün Eski adı Elaziz olan Gakgoşların diyarı Elazığ’dayız Manice, bilenleriniz vardır belki bir masal gibi anlatılır; Elazığlı Vatandaş’a askerde Komutan sormuş;
Babanın adı ne: AZİZ Peki senin adın: ABDÜLAZİZ Memleketin : ELAZİZ bu küçük hikayeden sonra isterseniz, şimdi yöresel kelimeleri sıralayalım, hepsini okumak zorunda değilsiniz, çünkü uzunca oldu, sadece manice’de çözemediğiniz kelimeleri Elazığ sözlüğünden bakabilirsiniz...Evettt, haydi buyrun Manice sofrasına MANİCE ELAZIĞ (ELAZİZ) Saygı ve sevgiler dost şair yüreklere.... Anıkom Annem Ayancah Merdiven Ayınmah Uyanmak, kendine gelmek.Farketmek,sezmek. Bir zarara uğrayacağını anlayıp önlemek Baboş Yiğit, delikanlı,çocuk ve gençlere sevgi ifade eden hitap. Basduh Pestil, Üzüm yada Dut şırasından yapılır. Erik ezmesindende yapıldığı olur. Bağ-nişe-erük basduğu gibi isimlere ayrılır. Bıldır Geçen Yıl. Bibi Hala Cısdıbıldah Çırıl çıplak. Cıncıh Temiz, çok temiz. Çağa Çocuk. Çağam Yavrum, çocuğum. Çüt Çift, iki kişi beraber. Densüz Akınsız, izansız, münasebetsiz. Devresü Ertesi. Diyesin Acaba. Diyeze/Eze Teyze. Dönbek Darbuka Dutunu Dut’un çukur taş içinde dövülüp un haline getirilmiş hali. Enselemek Kovalamak. Erçel Yaramaz, huysuz çocuk. Erişte Makarna gibi kesilip, çorbası yapılan kurutulmuş hamur. Eşgere Aşikar, açık. Evermek Evlendirmek. Eyreti İyreti, emanet. Farşımalamat Gizli yapılan bir işin açığa çıkması. Rezil olmak. Gakgo Ağabey, büyük kardeş. Gakgoş Abi, kardeş anlamında hitap. Garnağıssi Karın ağrısı (Beddua) Garış Beddu’a. Garış vermek: Beddu’a etmek. Gaynata Kayın baba, kayın peder. Gıggılik Tepe, zirve, en uç yükseklik. Gırnata Kılarnet. Gişi Koca, eş. Gurabiye Bisküvi, kuru pasta. Gurabiye çocuğu: Kibar, nazik. Gurut Suyu süzülmüş yoğurtun kurutulmasıyla yapılan bir yemek malzemesi. Güvegi Damat. Gövüllenmek Sevdalanmak. Hımik Burnundan, genizden konuşan. Hıllike Giyimine özen göstermeyen. Horata Laf söz.. Horata etmek Laflamak. İsot Biber İtürmüşüm Unutmuşum. Kırtik 1- Pek az, azıcık. 2- Kullanılmakla az bir parça kalmış sabun. (Bir kırtik kalmış) Kortik Çukur. Gumbik Küçük tümsek. Küvre Sünnet olan çocuğu kucalayan. Loğ Dam toprağını şıkıştırmakta kullanılan taş silindir. Makaraları koyvermek Topluca gülmek. Mahna Bahane. Mezre/Mezire Mezra, Şehir Harput’ta iken şimdiki Elazığ’ın yerinin adı. Yakın zamana kadar, Harputlular ve çevre köylüler Elazığ’a mezre veya Mezzire derlerdi. Mıkayyet olmak Sahip çıkmak, sahip olmak. Mıhaşer/Mıkaşer Kabuğu çıkarılmış ve iki parçaya ayrılmış kara nohut. Erişte çorbasına konulur. Mozik Topaç. Orcik Cevzili sucuk. Üzüm şırasından yapılan bulamaca, ipe dizilmiş ceviz badem içi dizisi birkaç defa batırılıp kurutularak yapılır. Örken Kalın ip halat. Ösgemek Özlemek Pırçikli Havuç. Pirpirim 1- Semizotu. 2- Çok yaşlı yada düşkün kişi. Sufat Surat, sima. Sitil Bakraç, kova. Şeve Camdan yapılmış bilezik. Şeve gırmah Hareketli, edalı ve işveli bir şekilde oyun oynamak. Şılombu patlatmak Gaz yapmak, osurmak, yellenmek. Taka Duvarda yapılmış kapaksız küçük dolap. Tavlanmah Şişmanlamak. Tavlu Şişman. Tevekkeli Akılsız, saf, sehlük. Tump İki tarla arasındaki sınır belirleyen toprak yükseklik Tosbağa Kamlunbağa. Usulcanah Yavaşca, sessizce. Utmah Oyunda yada kumarda kazanmak. Utuzmah Oyunda yada kumarda kaybetmek. Ürkütmek 1-Hayvanı korkutup kaçırmak. 2-Çalmak aşırmak. Üsgüre Derin çorba kasesi. Yatsı Mehli Yatsı namazı vakti. Yalavuz Yalnız Yarennik Şaka. Yarennik etmek Şakalaşmak. Zokah/Zuvah Sokak. Zurba Kuş sürüsü. Sürü. Kalabalık.. Baba’mın adı Aziz Benim ki Abdülaziz Gakgoşlar diyarıyım Memleketim Elaziz Gövüllüyem Vatan’a Eşgeredir Horatam Selam şehit yatana Nalet Vatan satana Densüzleri sevmeyiz Cıncıh gibi yüreyiz Bir horata ettiysek Devrüsü gün dönmeyiz Mıkayyet ol Ata’na Selam verme çatana Farşımalamat olursun Bakamazsın çağana Sufat’ım açık benim Konukları severim Bi kırtik gel yanıma Manice bir gezelim Harput ova merkezim Dilindedir herkesin Masallarda tasvirim Doğal müze şehriyim On cami, on medrese Onca han, onca hamam Kütüphane cabası Sekizyüzkırküç dükkan Keban barajı bende Büyük kısmı ilçemde Tütün,pamuk,ayçiçek Tarımın hası bende Ağın’ı keban sular Kimi merkeze geldi Kimi orda kaldılar Gölünde balık avlar Alacakaya ilçem Mermer krom yatağı Tarım ile geçinir Dağlıktır oraları Baskil’de platolar Ufak tefek düzlükler Toros’tan uzantılar Fırat ilçeyi sular Arıcak, Karakoçan Engebeli bu alan Biraz tarım yapılır Ekilir arpa soğan Keban’da madenlerim volframit ve flüorit Hem bir baraj ilçesi Hem de kurşun madeni Kovancılar ve Maden Bir de Palu ilçem var Sivrice de tarım var İlçeyi sular Hazar Eski adı Elaziz Candandır insanları İlçeleri bitirdik Sıcacıktır kanları Elazığ’ da meşhurlar Mutfağında neler var Doyuralım sizleri En azından gözleri Döğme, nohut, fasulye Yoğurt, un bir de nane Biraz tuz, biraz yarpuz Ayranlımız şahene Az bulgur,biraz kıyma Patlıcanla, domates Yapılır dılım dolma Bunu yemeli herkes Eriştemin çorbası Eşkili köfte hası Gömbe bir de gaygana İçli köftem mahana Keşkek, kofik dolması Yap bir sofra duası Koyun etinden olur Kaburganın dolması Tatlılardan haber ver Gül tatlısı, dolanger İster halbur hurması Ya da dilber dudağı Peynirlidir kadayıf Nefis pekmez helvası Çok güzel olur zerde Hani un helvam nerde Daha başka neler var Doyumsuz baklavalar Bu kadar yeter size En son tatlı hesude Toplanalımmı dostlar Uğurlasın gakgoşlar Yedik içtik dolaştık Buna fazla alıştık Manice dedim durdum Görülesidir Yurd’um Yarın yine beklerim Billah artık yoruldum MEHMET FİKRET ÜNALAN |