Tam palindrom, tersten okunuşu da aynı olan cümle, sözcük ve sayılara denilmektedir. ‘Ey Edip Adana’da pide ye’ cümlesi en meşhur Palindrom Türkçe cümledir. Yine yakın zaman önceki 12.02.2021 tarihi de palindrom bir tarihtir.

Yavuz Sultan Selim’in ‘Sanma Şâhım Herkesi Sen Sâdıkâne Yâr Olur’ diye başlayan meşhur şiiri ‘sözcük öbeği’ biçiminde palindrom şiirin en meşhur örneğidir. Nesimi’nin de bir gazeli ‘sözcük’ şeklinde palindromdur. Bir mısradaki sözcüklerin yan yana okunuşları ile yukarıdan aşağıya okunmasının aynı olmasının edebiyatımızda daha başka örnekleri de vardır.

Tam palindrom şiir ise palindrom şiirden çok farklıdır. Bugüne kadar tam palindrom olarak yazılmış yani her dizesi düzden veya tersten okunduğunda aynı olan bir şiire rastlamadım.

Bu konunun benim gibi meraklıları tarafından Türkçemizdeki palindrom cümle sayısı her geçen gün daha da artırılmaya çalışılmaktadır. Eldeki deneysel malzemeden yani daha önceden keşfedilmiş palindrom cümlelerden de yararlanarak tam palindrom şiirin bir denenmesi gerektiğini düşündüm; uyaktan da vazgeçmeden biraz tuhaf, oldukça sıra dışı ve belki de komik bir deney yapmaya çalıştım.

Yaptığım çalışma, edebiyattaki bir şiir çalışmasından ziyade, edebiyattan çok farklı bir alan olan deneysel edebiyattaki bir deneysel çalışma olduğunu bir kez daha hatırlatmak isterim.

Saygılarımla.

BU ŞİİRDEKİ TÜM DİZELERİN TERSTEN OKUNUŞU DA AYNIDIR. BU NEDENLE DİZELERİ TERSTEN OKUMAYA NE DERSİNİZ?

Ey Edip Adana’da Pide Ye

Kim o komik
Ki dediği dedik
Kıç apaçık
Kıza yazık

Neden ama neden
Ne demeli bunu bilemeden
Ne bana sen ne sana ben
Ne bedenim azami ne de ben

Para hazır ama rıza harap
Pay ederek iki kerede yap
Az umudumuz ucuz umudumuza
Az al yahu bu haylaza

Karalasak şairi aşka salarak
Karala çene çalarak
Kart ama matrak
Kara kısrağı yere yığar sıkarak

Anam şiş ala şişmana
Anam somunum Osman’a
Al yarısını sırayla
Al kasada sakla

Koyma Vahit teyp yetti havam yok
Koy şiiri iş yok
Zamlar ayar almaz
Zam şairi aşmaz

20 Ocak 2010