RAFAEL ALBERTİ

• 26 Mayıs 2011 Perşembe 16:12:59

Kemiklerin oyuğunda tutuştuysa kin
Ve ilikler öç tutkusuyla alevlendiyse artık
Sözcükler ne işe yarar?
Kurşunlar, nerdesiniz?
Nerdesiniz, kurşunlar!.

Başlarken kısa bir şiirini paylaştığım ünlü İspanyol şairi ve tiyatro yazarı Rafael Alberti, Nazım Hikmet’ in doğduğu yıl olan 1902 yılında dünyaya geldi. Kübizm akımı doğrultusunda resimler yaparak sanat hayatına atılan Alberti, 1924 yılında yayınladığı Karadaki Denizci adlı ilk şiir kitabıyla Ulusal Edebiyat Ödülü’ nü kazanarak, daha yirmi iki yaşındayken, ülkesinin en önde gelen şairleri arasında yer almıştır. Başlangıçta, halk temalarını işlemekle birlikte estetik değerlere her şeyden fazla önem veren Alberti’nin şiirinde , modern akımların etkileri görülmekteydi. Sanatçı, iyi işlenmiş renkli bir dille, modern hayatın birey üzerindeki şaşırtıcı etkilerini zengin bir biçimde aktarmaktaydı. Nitekim Alberti, 1929 yılında yayınladığı Melekler Üzerine adlı yapıtıyla, bu ilk döneminde gerçekleştirmek istediği şiirin doruğuna ulaşmıştır.

Büyük şair, daha 1928 yılında siyasetle yakından ilgilenmeye koyulmuştu. 1929 yılında yayınladığı Aptalın biriydim ben ve gördüklerim beni bir kat daha aptallaştırdı başlıklı ünlü şiirinde yer yer acı bir sosyal hiciv havası esiyordu; ne var ki şair henüz kesin bir ideolojik
bağımlanışa yönelmiş değildi. Bu yöneliş, 1930 yılında yayınlanan, Kunduralarım ayaklarımda ölmeliyim adlı ağıtımsı şiirle başlayacaktır.

İspanya iç savaşı’nda cumhuriyetçileri destekleyen ve onların safında çarpışan Alberti’nin şiiri de, 1933 yılından itibaren, siyasal etkinliğiyle sıkı sıkıya ilişkili olarak halk yığınlarının dertlerini ve özlemlerini dile getiren savaşçı bir karaktere bürünecektir.

1938 yılında yayınladığı başyapıtı Bir Andan Öbürüne adlı şiir kitabında, genel olarak emekçilerin verdikleri mücadeleyi konu alan Alberti, cumhuriyetçilerin yenik düşmesi üzerine, 1940 yılında Arjantin’e sığınacak, ama devrimci etkinliğini gene sürdürecektir.Bu arada resim yapmayı da elden bırakmayan şair, 1945 yılında,resim sanatının esiniyle, Çizgiyle Rengin Şiiri adlı kitabı yayınlayacaktır. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra art arda gezilere çıkan ;başta Fransa ve Sovyetler Birliği olmak üzere hemem hemen bütün dünyayı dolaşarak devrimci şiir konusunda konferanslar veren büyük şair, bu gezilerin esiniyle yazdığı şiirlerini, Halkların Baharı adlı kitabında toplamıştır.

Bu büyük şairi Dört Nala adlı ünlü şiiriyle saygıyla selamlıyorum:

Toprakları, toprakları, toprakları İspanya’nın
dağları, çölleri, ıssız ovaları
Dört nala, sekili at,dört nala
halkın süvarisi
güneşin altında , ayın altında, dört nala!

Dört nala
denize dökünceye kadar onları
dört nala!

Çınlayan bir yürek gibidir,çınlayan, çınlayan
İspanya’nın toprakları,at nalları altında
Dört nala halkın süvarisi
sekili at
köpüren at,dört nala!

Dört nala
denize dökünceye kadar onları
dört nala!

Kimse yok,kimse yok,kimseler yok karşında:
ölüm dediğin nedir atına binse bile!
Dört nala sekili at
halkın süvarisi
bu toprak senindir çünkü, dört nala!

Dört nala
denize dökünceye kadar onları
dört nala!