16 HAZİRAN (GENEL DİRENİŞ)

UNALAN

5,0 / 34 kişi ·2 beğenme · 52 yorum · 3811 okunma

Önceki Şiir Sonraki Şiir

HÜZÜN ŞAİRİ (NİĞMET YILDIZ)

16 HAZİRAN (GENEL DİRENİŞ)

Şiirin hikayesini görmek için tıklayın

15-16 Haziran Olayları, 15-16 Haziran 1970’te başlayan ve yayılan, Türkiye tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri.
1970’te, çalışma yaşamını ve temel sendikalar mevzuatını düzenleyen 274 sayılı İş Yasası ile 275 sayılı Sendikalar Yasası’nda değişiklik yapan tasarı, Adalet Partisi ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin işbirliğiyle önce Millet Meclisi ardından Senato’dan geçirildi.Yapılan değişiklik, işçilerin sendika seçme özgürlüğünü önemli ölçüde kısıtlamakta, sendika değiştirmeyi güçleştirmekteydi.Yasa taslağı 11 Haziran 1970’te cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın onaylamasıyla yürürlüğe girdi.
Kanunlaşan tasarı esas olarak Türk-İş’ten DİSK’e işçi akışını önlemeyi amaçlamaktaydı.DİSK ve bağlı sendikalar yeni yasaya tepki gösterdiler.Türkiye İşçi Partisi ise sözkonusu yasa değişikliklerini Anayasa Mahkemesi’ne götüreceğini açıkladı ve iptal davası açtı.
DİSK’li sendikacıların ve yöneticilerin tepkileri, 15 Haziran 1970 sabahı, İstanbul’un belli başlı merkezlerine doğru yürüyüşe geçmeleriyle yeni bir evreye girdi.Son 1,5 yıldır bazı büyük fabrikalarda çeşitli işçi hareketleri ve direnişleri sürmekte olduğundan birçok fabrikada ve işçi semtinde gerginlik artmıştı.15 Haziran 1970’te patlak veren olaylar da bir nevi dışavurum oldu.Kentin Anadolu yakasında başlayan yürüyüş Kartal İlçesi’nden yürüyüşe katılan işçilerle Ankara Asfaltı (E-5 karayolu) boyunca ilerlerken, kendilerine başka fabrikalardan da katılanlar oldu.Göztepe dolaylarında, Otosan Fabrikası işçileri ile DMO işçileri de onlara katıldı ve yürüyüş saat 17:00’ye kadar sürdü.Bir başka yürüyüş kolu da Beykoz ve Paşabahçe’den Üsküdar’a doğru oluştu.16 Haziran’da ise Gebze’den başlayan işçi yürüyüşü, Kartal’dan katılan işçilerle birleşerek Bağdat Caddesi üzerinden Kadıköy İskele Meydanı’na kadar ulaştı.
Avrupa Yakası’nda ise 15 Haziran 1970’te, Bakırköy - Topkapı - Sağmalcılar güzergahında yürüyüş yapıldı.16 Haziran’da da, kentin Topkapı dışındaki kesimlerinden gelen kollar birleşip, Aksaray üzerinen önce Sultanahmet’e, oradan Cağaloğlu ve vilayetten (valilik) geçip Eminönü’ne geldiler.Valilik Haliç üzerine yer alan o zamanki iki köprüyü de açtırarak, eylemcilerin Beyoğlu tarafına geçmesini engelledi.Levent ve Beyoğlu’nda da küçük yürüyüş kolları oluşmuştu.
Gösterilere pekçok fabrikadan 75,000 dolaylarında işçi katıldı.Gösterilen tepki esas olarak DİSK üyesi işçilerden geldiği halde, yürüyüşlere çok sayıda Türk-İş işçisi de toplu halde katıldı.Olayların birinci günü akşamı Bakanlar Kurulu 60 günlük bir sıkıyönetim ilan etti.DİSK ve bağlı sendikaların yöneticilerinin pek çoğu sıkıyönetim mahkemelerince tutuklandılar ve yargılandılar.Kadıköy’de meydana gelen olaylarda 2 işçi, 1 polis ve 1 esnaf yaşamını yitirdi.16 Haziran’da Ankara, Adana, Bursa ve İzmir’de de küçük çaplı olaylar yaşandı.
Olayların ardından CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit, Genel Başkan İsmet İnönü ile birlikte partisi adına, TİP’den ayrı olarak Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.Anayasa Mahkemesi, yasa değişikliği konusunda açılmış olan davaları daha sonra karar bağlayarak, söz konusu yasa değişikliklerini iptal etti.

O gün bir başka doğmuştu güneş Kocaeli’den
Emekçinin isyanını ağırlıyordu, taa geceden.
Anadolu’ya dalga dalga yayılıyordu sesleri..
Birden yüzbinlere ulaştılar Körfez’in emekçileri.

Bir genel direniş başlıyordu, yürekten, yüreğe,
Akınlardaydı işçiler,16 Haziran genel direnişinde.
Doruğa ulaştı o gün işçi sınıfının militan hareketi.
Sermaye ağalarına, indirmişti o inançlı darbeyi.

Kararlıydılar sendikalarına tasfiye ettirmemeğe.
Karşı koydular sendikal yasalardaki değişikliklere.
Ana’ydılar, gelin’diler, oğul’dular, kız’dılar tek yürek.
Öğlesine birleşmişlerdi ki, bükülmezdi bu çelik bilek.

Bir önderi yoktu direnişin, taban uyanmıştı taban.
Ne polis jopları, ne panzerler, ne de barikatlar.
Hiç bir şey, hiç bir şey, durduramamıştı onları.
Kararlıydılar, bir kere acımıştı çünkü sol yanları.

Türk Demir-Döküm, Sungurlar, Derby direndiler,
İpraş, Petkim, Rabak, Otosan ve daha niceler.
O günlerin eseridir bugün işçinin içindeki kaynaşma.
Diren emekçi 16 haziranları unutma, yolundan şaşma.

ŞİİRİME SE OLAN CAN ŞAİR, DEĞERLİ GÖNÜLDAŞIM
HÜZÜN ŞAİRİ (NİĞMET YILDIZ)
HANIMEFENDİYE SONSUZ TEŞEKKÜRLER

MEHMET FİKRET ÜNALAN

Şiiri Değerlendirin

Şairin Önceki Şiiri Şairin Sonraki Şiiri

(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
Şiirlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.

16 HAZİRAN (GENEL DİRENİŞ) şiirine yorum yap

Okuduğunuz şiir ile ilgili düşüncelerinizi diğer okuyucular ile paylaşmak ister misiniz?

16 HAZİRAN (GENEL DİRENİŞ) şiirine yorum yapabilmek için üye olmalısınız.

Üyelik Girişi Yap Üye Ol

Yorumlar

ilkayyb.

18 Haziran 2010 Cuma 01:19:34

CESURYÜREK ŞAİR DOSTUM DUYARLILIĞINIZDAN DOLAYI SİZİ CANDAN TEBRİK EDİYORUM,
DAHA GÜZEL BİR DÜNYA İÇİN MÜCADELEYE DEVAM HEP BİRLİKTE , ELELE....SAYGILARIMLA..