3.DERS: ŞAHIS ZAMİRLERİ VE ÖZELLİKLERİ

• 8 Mart 2014 Cumartesi 14:51:39

Bu Derste neler öğreneceğiz

1-Şahıs Zamirleri

2-Şahıs Zamirlerinin Türleri

3-Şahıs Zamirleri Üzerine Örnek(mînak)ler



* Kurdî’de zamire “cînavk ya da cînav" denir. Bu nedenle bu konuyu işlerken zamir yerine “cînavk” terimini kullanacağız. “cî” yer anlamına gelir, “nav” ise isim anlama gelmektedir. Bunların birleşimi ise; “isim yerine kullanılan” tabiri çıkar.



Kurdî’de iki tür cînavk vardır. Bunlar; cînavkên sade(xwerû) ve cînavkên tewandî (bükümlü)



Kurdî(sade) Tirkî Kurdî(bükümlü)

Ez --------------------- Ben ------------ Min

Tu --------------------- Sen ------------ Te

Ew --------------------- O ------------ Wî/Wê

Em --------------------- Biz ------------ Me

Hûn --------------------- Siz ------------- We

Ew --------------------- Onlar -------------- Wan



Yukarıda da, dikkatinizi çektiği gibi; Kurdî’de iki tür, cînavk yazılmıştır. Bu cînavklerden hangisinin kullanılacağı, cümlede kullanılan zamana, kipe ve geçişli ve geçişsiz durumuna göre değişir. Bu konu biraz ağır olduğundan; asta yekem seviyesinde ayrıntılı olarak işlenecektir.

Hangi zaman İçin hangi Tür Cînavkin kullanılacağını, ilerleyen derslerimizde detaylı bir şekilde işleyeceğiz.

Ayrıca Kurdî’de “O” yani 3.tekil şahıs eki “eril ve dişil” olarak iki türde yazılır. Eril için, “Wî”; dişil için, “Wê” kullanılır. Bu da, Kurdî’nin olmazsa olmaz, önemli kurallarından biridir.



Şimdi cinavkên kesane(şahıs) üzerine birkaç mînak verelim.



Sade Cînavkler için mînak/ler

Ez sevê dişom( Ben elmayı yıkıyorum/şimdiki zaman)

Tu digerî (Sen geziyorsun/şimdiki zaman)

Ew ê gulê bêhn bike( O gülü koklayacak/gelecek zaman)

Em çûn (Biz gittik/görülen geçmiş zaman)

Hûn ê wê bixwin(Siz onu yiyeceksiniz/gelecek zaman)

Ew digerin(onlar geziyorlar/şimdiki zaman)



Bükümlü cînavklar için mînak/ler:

Min nan xwar(ben ekmek yedim/görülen geçmiş zaman)

Te got (sen söyledin/görülen geçmiş zaman)

Wî/Wê gotibû (o söylemişti/duyulan geçmiş zaman)

Me bihîst (biz duyduk/görülen geçmiş zaman)

We zanî (siz bildiniz/görülen geçmiş zaman)

Wan got (onlar söyledi/görülen geçmiş zaman)





Dersler hakkında detaylı bilgi için:

e-mail: [email protected]

twitter: Bedreddînê WANî