Azerbaycan’ın Şeki (Nukha) bölgesindeki âşıklar tarafından icat edilerek oradan etrafa yayılan bir deyiş türüdür. Memleketimizde yalnız Kars bölgesi âşıkları tarafından kullanılır. Karsta Çıldır terekemeleri şeki Kars yerlileri ise sicilleme adını verirler. Âşıkların en güç söyledikleri bir türdür değişik sayıdaki bentlerden meydana gelir. Bentlerdeki mısra sayısının fazlalığı şekinin güçlülüğünü gösterir bu zamana kadar âşıklar tarafından söylenmiş en uzun şeki örneği Çıldırlı âşık Şenliğe aittir üç bentten ibaret olan bu şeki örneğinin her bendindeki mısra sayısı on yedidir bu türün özelliği her bendin mısralarının kafiyeli oluşudur. İlk bendin birinci mısrası kendinden sonra gelen diğer mısralarla kafiyeli olduğu gibi öteki bentlerin son mısraları ile de kafiyeli olur. Şeki:16 ‘lı 8+8 duraklı her biri 17 yedi mısradan ibarettir.

Kalbi kara melun adam birazda naşı gibisin
Mazlumlara düşman gibi zalim yoldaşı gibisin
Şeytandan önce doğmuşsun büyük gardaşı gibisin
Yerin namertte başköşe sanki sırdaşı gibisin
Karıştırdın ortalığı çıbanın başı gibisin
Yüzünü gören çekinir dibeğin taşı gibisin
Kervanlara yol vermeyen ıssız dağ başı gibisin
Doğruyu eğri görürsün yan bakan şaşı gibisin
Bakışların donduruyor zemheri kışı gibisin
Beleş görsen saldırırsın çalağan kuşu gibisin
Rüzgârdan hızlı gidersin maraton koşu gibisin
Uykular çıkmış firara sabahın beşi gibisin
Ayık bir günün görmedim dünyanın keşi gibisin
İp cambazı korkar senden fırıldak teşi gibisin
Utanmazın madrabazın fitnenin eşi gibisin
Koparırsın velveleyi bir bardak suyun içinde
Rolünü güzel oynarsın timsah gözyaşı gibisin

Laf anlamaz söz dinlemez saldın bu canıma közü
Öz özünü ele verir edepsizin kendi sözü
Düşünmeden söyleyenin el içinde kara yüzü
Dünyayı versen yok demez açgözlüdür doymaz gözü
Fırsat bulsa kurt kesilir sıkışınca olur kuzu
İşin bitiktir demektir eline verdiysen kozu
Bazı kurnaz tilki gibi bazı kovalayan tazı
Araştır miden kaldırmaz pisliklerle dolu mazi
Yüksekte görür kendini zaten hiç beğenmez bizi
Taktiğini âlem bilir çamur atar kalsın izi
Durup dinlenmeyi bilmez dolanır bayırı düzü
Dedikodu eylemese yüreğinde kalır sızı
Çekiştirir onu bunu Allah’ın yobaz arsızı
Sükûnetten hiç hoşlanmaz karıştırır verir gazı
Azıcık bas kuyruğuna ulaşır arşa avazı
Bozmaz kimseyle arayı nabza göre şerbeti var
Her sofradan nasiplenen hazır kolbaşı gibisin

Mademki insan yarandın Allah’tan kork utan kuldan
Özünü sözünü bilmez çabuk çıkar doğru yoldan
İnsanoğlu ne çekerse çeker kullandığı dilden
Bak çevrene gayret eyle insanlığı öğren elden
Söz var zehirden acıdır söz var tatlı olur baldan
Seç sözünü öyle söyle anlayanlar olur halden
Bir gün sende göçeceksin kesilecek dalın daldan
Musallaya geleceksin kurtuluşun yoktur saldan
Hesap günü herkes aynı yardım olmaz para puldan
Beş arşın kefen payın var didinip yığdığın maldan
Bülbülün feryat edişi sorulacak gonca gülden
Bugün varsın yarın yoksun uzak dur insana zülden
Hakir görme karıncayı hakkı varsa alır filden
Aslı alev almadı mı Kerem’i yaktığı külden
Hâsılı kelam son sözüm beyan ettim her ahvalden
Zalimin zulmü var derler er geç bulur belasını
Mizani’yi yaraladın ömrümün tuşu gibisin

Ozan Mizani (Taner Karataş) 27.12.2014