NEVŞEHİR’İM BİR BAŞKA

1
KIŞLIK KAYIT-TEL DOLAP


Yayan yapıldak bağa, tarlaya gidersiniz
Kiminiz içakarda çamaşır yıkarsınız
Kiminiz çobansınız davarı güdersiniz
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Tarhana, köftür, pekmez bir numaralı aşın
Sokuda buğday döver, akranın, arkadaşın
Birlikte yaşıyordu, ana, baba, gardaşın
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Kışlık kaydını yapar keşikle mahalleli
Etliğini kesiyor kendim bildim bileli
Kavurur sızgıtını, olmaz işi hileli
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka
Domatesini alır, salçasını çıkarır
Erişte, makarnayı, tel dolaba bırakır
Hamamlık denen yerde, çimer, yunur, yıkanır
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

2
MAHAL MÜNASİP

Kilerinde saklardı, her türlü nevaleyi
Batmanla peynir alır, basar çömleğe iyi
Bir sahanda yemek yer, çoluk çocuğu, beyi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Bulgur aşı pilava, çalar tahta kaşığı
Destanlar yazar, söyler, şair, ozan, aşığı
Elinde yıkardı hep, akşamdan bulaşığı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Konu komşu, akraba, mahal münasipte bir
Sünnet, düğün, cemiyet bir arada eğlenir
Cenazede topyekûn, kayd u şartsız birleşir
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Bağa budakçı gider, pulluk sürer kimisi
Alamasa bir şeyler, dara düşse birisi
Yardımcı olur verir, neyi varsa cümlesi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka.

3
ÇAVUŞ ÜZÜM-BANNİ-BULUDU

Turşu kurar yıllarca, küpte sirkesi olur
Topağı hep yanında, kapısında oturur
Mahalle kadınları, birbirlerini bulur
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Damdan dama geçerek, damın karını atar
Şilte, mitil, döşekle, sıcakta damda yatar
Eve yolluk yapmaya, çulu çaputu atar
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Taslarla sütlaç olur, bazlama, gözlemesi
Tandırda pahla pişer, ne güzel özlemesi
Dolma mantısı meşhur dolazı, asidesi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Çavuş üzüm, kızılı, kara üzüm, bannisi
Keten göynek, buludu, sayamadım hangisi
Hevenklere dizilir, her birisi bengisu
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

4
HORANTA-İLLİK
Yaş üzümler serilir, kuru üzüm toplanır
Şırahnede ezilir, tadını herkes tanır
Kadınlar yemeniyle, ağzın kapar, utanır
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Nohudu, mercimeği, fasulyesi alınır
Evin yaşlı erkeği, kahvelerde salınır
Horantası aile, lakabıyla anılır
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

İllikle başlar oruç, korucusu, bekçisi
Asayişi sağlardı mahallede çarşası
Kalaycısı, köşgeri, ne güzeldi çarşısı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Saraç, tuzcu çıkrıkçı, bilmem daha nicesi
Akşam gezmesi vardı, davetsizdi gecesi
Dikkatlice dinlerdik, cenk-gaza hikâyesi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka.

5
ÇELİK ÇOMAK-SAKLAMBAÇ


Semercisi, nalbantı, demircisi, attarı
Arabacılık vardı, arabası, atları
Çerçilikten dönene, işte Sefa’nın hanı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Ceviz, aşık oynanır, çelik çomak, saklambaç
Mahalleler arası düzenlenir futbol, maç
Ne güzeldi çocuklar, penaltı, korner ve taç
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka


Derdalan şarabıydı, guya derdi alıyor
Dert almak ne kelime, seni derde salıyor
İhtiyar emmi, dayı, bazen tütün sarıyor
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka


Bişirgeci elinde, sacın başında kadın
Dudu, ağa, efendi, vardır senin de adın
Helva, zeytin aldıysan, bensimeti alaydın
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

6
BİRER GÖZ DAM

Mantı, makarna keser, patates gömer köze
Tavuk besler evinde, bazen uğrar kümese
Komşu ziyaret eder, özler bir gün görmese
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Birer göz dam evin var, gündüz otur, gece yat
Ayrı oda ne gezer, yerler toprak, hasır at
Yüklük, konsul, tandır ev, uzun, ince bir hayat
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Ala sulu, bitirgen, şekerpare, kayısı
Sepet elde getirir emmisi ve dayısı
Alıç, muşmula, üvez, daha çoktur sayısı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Yakın Çorak, Karaya, başlıca içmecesi
Şifa buluyor herkes, hoştur suyu içmesi
Farda kilim üstünden, baş sedire geçmesi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

7
GAZ LAMBASI-GAZ OCAĞI

Bağa her gün gidilir, bohça içinde azık
Irgat beller, çapalar, ter içindedir yazık
Sarnıçtan su alınır, çalıştıkça susadık
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka


Çalı, çırpı, çıdırgı, ocak için gerekli
Eşeğin iki yanı, çalılarla şelekli
Tek tük yaylı araba, her tarafı benekli
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka


Gaz lambası gaz ister, fitilini ayarla
Akşama misafir var, gaz ocağımız var ya
Çörek çeker komşular, birer günlük arayla
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Dip dibe kenetlenmiş, insanlar gibi evler
Tol komşundur o senin, sımsıcacık gönüller
Bahçesinde yetişir, açılır gonca güller
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

8
HONÇA-HERENİ-KAZAN

Berdi yastık önüne, minderi koy hele bir
Lastik, lapçın ne bulsa ayağına giyinir
Soğukkuyu, kundura, ele geçse sevinir
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Honça, hereni, kazan, evin ihtiyacıdır
Çömçe, guşane, sahan, mutfağın gerecidir
Kapıyı bastırdın mı, vakit artık gecedir
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Pantalonun eskise, atamazsın, yamarsın
Yeni giysiler alsan, geçinemez, yanarsın
Enfiyeyi çektin mi, hapşırırsın, anarsın
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Dimiyi giyer kadın, hem gişilik, gündelik
Mintan üstü giyilir, delme denen bir yelek
Kavun yerine yersin, hoş kokulu bir kelek
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

9
BAĞ BOZUMU-SİSANA

Köstekli saati var, her adamda bulunmaz
Gümüş kaplamalıdır, bakar ki vakt-i namaz
Ajans dinler radyodan, bu önemli imtiyaz
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Küfeler üzüm dolu, bağbozumu demektir
Oya, nakış, işleme, çeyiz için emektir
Düğünde bamya pişer, önemli bir yemektir
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Cığır, cılga açarsın, etrafı kar kaplamış
Mahalle çocukları sisanayı yüklemiş
Evden gelin çıkıyor, bahşişini beklemiş
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Oda içinde taka, tabakayı saklıyor
Tiryaki olmuş dedem, tütünü bırakmıyor
Yenice, kulüp, bafra… Ciğerime tak diyor
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

10
MAŞALA-HARAR-ZAVAR

Özler maşalalarla ayrılmış birer birer
İçinde yetiştirir, hem yeşillik, hem biber
Minare ustasıdır, komşu Keta’nın Ömer
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Hayvanların yemi yok, saman doldur harara
Değirmene gidelim, un dolacak çuvala
Hububatı karıştır, ihtiyaç var zavara
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Dam cerekle örtülür, çötlenden de akar su
İskembede oturur, gelir orda uykusu
Ceviz başaklanacak, korucunun korkusu
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Gideceğin yol uzak, yolu nasıl bulmalı
Sokağın lambası yok, elde fener olmalı
Orak, tırpan, yaba al, ekinleri yolmalı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

11
ETİ SENİN KEMİĞİ BENİM

El destisi, çömleği, güğüm, lenger, zembili
Diren, tırmık, çinari, kalbur, elek, helkisi
Dibek, havan, ekecik, savan, ita, sinisi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Başın ağrır git okut, hocaya üflet hele
Karnın ağrırsa eğer, tanı kondu küpleme
Belin, boynun tutulmuş, bir şişe çektirsene
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Sanayiye çocuğu sanat için verdiniz
Eti senin kemiği benim olsun derdiniz
Nevşehir tavasını tavacıdan yerdiniz
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Karın, kelle, işkembe, paça, mimbar pişerdi
Sarımsaklı, limonlu, herkes iştahla yerdi
Arzuhali bildirir, ona istida derdi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

12
YUFKA-PİNDİR-DÜRÜM

Düğü, kesme çorbası, üzüm hoşafını iç
İnek, dana ahırda, yazıya git, yonca biç
Üzeri yüklü gelin, seklem kaldırır mı hiç
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Cingile yoort çalınır afiyetle yenirdi
Gadasını aldığım, sevilene denirdi
O muhabbet şimdi yok, özlediğim devirdi
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Uzun eşek, birdir bir, çok oyunlar oynadık
Pastırmayı, sucuğu, yemelere doymadık
İpsizi ve berduşu, aramıza koymadık
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Eşin, dostun, akraba, sevilir, sayılırdı
Çocuklar bayram için, gezmeye bayılırdı
Küçük-büyükbaş hayvan, dağlarda yayılırdı
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka

Bıldır gördüklerini, şimdi göremiyorsun
İki düz, bir torunan, kazak öremiyorsun
Yufka içinde pindir, dürüm düremiyorsun
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka


Küçük el terazisi, keçiboynuzu, iğde
Şak leblebiyi satar, Kamil sırtta heybeyle
Bundan sonra istersen, devamını sen söyle
Ne derlerse desinler, Nevşehir’im bir başka



4 KASIM 2009
SADİ TELTİK/NEVŞEHİR


13
KAYIT EVİ-TANDIR EV


Kuyruk yağı yemeğe mutlaka konulurdu

Sınıkçıya giderek tedavi olunurdu

Kayıt evi,tandır ev, her evde bulunurdu

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Taanli ekmek,pide ramazanda yenirdi

Kapı yeşil boyalı,ona hacı denirdi

Kemer oda sıcacık,öta oda serindi

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Guru gıymalı bide vazgeçilmez taamdı

Güveç verdik fırına,karnın doyar tamamdı

Sübürge bekmezi ki sanki bir bal kıvamdı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Çalı sübürgesiyle hayat- havluyu süpür

Çar, pelerin, şal bürün,gideceksin bak dünür

Tülbent namazlık için, gerekli bir örtüdür

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka

14

ÇATAL KAPI-SOMYA-SEDİR

Çatal kapı ahşaptı,hepsinde de tokmak var

Somya, sedirde otur,yatanlarsa bahdiyar

Yeni doğan bebeğin bezi olmaz, kundak sar

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Abdi Bayırı’mız var,Cicili Yol Dere’de

Horuz,pambuk şekeri,elma şekeri nerde?

Yağnım böğrüm ağrırdı,gözüme indi perde

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Kışın ortasındaysan kar katması yenecek

Ekmek ufaa,yağ,bekmez, kedibatmaz denecek

Çıranın beziri yok,aha söndü sönecek

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Ibrığı getir hele, abdest tazeleyelim

Hava epeyce sıcak,bi bostan kır yiyelim

İnce hastalık neydi, ona verem diyelim

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka

15

SAÇMA-GAZEL-GÖZLEME

Fırıncı Davut Ağa, somunun ustasıydı

Su içeceksen eğer, maşrapası,tasıydı

Leblebici, üzümcü, esnafların hasıydı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Turşucu Ali Ağa, turşu alır satardı

Düğünde davul zurna, köçek göbek atardı

Ekin tırpanlayanlar,tarlalarda yatardı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Golan,kusgun,palan,gem; atın eğer takımı

Nevşehir Kalesi’nden, nefis şehre bakımı

Meravdan sorulurdu, arkın öze akımı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Tandıra saçmayı ve gazeli saçmalısın

Oklavayla gözleme,yufkayı açmalısın

Sapan döğüşü çıkmış, ziveden kaçmalısın

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


16

GAVURGA-ÇETENE-GEDELEŞ KABAĞA


Sokak çeşmelerinden, su dolarsın desdiye

Gavurgayla çetene, yersin hem çerez diye

File içinde gelir, getirilen hediye

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Çeşme başında asbap yıkanması yasaktı

Melavbulu’lu Nuri, başucunda ters baktı

Cezanı hemen kesip,senin çıranı yaktı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Nane konur saklanır, gedeleş kabağına

Yemeği de lezzetli,çokça koy tabağına

Kuru dökmeye gider, komşu dostun bağına

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Bekmez kaynatılırken içine elma,ayva

Karpuz kabuğu bilmem, daha başka ne meyva..

Atılır da yenirdi,yayılırdı rayiha

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



17

ACEM GÖYNA-GAYDIRAK-GICIROP

Acem göyna giyerdi,işin başında çırak

Çamaşırı tokuçla,suyu üstüne bırak

Ne zevkli bir oyundu, çocuklara gaydırak!

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Yimbeş kuruşun varsa, bisiklete binerdin

Beş dakika bindiysen,düdük çalar inerdin

Gıcıroba binmekle, zevk u sefa sürerdin

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Gelinlik kız işlerdi,mekik,oya,tentene

Herkesin yari gozel,benimkisi bidene

Akrabalık bağı yok,kalmadı hiç ferfene

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Tandır harlı yanıyor,çıkıyor bak alamaç

Her tatlıdan iyidir,ebem yapsa bulamaç

Arkalıksız sandalye,tabureye oturgaç

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



18

BORUS-DEPPOY-COMBUZ

Çişme boşa akıyor,demek ki bozuk filke
Hayvan bağlanan demir çubuğa denir zikke
Camiye girer girmez,başa geçer bir takke
Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka




Rahmet yağar üstüne,cımcılık ıslanırsın

Şıdıkan bir sabiyken,gün gelir uslanırsın

Fotür şapkalı baban,dağ gibi yaslanırsın

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Herikli,Karasoku,Beddik.. mahallemizdir

Meteris Meydanı’nda havuzlu kahvemizdir

Borus’un köprü deppoy, Muşkara’dan bir izdir

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Kiyiş,Kadirah dere,Combuz,Değirmendere

Al’efendi çişmesi,Yeni çişme nerede?

Sarıyaprak,Çakmaklık,Karataş,Karatepe…

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



19

OKUYUNTU-BAZALLIK

Yalan yannış gideni, elbet teneşir paklar

Ölünün soykasını, güccaam sandıkta saklar

Oğlan everen evi,hemşirem,bacım yoklar

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Okuyuntu olurdu,davetiye ne demek

Bazallık bozulursa, yakındır düğün-dernek

Kazanla,hereniyle bişer tandırda yemek

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka

Cevizl’oğlu,Arılık,Kepez,Döllük bağlardı

Ağbayır,Sürtüün Bayır, annacında dağlardı

Para hırsı,sıda yok,o ne güzel çağlardı!

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Mini minnacık bebek ayakkabısı çedik

Diş çıkaran çocuğa, kaynatılırdı hedik

Allah’ın adamına, sefdurun,töğfe dedik

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



20

APİLİ-ZIRANTA-ZIRIK

Beğenmediği şeyi yıllalayıp atardı

Hoşlanmadığ biriyse, yüzü sirke satardı

Hava sıcak…kapıyı gıyalayıp yatardı

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Kimi şişko,apili,kimi zıranta,zırık

Ceviz çırpılacaksa,uzunca olsun sırık

Marul,maydunus,tere, ektim iki-üç garık

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Şu cenaze kim acep,tutam ben de salından

Iğşalayıp indir sen,zelderiyi dalından

Tepitme yapim biraz,atıştırim balından

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Böcek ısırmış heral,kolum fena gidişir

İki bacı gün boyu,birbiriyle didişir

Zehdim geçti anacığım,ilahne sar,çok bişir

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



21

BAŞANGI-ŞAPLAK-SUMSUK

Kim alacak ekmeği,yumuşumu kim tutar?

Gelen vurur tekmeyi,giden bir depik atar

Samaarlaştım iyice,hem semeyim,hem çontar

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başk



Çocuk başangı olmuş,şaplak,sumsuk yiyecek

Yok mu buna dölek dur,hele norüyon diyecek

Günülediği belli,fışkı fistan giyecek

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Firiğin herifi gör,zebelladır,iridir

Pimpirikli,sinekli,islimcinin biridir

Pembiş Dudu’n zekaret,Mustafendi diridir

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Cıncık boncuk satılır,üç teker arabayla

Tahtalılar yapılır,tahta ve tarabayla

Dığdığının dığdığı, eş olur akrabayla

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



22

GICILAMAZ KAĞNI-DALDA DULDA

Navraksız suratsızdır,yüzü gülmez asıktır

Aravantı boş gezer,nevalesi azıktır

Möhlüzlere yardım et,pek fıkara yazıktır

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Ne gıcılamaz kağnıdır,siftiniyo.. gelecek

Cıdırına basma ki şimdi sinirlenecek

İnce ince yağan kar,zabaa kürtükleyecek

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Yerini yurdunu bil,ağır otur batman kalk

Kimseye pervan yoktur,alnın açık,yüzün ak

Baban şükür önünde,sana dalda dulda..bak

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



İt kılı postal bağa,düzenli bir işi yok

Gofalmasına bakma,ekmeği var,aşı yok

Babağlını çekeyim,menendi yok,eşi yok

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


23
TORUN TORBA-DAYLININ DİBİ
Onun yanında sösün,gider hemen şipiler
Sarı sıcak altında,ter yüzümden şipirder
Komşu ‘Hanım Menşure’m,sevdiğine dimbiş der
Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Torun torba hayırsız,beni cilkes unuttu

Tapıklıyordu zaten,yatağında uyuttu

Yaklaşıyor yılbaşı,piyango bir umuttu

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Orda dinelip durma,tut şu işin ucundan

Daylının dibini yi,ölüyon mu acından?

Bacın dida ac öldü,ne umarsın bacından

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Guynu guynu düşünür,kafası çalışıyor

İretiydi bir zaman,ısınıp alışıyor

İrezillik çıkarıp,sağ-sola dalaşıyor

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


24
ŞİBİK-MÜZÜMSÜZ-BOYDAK


Keyfi ibayaa yerinde kingir kingir kingirder

Ağzı iyce bozulan:’konuşma lan dingil’ der

Belasını bulmuşsa,ilayığın,dengin der

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Yeşil soğan yiğceksen,ekilmelidir kısga

Etli butlu olmalı,pek zabın gıı,pek sısga

Çocuk nazara gelmiş,yazdıralım bi musga

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Şibiğinden dut kaldır,karyulayı koyalım

Kırcı mantı pişirmiş,pahlavuyla doyalım

Öftekarım yok artık,biil benim hiç yok halım

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka



Adam amma müzümsüz,ne didiğni bilmiyor

Essah söylüyon hacım,hiç de yüzü gülmüyor!

Geçen savuşturduydum,bu bayrama gelmiyor

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


Ellaam yolluk olacak,haldır huldur örüyor

Boydaksın,tuzun kuru,bunu herkes görüyor

Garalleme,bigoşam, nedir.. benden soruyor

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka


SADİ TELTİK ozanca,dalya dedim,yüz dedim

Dilden dile dolaşsın;yaz,kış,bahar,güz dedim

Yazılanlar bizdendir,anlatılan biz dedim

Ne derlerse desinler Nevşehir’im bir başka

20 AĞUSTOS 2010
SADİ TELTİK/NEVŞEHİR