Yakamoz Nedir?

Nedense herkes yanlış bilir.Yakamoz Ay ışığının suya,denize vuran şavkı değildir.Onun adı ayın şavkıdır.Yakamoz aksine Ay olan gecelerde olmaz..

Yakamoz bir canlıdır ve Latince ismi Noctiluca Milliaris olan bu canlı aynı bir ateş böceğinin denizde yaşayan versiyonudur.

Limunisans maddesini vücudunda barındıran bu canlıya dokunulduğunda bir ışık saçar.

Bu canlı bir planktondur, yani milimetrik boyutlarda bir canlıdır.

Bunlardan milyonlarcası bir araya geldiğinde geceleri bir kayık geçerken veya bir balık sürüsü geçtiğinde bu canlılara çarparak ışık
çıkartmalarını sağlarlar.

O yüzden balıkçı sandallarında yüksek bir direk ve bu direğin ucunda oturulacak bir yer vardır. Balıkçılardan biri buraya oturarak ay olmayan geceleri balıkların yakamoz yaparak geçtikleri
yolları görüp dümenciyi oraya yönlendirirler. O yüzden Lüfer avlarken Lüx ışığı kullanılır.

Işık balık gelsin diye değil, misinanın değdiği yakamozların çıkardığı ışıktan Lüfer korkmasın diye Lüx ışığı ile yakamoz ışığını öldürmek için kullanılır.

Esasında Yakamoz olağan üstü bir şeydir. Yakamoz olduğunda denizde uzun floresan lambalar yanıyormuş gibi olur.

Ama bunun için ay ışığı olmaması gerekir. Ay ışığında (daha baskın olduğu
için) göremezsiniz.

Işığının suda bir yansıması,
Değildir yakamoz bilesin dostum.
Oku bak, ne imiş asıl manası,
Sihirdir yakamoz bilesin dostum.

Bir canlıdır aslen, ışığa korkak
Karanlık mekânı, sanırım sarsak
Aydan bile kaçar, o kadar ürkek
Mahirdir yakamoz bilesin dostum

Ne becerir bilsen minicik o can
Çakar fener gibi tekneye bir an
Atılır tüm ağlar av orda o an
Sensördür yakamoz bilesin dostum

Balıkçının piri ona can verir
Aldatmaz o da, doğru yön verir
Kullanmayı bilsen bire bin verir
Bonkördür yakamoz bilesin dostum

Cemil YILDIZ
23.06.2009