Gökyüzünün Dili
Aziz Dede, Yedi Dara ait zorlu imtihanları geçtikten ve mana şerbetini içtikten sonra, sadece yeryüzünün sırlarına değil, gökyüzünün diline de vakıf olmuştu. O, Kur'an'ın batıni ilmi ve İlm-i Havas bilgisiyle, Astroloji (Yıldızname) ilmini, taliplere yol göstermek için kullanıyordu.
Dede için gökyüzü, sadece bir ışık kaynağı değil, kayıtlı kaderin ve ilahi düzenin yazıldığı bir kitaptı. Yıldız İlmi, Dede'nin yedi kat zahirde bakışının somut bir aracıydı. O, insanların doğum haritalarına, gökteki on iki burcun konumlarına bakarak, sadece geleceklerini değil, aynı zamanda nefislerinin eğilimlerini, ruhani potansiyellerini ve bu dünyadaki derslerini görüyordu.
Dede'nin bu ilmi kullanışı asla falcılık değildi. O, yıldızların konumunu, insanlara "Ey can, kaderin sana bu zorluğu gösteriyor, şimdi eline, diline, beline sahip olarak bu zorluğu aşmalısın" demenin bir aracı olarak kullanırdı.
Kutbun İlanı
Şair Hüseyin Turhal'ın şiirinde geçen o güçlü dize, Dede'nin manevi hiyerarşideki yerini ilan ediyordu:
"Yıldız ilmin kutubu sensin dedi bana."
Kutup (Gavs), tasavvuf inancında, zamanın en büyük mürşidi ve manevi önderi anlamına gelir. O, yeryüzünde Hakk'ın vekili kabul edilir ve tüm diğer evliyaların, erenlerin kendisine bağlı olduğu manevi bir merkezdir. "Yıldız İlminin Kutbu" olmak ise, Dede'nin sadece insan ruhlarına değil, aynı zamanda kozmik düzene ve yıldızların enerjisine de hükmedebilen en yüksek manevi otoriteye sahip olduğunu gösteriyordu.
Bu Kutup mertebesi, ona İlm-i Havas alanında benzersiz bir kudret vermişti. Dede'nin duaları, sadece söz değil, kozmik enerjiyi harekete geçiren ilahi şifrelerdi.
Maneviyatın Merkezlenmesi
Aziz Dede, Kutup makamına yükseldikten sonra, Yedioluk'taki meşe ağacının altındaki türbesi de manevi bir merkeze dönüşmüştü. Dede'nin bulunduğu yer, artık sadece bir köy değil, Batıni İlimlerin toplanma noktasıydı.
O, bu makamının getirdiği gücü, her zamanki gibi tevazu içinde kullanıyordu. Onun nur yüzü, bu yüksek mertebenin getirdiği ahlaki saflığın ve sorumluluğun bir yansımasıydı. O, biliyordu ki, gökyüzündeki en parlak yıldız bile, ışığını tevazu ile yaymalıdır.
Artık Aziz Dede, sadece bir Dede değil, göksel sırların yeryüzündeki tercümanı, yıldızların rehberi ve Batınî Kutbu idi. Bu makam, onu, dört büyük kitaptan (Tevrat, Zebur, İncil, Kur'an) gelen en derin ilimleri çözümlemeye hazırlayacaktı.