MENÜ

KAYIT OL GİRİŞ YAP

Dostlarımızın bize gösterdiği sevgiyi abartmamız, duyduğumuz minnetten değil, takdire ve sevilmeye ne kadar layık olduğumuzu herkese göstermek içindir. LA ROCHEFAUCAULD Paylaş

ANASAYFA

ŞİİRLER

YAZILAR

FORUM

NEDİR?

KİTAP

MÜZİK

ATÖLYE

İLETİLER

ARAMA

İLETİŞİM

4190 şiiri kayıtlı

Takip Et

Şiiri Beğen

-)(-)(-)(-DESTAN-)(-)(-)(

ASIKLUZUMSUZ Kimlik Onaylı

5,0 / 9 kişi ·8 beğenme · 18 yorum · 2306 okunma

Önceki Şiir Sonraki Şiir

-)(-)(-)(-DESTAN-)(-)(-)(

DESTAN: Aşık Edebiyatı içinde gezintiye devam ediyoruz.Bu günkü konumuz ise bize yani Türk’lere çok yakışan Destanlar. Genellikle hece ölçüsünün on birli kalıbıyla yazılır. Uyak düzeni koşma gibidir.
baba – ccca – ddda
Destan : milletlerin hayatında büyük yankılar uyandırmış (savaş, göç, istilâ gibi) tarihî olayların (yangın, salgın hastalık, sel, deprem gibi) toplumsal ve doğal olayların çağdan çağa aktarılmış, aktarılırken de hayal unsurlarıyla oluşmuş, süslenmiş, değiştirilmiş manzum söylenceleridir.
Destanlar, Araplar’da "esatir", Batı’da “myth" olarak adlandırılır. Destanlar ikiye ayrılır; Yapay ve Doğal Destanlar. Yapay Destanlar: Yazarı belli olan,daha yakın zamanda yazılan ve olağanüstü durumlara az yer veren bir destan türü iken, Doğal Destanlar: anonim (yazarı belli olmayan), ilkel dönemde yaşanmış olayları konu alan ve sözlü destan türüdür. Destanlar İslamiyet’in kabulünden önceki Türk Edebiyatına aittir.
Destanlar üç safhadan oluşur:
1. Halkın benliğinde iz bırakan olaylar ve bunda rol oynayan kahramanlar,
2. Olayın ağızdan ağıza aktarılması,
3. Yazıya daha sonradan geçirilmesidir.
Milletlerin toplumu derinden etkileyen, tarihi önem arz eden önemli olaylarını (doğal afetler, savaşlar, göç, yangın vb.) konu edinirler. Çoğu kez manzum olurlar. Tarih, etnografya, folklor gibi bilimler destanlardaki bilgilerden yararlanır.
Destan Özellikleri:
1. Nazım şekli bakımından koşmaya benzer.
2. Nazım birimi dörtlüktür. Dörtlük sayısı sınırlı değildir.
3. Hece ölçüsünün 11’li kalıbı kullanılır.
4. Son dörtlükte şairin mahlası geçer.
5. Destanda konu olarak toplumu ilgilendiren, heyecana getiren savaş, kahramanlık, isyan, yangın gibi konular, ayrıca; dalkavukluk, gülünç olaylar, parasızlık vb. işlenir.
6. Bu türe en güzel örneklerden biri; Kayıkçı Kul Mustafa’nın Genç Osman Destanı’dır.
Not 1: Halk Edebiyatındaki en uzun nazım şeklidir. Bazı destanlarda dörtlük sayısının yüzü geçtiği görülür.
Not 2: Koşmadan farkı; uzun oluşudur.
Not 3: Âşık Edebiyatı nazım şekillerinden olan destan, milletlerin tarihine ait kahramanlıkları konu edinen halkın ortak malı olan destanlarla karıştırılmamalıdır.
İlk Türk Destanları
1.Altay - Yakut
Yaradılış Destanı
2.Sakalar Dönemi
a.Alp Er Tunga Destanı
b.şu Destanı
3.Hun Dönemi
Oğuz Kağan Destanı
4.Köktürk Dönemi
a.Bozkurt Destanı
b.Ergenekon Destanı
5.Uygur Dönemi
a. Türeyiş Destanı
b. Göç Destanı

İslamiyetin Kabulunden Sonraki Türk Destanları :

1.Karahanlı Dönemi
Satuk Buğra Han Destanı
2.Kazak-Kırgız Kültür Dâiresi
Manas
3.Türk-Moğol Kültür Dâiresi
Cengiz-name
4.Tatar-Kırım
Timur ve Edige Destanları
5.Selçuklu-Beylikler ve Osmanlı Dönemleri
a. Seyid Battal Gazi Destanı
b. Danişmend Gazi Destanı
c.Köroğlu Destanı

ALP ER TUNGA DESTANI
Alp Er Tunga öldü mi?
Isız acun kaldı mu?
Ödlek öçin aldı mu?
Emdi yürek yırtılur.

Ödlek yakıb közetti
Oğrun tuzağ uzattı
Begler begin azıttı
Kaçsa kah kurtulur?

Begler atın urgurup
Kadgu anı turgurup
Mengzi yüzi sargarup .
Korkum angar türtülür.

Uluşıp eren börleyü
Yırtıp yaka urlayu
Sıkrıp üni yırlayu
Sığtap közi örtülür.

Könglüm için ötedi .
Yitmiş yaşıg kartadı
Kiçmiş ödig irtedi
Tün kün kiçip irtelür

TÜRKİYE TÜRKÇESİ İLE

Alp Er Tunga öldü mü?
Kötü dünya kaldı mı?
Felek öcünü aldı mı?
Şimdi yürek yırtılır.

Feleğin silahı hazır
Gizli tuzak kurdurur
Beyler beyini vurdurur
Kaçsa nasıl kurtulur?

Beyler atlarını yorup
Kaygıdan çaresiz durup
Beti benzi sararıp
Sarı safrana döndüler.

Erler kurt gibi hıçkırdı
Yaka bağır yırtıp durdu
Acı ağıtlar çığırdı
Yaş akar gözler kurur.

Gönlüm içinden yandı.
Tam yetmiş yıl yaşadı
Geçmiş zamanı andı.
Geçen günler nerdedir?

Bu da Lüzumsuz’dan :

İSTİKLAL SAVAŞI DESTANI
Yedi düvel geldi işgal ettiler
İstiklal harbini gördü bu Millet
Mezalimler, katliamlar yaptılar
Büyük mücadele verdi bu Millet

Ermeni’si,Rum’u ve İtalyan’ı
Amerikalısı, Yunanistan’ı
Fransız’ı ,Rus’u gelmişti hani
Alayını yurttan sürdü bu Millet

Yunan,Rum itleri Ege’yi sardı
Çocuklar,kadınlar çok acı gördü
Kaçarken İzmir’i ateşe verdi
Efe’yle Yunan’ı kırdı bu Millet

Güney’de Fransız,Ermeni azdı
Antep Gazi olup destanlar yazdı
Maraş’a kahraman haklı avazdı
Düşmanın defterin dürdü bu Millet

Adana,Hatay’da,Mersin’de aynı
İşgale kurulu düşmanın beyni
Bozulmalı Millet oynanan oynu
Bütün yaraların serdi bu Millet

Erzurumda, Erzincanda, Rize’de
Balıkesir, bir çok köyde,kaza’da
Yüce Mevlâ, sabır verdi bize de
Etten sanki duvar ördü bu Millet

Elazığ’da gakgoş oldu yiğidim
Erzurum’da dadaş oldu ağıdım
Efe ile Seymen yazdı kağıdım
Vatana kale’ydi, sur’du bu Millet

Lüzumsuz anlatmak kolaydır dile
Öz irade ile bitti bu çile
Büyük komutanı Atatürk ile
Böyle istiklale erdi bu Millet

Sadık Dağdeviren
Aşık Lüzumsuz

Şiiri Değerlendirin

Şairin Önceki Şiiri Şairin Sonraki Şiiri

(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.

-)(-)(-)(-DESTAN-)(-)(-)( şiirine yorum yap

Okuduğunuz şiir ile ilgili düşüncelerinizi diğer okuyucular ile paylaşmak ister misiniz?

-)(-)(-)(-DESTAN-)(-)(-)( şiirine yorum yapabilmek için üye olmalısınız.

Üyelik Girişi Yap Üye Ol

Yorumlar

Bandırmalı , 5 puan verdi

2 Ağustos 2012 Perşembe 17:49:33

Kaleminize yüreğinize sağlık üstadım
değerli eserinizi kutlayıp saygılar sunarım..