ALDI KEREM, BAKALIM NE SÖYLEDİ?

• 15 Mayıs 2019 Çarşamba 03:40:46

Eski devirlerde bizim memleketlerde ( Kars ve Erzurum çevresinde ) Aşıklar, ellerinde saz özellikle de böyle Ramazan ayı gecelerinde shura kadar saz çalar bu arada da halk hikayeleri anlatırlardı. Bu gelenek hâla var mıdır bilmiyorum.

İşte o zamanlarda aşıklar yine girmiş bir köy kahvesine ve başlamışlar Kerem ile Aslı’nın hikayesini anlatmaya.

Bu hikayeleri bilenler bilir. Hikayelerde genelde bir anlatım yapılır, hemen peşinden de ‘’Aldı Kerem sazı eline bakalım ne söyledi’’ veya ‘’Aldı sazı eline Aslı bakalım ne söyledi?’’ diyen aşık, Kerem’in veya Aslının söylediklerini saz çalarak türkü şeklinde okurdu.

Mesela şöyle bir şey:

Aldı Kerem, bakalım ne söyledi?

Kara gözlüm ne gezersin bu yerde
Gel bizim elleri gez kerem eyle.
Nice kullarını yazdın deftere,
Beni de deftere yaz kerem eyle.

İnanmadın hâlâ benim sözüme,
Aşkın ateşini saldın özüme,
Ne bakarsın kıya kıya yüzüme,
Engeller etmesin söz, kerem eyle.

Ben senin diline kandım inandım,
Aşkın ateşiyle odlara yandım,
Akıl başta iken divane oldum,
Beni mecnun etme gel kerem eyle.

Dertli Kerem eder sen kara giyme,
Gel Aslı’m sırrımı yadlara deme,
Bir iyilik edersen vaktinde eyle;
Beni dertli koyma kız kerem eyle.

Evet, Bu minval üzere çalınır söylenirdi halk hikayeleri. Körüğlu’ndan tutun da Zaloğlu Rüstem’e kadar, Hz. Ali’nin cenklerinden tutun da Ferhat ile Şirin, Leyla ile Mecnun, Tahir ile Zühre, Arzu ile Kamber’e kadar pek çok halk hikayesi o kahvelerde anlatılırdı ki bugün kahve ve hatta artık Cafe dediğimiz mekanlar o devirlerde gerçek manada kıraathaneydi. Çünkü oyundan daha çok kıraat vardı o mekanlarda.

Evet, açlmak söylemek güzeldi elbette lakin gelin görün ki bazen aşık ne anlatırsa anlatsın, ne kadar güzel anlatırsa anlatsın anlamayanlar çıkardı.O yüzden de aşıklar, hikayebitinde ‘’Nasıl, beğendiniz mi?’’ Diye sorarlardı. Bu aslında biz öğretmenlerin konuyu anlattıktan sonra dersin bitimine yakın ‘’ Çocuklar anlamayan var mı?’’ Diye sormamız gibi bir şeydi ama daha zarif bir şekil almıştı aşıkların dilinde. İnsanlar ‘’ ne yani biz anlayışı kıt insanlar mıyız ki şu anlattığınızı anlamayalım’’ Düşüncesiyle gücenmesinler diye ‘’Anladınız mı?’’ Yerine ‘’ Beğendiniz mi?’’ Diye sorarlardı.

İşte böyle bir Ramazan gecesinde aşıklar çalmış,söylemişler Kerem ile Aslı’nın hikayesini ve hikaye bittikten sonra sormuşlar: ‘’ Nasıl beğendiniz mi? ‘’

Vatandaşın biri ayağa kalkmış

-Aşık ! Çok güzel anlattınız biz de çok iyi anladık. Yalnız ben bir şeyi anlamadım.

Aşık merakla sormuş?

-Neyi anlamadın emmi?

Adam cevap vermiş :

-Yahu o kada anlattın ama ben bu hikayede kız hangisi erkek hangisi anlamadım. Yani Kerem erek mi kız mı? Ya da Aslı erkek mi kız mı? İşte orayı anlamadım.

Bazen gerçekten de üzülürsünüz. Çünkü sizin anlattıklarınıla karşınızdakinin anladığı çok farklı şeylerdir. Hele hele de onca çabanıza ve gayet açık, gayet net anlatımınıza rağmen bu hikayedeki gibi vatandaş daha Kerem’in mi Aslı’nın mı erkek / ya da kız olduğunu dahi anlamamışsa ne yapabilirsiniz ki ?