"Akma Tuna" filmi, bir yüzbaşının esir aldığı Çal Hasan’ın hikayesini anlatır. Çal Hasan, ağır işkencelere maruz kaldıktan sonra hapis olduğu kaleden kaçmayı başarır. Padişahın emrini aldıktan sonra, serhadda bulunan Genç Osman’ı bulup Estergon’da Türk sancaklarını dalgalandırmak üzere yola koyulur ¹.

Bu hikaye, Türk Kurtuluş Savaşı’nın destanlarından biridir. Kahramanlar yürüdü, zaferlere koştu, destanlar yazıldı. Bu topraklarda bozkırda açan bir gül oldu. Sazlar çaldı, dağlar yankılandı. Akma Tuna, bu hikayesi bir asır öncesinden gelen bir destandır.
"Tuna Nehri Akmam Diyor" hikayesi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan olaylardan biridir. Bu hikaye, Plevne savunmasının kahramanı Gazi Osman Paşa’nın askerlerine verdiği bir sözü anlatır. Söz konusu söz, "Tuna nehri akmam diyor, etrafımı yıkmam diyor" şeklindedir ¹².
The text you selected is a poem or song that praises the Tuna river, which is also known as the Danube river. It is one of the longest rivers in Europe and flows through many countries. The poem or song also mentions the history of wars and sacrifices that took place along the river. Here is an explanation for each important point mentioned in the text:

- **Akma Tuna, tarih şehitleriyle dolu**: This means "Don’t flow Tuna, history is full of martyrs". It is a refrain that repeats throughout the poem or song. It expresses the sorrow and respect for the people who died fighting for their homeland along the river.
- **Anadolu’nun bağımsızlık ateşiyle kavruldu**: This means "Anatolia was scorched by the fire of independence". It refers to the Turkish War of Independence (1919-1923), which was fought against the occupying forces of the Allies after World War I. The war resulted in the establishment of the Republic of Turkey .
- **Kahramanlar yürüdü, zaferlere koştu**: This means "Heroes walked, ran to victories". It praises the courage and determination of the Turkish soldiers who fought for their freedom and sovereignty.
- **Destanlar yazıldı, bu topraklarda bozkırda açan bir gül oldu**: This means "Epics were written, a rose bloomed in this land in the steppe". It implies that the war was a heroic and glorious event that created a new nation and a new identity for the Turkish people.
- **Tuna Nehri sükut içinde, akar gönül rüyasında**: This means "Tuna river flows silently, in the dream of the heart". It suggests that the river is a witness and a symbol of the history and culture of the Turkish people.
- **Osman Paşa’nın komutasında durur kıyılar**: This means "The shores stand under Osman Pasha’s command". It refers to Osman Nuri Pasha (1832-1900), a Turkish general who defended Plevna (now Pleven) in Bulgaria against the Russian army during the Russo-Turkish War (1877-1878) . He is regarded as a national hero and a military genius by Turks .
- **Yıkılmam diyor, kenarını korur, cesur duruşunda**: This means "He says I will not fall, he protects his edge, in his brave stance". It describes Osman Pasha’s resilience and bravery in defending Plevna against overwhelming odds.
- **Pilevne’den yankılanır kahramanlık destanı**: This means "The epic of heroism echoes from Plevna". It emphasizes the significance and impact of Osman Pasha’s defense of Plevna, which delayed the Russian advance and inspired other Turkish forces .
- **Düşman Tuna’yı aşmaya çalışır, bilenmiş kılıçtan**: This means "The enemy tries to cross Tuna, from a sharpened sword". It depicts the fierce battle between the Turkish and Russian armies along the Tuna river.
- **Osman Paşa’nın gücü, tarihe not düşen bir destanı yazara**: This means "Osman Pasha’s power, writes an epic that notes history". It credits Osman Pasha’s leadership and skill for creating a historical legacy that is remembered and honored by Turks.
- **Tuna sularında akar kahramanlık hikayesi**: This means "The story of heroism flows in Tuna waters". It repeats the idea that the river is a witness and a symbol of the Turkish history and culture.
- **Pilevne’den Tuna’ya yazılan bu destan**: This means "This epic written from Plevna to Tuna". It summarizes the main theme of the poem or song, which is about Osman Pasha’s defense of Plevna and its impact on Turkish history.
- **Osman Paşa’nın izinde yürüyen milletin gururunu taçlandırır**: This means "It crowns the pride of the nation that walks in Osman Pasha’s footsteps". It expresses the admiration and respect for Osman Pasha and his legacy among Turks.
- **Sazlar çaldı, dağlar yankılandı Akma Tuna**: This means "Sazs played, mountains echoed Don’t flow Tuna". It adds a musical element to the poem or song, as saz is a traditional Turkish string instrument . It also repeats the refrain that shows sorrow and respect for the martyrs along the river.
- **Kurtuluş Savaşı’nın destanıdır bu hikayesi bir asır öncesinden**: This means "This story is the epic of the War of Independence from a century ago". It connects the poem or song to the Turkish War of Independence, which was fought against the occupying forces of the Allies after World War I. It suggests that Osman Pasha’s defense of Plevna was a precursor and an inspiration for the later war.
- **Mustafa Kemal önderlik etti, millet birlik oldu**: This means "Mustafa Kemal led, the nation became united". It refers to Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938), the founder and first president of the Republic of Turkey. He was the leader of the Turkish War of Independence and is regarded as the father of modern Turkey . He unified and modernized the Turkish nation after the collapse of the Ottoman Empire .
- **Yenilmez ordumuz, düşmana geçit vermedi, durdu**: This means "Our invincible army, did not give way to the enemy, stopped". It praises the strength and success of the Turkish army in defeating the invading forces and securing Turkey’s independence and sovereignty.
- **Akıp giden Tuna, özgürlüğün simgesi**: This means "Flowing Tuna, the symbol of freedom". It repeats the idea that the river is a witness and a symbol of the Turkish history and culture, especially their struggle for freedom and independence.
- **Topraklarını savunurken, kahramanlarla dolu bu hikaye**: This means "This story is full of heroes, while defending their lands". It summarizes the main message of the poem or song, which is about honoring and remembering the heroes who fought and died for their homeland along the Tuna river.
- **Çanakkale’de destan yazdı şanlı milletimiz**: This means "Our glorious nation wrote an epic in Çanakkale". It refers to another historical event that is related to the Turkish War of Independence, which is the Battle of Gallipoli (1915-1916). It was a campaign during World War I in which Turkish forces defended the Gallipoli peninsula (also known as Çanakkale) against a joint British-French-Australian-New Zealand invasion. It was a major victory for Turkey and a turning point in Turkish history .
- **Gelibolu’da, Anadolu’da, yankı buldu adı sevdamızın**: This means "In Gallipoli, in Anatolia, it echoed the name of our love". It implies that the Battle of Gallipoli and the Turkish War of Independence were expressions of love for Turkey and its people. It also suggests that these events resonated throughout Turkey and its history.

I hope this explanation helps you understand the text better. If you have any other questions, please let me know.

Lakin, "Akma Tuna" hikayesi ile karıştırılmamalıdır. "Akma Tuna" filmi, bir yüzbaşının esir aldığı Çal Hasan’ın hikayesini anlatır. Çal Hasan, ağır işkencelere maruz kaldıktan sonra hapis olduğu kaleden kaçmayı başarır. Padişahın emrini aldıktan sonra, serhadda bulunan Genç Osman’ı bulup Estergon’da Türk sancaklarını dalgalandırmak üzere yola koyulur ³.

...
Akma Tuna, tarih şehitleriyle dolu,
Anadolu’nun bağımsızlık ateşiyle kavruldu.
Kahramanlar yürüdü, zaferlere koştu,
Destanlar yazıldı, bu topraklarda bozkırda açan bir gül oldu.
Tuna Nehri sükut içinde, akar gönül rüyasında,
Osman Paşa’nın komutasında durur kıyılar.
Yıkılmam diyor, kenarını korur, cesur duruşunda,
Ünü büyük Osman Paşa, vatanı için canını verir.

Pilevne’den yankılanır kahramanlık destanı,
Osman Paşa’nın adı, gönüllerde bir efsane.
Düşman Tuna’yı aşmaya çalışır, bilenmiş kılıçtan,
Osman Paşa’nın karargahından gözü dönmüş, cesur bir duruş.

Karakollar çatırdayan ateşle aydınlanır,
Osman Paşa’nın ordusu sarsılmaz bir duvar gibi.
Beş bin top birden patlar, gökyüzünde zafer havası,
Osman Paşa’nın gücü, tarihe not düşen bir destanı yazara.

Tuna sularında akar kahramanlık hikayesi,
Osman Paşa’nın gözü dönmüş düşmanlara geçit verdiği yok.
Pilevne’den Tuna’ya yazılan bu destan,
Osman Paşa’nın izinde yürüyen milletin gururunu taçlandırır.

Sazlar çaldı, dağlar yankılandı Akma Tuna,
Kurtuluş Savaşı’nın destanıdır bu hikayesi bir asır öncesinden.
Mustafa Kemal önderlik etti, millet birlik oldu,
Yenilmez ordumuz, düşmana geçit vermedi, durdu.

Akıp giden Tuna, özgürlüğün simgesi,
Topraklarını savunurken, kahramanlarla dolu bu hikaye.
Çanakkale’de destan yazdı şanlı milletimiz,
Gelibolu’da, Anadolu’da, yankı buldu adı sevdamızın.

Akma Tuna, sularında yıkanan kahramanlar,
Düşmana direnen, göğsünü siper eden yiğitler.
Şanlı bayrağımız dalgalanır gökyüzünde,
Akıncılar gibi fetheder her kaleyi, zafere uzanan bir özgürlük türküsüdür.

Akma Tuna, Türk’ün destanı yazıldı senin sularında,
Vatan sevgisiyle dolup taşan yüreklerde.
Kahramanlar anlatır, gözlerimiz yaşarır,
Tuna’dan başlayan, tüm milletin özgürlük öyküsüdür bu zafer.

Akma Tuna, tarih boyunca tanıklık etti cesarete,
Mustafa Kemal’in önderliğinde yazıldı bu kahramanlık kitabı.
Milletin inancıyla yoğruldu bu destan,
Akıncılar gibi savundu her karış toprağı, bir özgürlük destanı oldu bu anlatılan.

BU ŞİİRİ GAZZEDE CAN VEREREK ŞEHIT OLAN,CESARETLERİYLE DESTAN YAZANTŪM FİLİSTİNLİLER İÇİN KALEME ALDIM. BİR OSMAN PAŞA DAHA BEKLENİR TARİHTEN,KADERDEN...
A. Nejat Alperen