Ekonomi Bağlamı ya da Ekonomik Bağlam
Önce notlar alalım.
1. Ülkemizde çok ciddi ekonomik sorunlar yaşanıyor.
2. Dünyada ise ekonomik istikrarı sağlayabilmiş ülkeler var. Yani bu sorunlar bize bağlı, yapabilen yapıyor. Herkesin kaderi bu değil.
3. Para bir değerdir. Karşılığı vardır.
4. Öyleyse değer üretemiyoruz.
5. İstikrar üretimden geçer.
6. Öyleyse üretmekte sorunlar yaşıyoruz.
Peki ’iklim’ bunun neresinde yatıyor. Biliyoruz ki kültürler farklılık gösteriyor. Yani her ülkenin ekonomik görüntüsü birbirine benzeyemez. Fakat sorun aşırı bir uçurum ve insanları artık canından bezdiren bir verimsizlik.
İklimden yola çıkarak biraz düşünürsek ’bağlam’ kavramına varırız. Yani bizi çevreleyen faktörler ve dinamikler. Biz ekonomi ülkesi değiliz; ülkemizi Amerika’yla karşılaştırırsak anlarız. Bu noktaya dönüp bağlayacağım.
Para bir değerin karşılığıdır. Peki ne değerlidir?
İçten bir gülümseme, güzel bir söz, üretilmiş zekice bir düşünce, okunmuş güzel bir kitap değer olabilir pekala.
Okumayan bir toplumun ekonomik değeri olabilir mi? İşe alırken okuyan birini tercih ederdiniz pekala? Yani örneğin para kitapta.
Amerika’da insanlar farklı konuları konuşuyor. Eğitimde yaşananlar, bir yerel halkta meydana gelmiş bir olay, iklim değişimi ya da Tesla(Elon Musk), iş hayatı, sosyal medyanın hayata etkileri.. İnsanlar hayata bir yerinden tutunuyor. Kendisini özne yapan, kendisini etkileyen konularda söz sahibi.
İşte ’ekonomik bağlamdan’ bunu kastediyorum.
Bizde bir bağlam var mı, varsa nedir?
Bizde genelde gerginlikler var. Suçlama var. Cehalet var. Var da var.. Ekonomi bizim önceliğimiz değil. Bizim önceliğimiz ’niyet okuma’. Bunu bilen basın da bunu çok iyi kullanıyor.
Ekonomi itici bir güçtür ve iyiye iter. Ekonomik değer yaratan ilgilerimiz olmalı. Çabalamalıyız..
’Çaba’ bir diğer önemli kavram. Bizse vazgeçmişiz. Ahlaktan, cesaretten, saygıdan vazgeçmişiz. Hiçbir çabamız yok.
Binalar yıkılıyor. Çünkü önceliklerimiz farklı. Bizim önceliğimiz: haklı çıkmak.
Amerika’da insanlar tartışıyor, soruyor ve en önemlisi okuyor..
Bizim hayat tarzlarımızı değiştirmemiz lazım. Geçmek için ders çalışmak değil, onurlu bir yaşam için ders çalışmamız lazım. Yani biz aslında değerlerimizi yitirmişiz..
Tek tek bireylerin ekonomik başarısı bir şey ifade etmez. Herkes toplumda ayrı bir dinamiktir ve herkes birbirini etkiler. Toplum çabalamalı..
* Tüm bunları İngilizce ve Türkçe okumalarımın deneyimiyle yazıyorum. Bir geçmişi ve temeli var.