İYİ BİR ŞAİR'İN POETİKASI
Evet, dostlarım, nerden çıktı bu demeyin. Kötü şairde mi olur? Der gibiniz. Özellikle şair ve yazarlar zaman zaman fildişi kulesinden inmedikleri için kendilerine hep dev aynasından bakarlar. Acaba içinde bir birey olarak yaşadığı toplumun diğer fertleri onlara nasıl bakıyorlar, beğendikleri şair ve yazarda hangi nitelikleri arıyorlar? Madalyonun bir de bu yüzünden hadiseye bakmak lazım.
İşte bu konu kafamı kurcalayıp duruyordu. Çeşitli kaynaklardan bu konuyu enine boyuna ele aldım. Fazla ayrıntıya girmeden, iyi ve nitelikli şair olmada aranılan özellikleri ana hatlarıyla şöyle tespit etmeğe çalıştım. Çalışmak bizden Tevfik Allah’tandır. Bir hatamız olsuysa affola. Yazdıklarıyla, söyledikleri birbiriyle tutarlı olacak, Hz. Mevlana’nın ifadesiyle “Ya göründüğün gibi ol, ya da olduğun gibi görün” istikrarlı bir çizgi de seyredecek. Kuru laf cambazından ziyade yaşantısıyla paralellik arz edecektir. Toplumun değer yargılarına ters düşüp, toplumda kin, nefret, husumet gibi olumsuz duyguları körüklemeyecektir. Yani yazdıkları toplumun etik değerlerini rencide edici karakter taşımayacaktır. Toplum önderi niteliği taşıyan, bilge kişilik sahibi olacaktır. İnsanları küçümser bir tavır içerisinde olmayacaktır. Hangi düşüncede olursa olsun, insanların düşüncesine saygı gösterip, onları önemseyen bir karakter yapısına sahip çıkacaktır. Eleştiriye açık olacak; Şahsına hakaret edilmediği süreye, yapıcı, önerici her tür eleştiriye açık olmak konumundadır. Şiir her ne kadar öznel olsa da en nihayetinde okuyucu kitlesinin eleştirisine muhatap olduğunda, bunlara sabırla karşı duracaktır. “Kargadan başka kuş tanımam” mantığından ziyade başka kuşlarda varmış, perspektifiyle yaşama bakacaktır. Şair araştırıcı, iyi okuyucu, toplumun sosyo-psikolojik yapısını iyi inceleyen yapıya sahip olacaktır. Her türden eseri gözden geçirip, çok okuyan, çeşitli düşünce akımlarını araştıran bir yapıya sahip olmalıdır. Merkep üzerinden tabanca atar gibi, her konuda ahkâm kesmek yerine, derinlemesine araştırma yapıp, o konu hakkında nihayetinde kalemini oynatmalıdır. Şair “Dış dünyayı, kendi iç dünyasıyla gören insandır.” Bu yönüyle dış dünyayı iyi tanımalıdır. Tarih, coğrafya, etnoğfaya, edebiyat, din gibi kültürel yapının temel taşlarını iyi kavramalıdır. Kendi iç dünyasının da farkında olmalıdır. Kendi gizil güçlerini bilmelidir. Kendiyle barışık olmalıdır. Bunalım edebiyatından ziyade topluma ve insanlık âlemine bir şeyler verebilmenin endişesini içinde taşımalıdır. Laf olsun, kolay gelsin zihniyetiyle bir şey karalamamalıdır. Mutlaka yazdıkları iz bırakacak, kalıcı niteliğe sahip şeyler olmalıdır. Çünkü onu taklit ve takip eden toplumda nice bireyler vardır. Bu şuurla hareket etmelidir. Şair ilham sahibi insandır. Heva ve hevesinden ziyade, içine doğan ilhamı akıl ve mantık süzgecinden geçirerek, yazdıklarını da olgunlaştıracak, içten gelen duygu ve düşüncelerini dış âleme yansıtmalıdır. Yoksa yazdım oldu zihniyetiyle hareket ederse, yazdıkları deli saçmasından öteye geçemez, kalıcı olmaz. Şair emeğe saygılı insandır. Kendisi aşırı emek harcayarak ürettiği için, başkalarının emeğine de saygı duyar. Başkalarının ürettiği taklit edip, çalıp kendinsin ürünü gafletine düşmez, düşerse kısa zamanda biter. Şair popülizm insanı değildir. Bana kitleler ödül versin, kurdela taksınlar, alkışlasınlar zihniyetiyle üretmez, Ona buna yardakçılık yapmaz. Cinsiyete göre hareket etmez. O vicdanın sesine ve gönlünün ilhamlarına bakar. Ürettiklerinin hazzı onun için dünyanın en nadide ödülüdür. O şarlatan değildir. Şiirinin okunma sayısından ziyade niteliği önemlidir. Şair idealist insandır. Onun idealleri vardır. İdeallerinin gerçekleşmesi için çok çalışır. Kuru palavra sıkmaz, yardakçılık yapmaz. İdealiyle çelişmez, tutarlıdır, savunduğu fikri kuvvetli teziyle savunur. Üç Yüz altmış derecelik açıyla dönmez. İstikrarlıdır. Şair gönül insanıdır. Duygu adamıdır. Gönül yapayım diye gönül kırmaz. Kimseyle polemiğe girmez. O eseriyle daha güzeli ideali yakalamanın peşindedir. İnsanların kalbini kırmanın peşinde değildir. O sevgi-aşk insanı olduğu için, köprüleri yıkmaz, köprü kurar. Şair vefalı insandır. Dostunu gönülden sever ve unutmaz. Riyakârlık, nankörlük şaire yakışmaz. Şair Şuara suresindeki niteliklere uyan insandır. Kısaca şair her şeyden önce “GÜZEL İNSAN” dır. 30.11.2008 Tarık TORUN ŞİİRLERLE SEYAHAT “Maddi Ve Manevi Âlemlere” NOT;Şiir bölümüne ekledim.Çünkü makale bölümü az okunuyor.Selam ve saygılarımla........... |
Şair gönül insanıdır. Duygu adamıdır. Gönül yapayım diye gönül kırmaz. Kimseyle polemiğe girmez. O eseriyle daha güzeli ideali yakalamanın peşindedir. İnsanların kalbini kırmanın peşinde değildir. O sevgi-aşk insanı olduğu için, köprüleri yıkmaz, köprü kurar.
kutlarım bizlere şairliğin ve şiir yazmanın önemini anlatan ders verdiniz teşekkürler saygılar