canlar feda ederek
hayatları gözden çıkararak
ayakta tutulan
yüce bir gerçek vardır ki
o gerçek şimdi
yaşayan yüreklere emanet

kutlu bir titreyişin
derin bir ürperişin
yüce bir haşyetin
göğsümüze dokunan rüzgarıdır bu emanet
Hakkın hatırını
her şeyin üzerinde tutmanın
silinmez mührüdür
haksızlık karşısında direnmenin aşılmaz dağıdır
kutsi bir emanettir hatırası

bu yüzden
dünyanın gözünden kurbanlar düşer toprağa
dünyayı düşürür gözlerinden kurbanlar
gözyaşı gibi
dünyanın en değerlileri verir kurbanları
en değerliler kurban diye alınır
belli ki her can
kurban olmaya değmez

çünkü tarlanın hasadı için
toprağa değerli tohumlar düşmelidir
ibrahim’in ismail’idir kurban
yakub’a yusuf’tur kurban
zekeriyya yahya’sını ekmiştir toprağa
imran ailesi meryem’ini adamıştır
meryem isa’sını nezretmiştir
kurban diye doğurmuştur

çünkü dünya dünyadan ibaret değildir
dünyayı dünyadan ibaret bilenlerin
dünyadan ötesine körelenlerin
hesapları tutmaz
onlar hasat mevsimini bilmezler
onlar Allah’tan
ahret gününden ümitlenmezler

*
resul-i ekrem efendimiz
hicretin onuncu yılının zilkade ayında iken
hacca hazırlandı
medine’deki müslümanlara da haccetmek üzere
hazırlanmalarını emir buyurdu

medine dışındaki müslümanlara da
bu maksada hazırlanıp
medine’de toplanmaları için haber gönderdi
bu haber üzerine,
haccetmek arzusunda olan binlerce müslüman
medine’ye akın etmeye başladı

çok geçmeden medine
iman ve islamın nuruyla münevver simalarla dolup taştı
medine etrafında çadırlar kuruldu
müslümanlar eşsiz bir bayram sevinci yaşarken
resul-i kibriya da tebliğ ettiği
azametli davanın muazzam neticesini
görmenin huzur ve saadeti içinde
cenab-ı Hakka hamd ve şükrediyordu

zilkade ayının çıkmasına beş gün vardı
günlerden cumartesi idi
resul-i kibriya efendimiz
yerine ebu dücane es-saidi’yi vekil tayin etti
hane-i saadetinde yıkandı
güzel kokular süründü
yeni elbiseler giydi

öğleye doğru hane-i saadetinden çıkıp
mescid-i şerife gitti.
öğle namazını kıldırdı
fahr-i alem efendimiz
etrafını nurani halkalar halinde sarmış olan
yüz bini aşkın müslümanla birlikte
medine’den hareket ederek
zülhuleyfe mevkiine vardı
geceyi, muazzam, cemaatıyla burada geçirdi

ertesi günü,
öğle namazını burada eda ederek ihrama girdi
her biri insanlık âleminin birer yıldızı olan
sahabileriyle birlikte
mekke-i mükerremenin yolunu tuttu

fahr-i alem efendimizin beraberinde
bütün ezvac-ı tahirat
hayattaki tek evladı hz. fatıma da vardı
resul-i kibriya devesi kasva’nın üzerinde idi
on binlerce sahabi
o manevi güneşin etrafında
yörüngelerini kaybetmeyen gezegenleri andırıyordu
dillerde sadece telbiye vardı

lebbeyk Allahümme leybeyk
lebbeyke la şerike leke lebbeyk
innelhamde vennimete leke ve’l-mülk
la şerike leke

sanki yeryüzü bir ağız olmuş
aynı telbiyeyi yüzbinler dil ile tekrarlıyordu
fahr-i alem efendimiz
sahabalerin sevinç ve heyecanına adeta
yer ve gök iştirak ediyordu

tarih
zilhicce ayının dördü, pazar günü
sabahın erken saatleri
fahr-i alem efendimiz
etraftan gelenlerin de katılmasıyla
yüz bini aşkın müslüman hacılarla
mekke’ye üst kısmından
seniyyetü’l-keda mevkiinden girdi

kabe-i muazzamayı görünce
ya Rabbi
bu muazzam mabedin
azamet, şeref, kerametini arttır
diye dua etti
efendimiz (a.s.m.) beytullaha vardı
hacerü’l-esvedi istilam etti
o köşeden kabe-i muazzamayı tavafa başladı

tavafın ilk üç devresinde adımlarını kısaltıp
omuzlarını silkelemek suretiyle
hızlı ve çalımlı bir şekilde yürüdü
kalan dört devresini
ağır ağır yürüyerek tavafını tamamladı

kabe’nin etrafını yedi defa dolaşarak
tavafı tamamladıktan sonra
makamı ibrahime vardı
orada iki rekat namaz kıldı
sonra tekrar dönüp
hacerü’l-esvedi istilam etti

resul-i kibriya efendimiz
bundan sonra safa tepesine çıktı
Cenab-ı Hakka hamd ve şükrünü takdim etti
buradan inerek safa ve merve arasında
yedi kere sa’y etti

mekke’de
pazar, pazartesi, salı ve çarşamba günleri kalan
resul-i kibriya efendimiz
perşembe günü mina’ya gitti
öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarını orada
cemaatla eda etti
geceyi orada geçirdi

zilhicce’nin dokuzu cuma günü
sabah namazını eda ettikten sonra
mina’dan arafat’a doğru hareket etti
ashab-ı kiramın getirdiği telbiye ve tekbirlerle
adeta yer gök çınlıyordu

arafat’ta
Allah’a hamd ve senadan sonra
o sırada hazır bulunan yüz bini aşkın
takriben 120.000 sahabiye,
umumi olarak da bütün müslümanlara
bütün insanlığa değişmez, eskimez
ölçüler ihtiva eden şu hutbesini irat buyurdu

bismillahirrahmanirrahim
eyy insanlar
sözümü iyi dinleyiniz
bilmiyorum, belki bu seneden sonra
sizinle burada bir daha buluşamayacağım

insanlar
bugünleriniz nasıl mukaddes bir gün ise
bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise
bu şehriniz mekke nasıl mübarek bir şehir ise
canlarınız, mallarınız
namuslarınız da öyle mukaddestir
her türlü tecavüzden korunmuştur

ashabım
muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız
O’ da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya çekecektir
sakın benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz
ve birbirinizin boynunu vurmayınız

bu vasiyetimi
burada bulunanlar
bulunmayanlara ulaştırsın
olabilir ki, burada bulunan kimse
bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur

ashabım
kimin yanında bir emanet varsa
onu hemen sahibine versin
biliniz ki, faizin her çeşidi kaldırılmıştır
Allah böyle hükmetmiştir
ilk kaldırdığım faiz de
Abdülmuttalib’in oğlu amcam abbas’ın faizidir
lakin anaparanız size aittir
ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız

ashabım
dikkat ediniz
cahiliyeden kalma bütün adetler kaldırılmıştır
ayağımın altındadır
cahiliye devrinde güdülen kan davaları da
tamamen kaldırılmıştır
kaldırdığım ilk kan davası
abdülmuttalib’in torunu
iyas bin rabia’nın kan davasıdır

ey insanlar
muhakkak ki, şeytan şu toprağınızda
kendisine tapılmaktan tamamen ümidini kesmiştir
fakat siz bunun dışında
ufak tefek işlerinizde ona uyarsanız
bu da onu memnun edecektir
dininizi korumak için bunlardan da sakınınız

ey insanlar
kadınların haklarını gözetmenizi
ve bu hususta Allah’tan korkmanızı tavsiye ederim
siz kadınları, Allah’ın emaneti olarak aldınız
ve onların namusunu kendinize Allah’ın emri ile
helal kıldınız
sizin kadınlar üzerinde hakkınız
kadınların da sizin üzerinizde hakkı vardır

sizin kadınlar üzerindeki hakkınız
yatağınızı hiç kimseye çiğnetmemeleri
hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkça
evlerinize almamalarıdır

eğer gelmesine müsaade etmediğiniz bir kimseyi
evinize alırlarsa
Allah, size onları yataklarında yalnız bırakmanıza
izin vermiştir
kadınların da sizin üzerinizdeki hakları
meşru örf ve adete göre
yiyecek ve giyeceklerini temin etmenizdir

ey mü’minler
size iki emanet bırakıyorum
onlara sarılıp uydukça yolunuzu hiç şaşırmazsınız
o emanetler
Allah’ın kitabı kur’anı kerim
ve peygamberinin (a.s.m.) sünnetidir

mü’minler
sözümü iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz
müslüman müslümanın kardeşidir
ve böylece bütün müslümanlar kardeştirler
bir müslümana kardeşinin kanı da malı da helal olmaz
fakat malını gönül hoşluğu ile vermişse o başkadır

ey insanlar
Cenab-ı Hak her hak sahibine hakkını vermiştir
her insanın mirastan hissesini ayırmıştır
mirasçıya vasiyet etmeye lüzum yoktur
çocuk kimin döşeğinde doğmuşsa ona aittir
zina eden kimse için mahrumiyet vardır

babasından başkasına ait soy iddia eden soysuz
yahut efendisinden başkasına intisaba kalkan köle
Allah’ın, meleklerinin ve bütün insanların lanetine uğrasın
Cenab-ı Hak, bu gibi insanların ne tövbelerini
ne de adalet ve şahadetlerini kabul eder

ey insanlar
Rabbiniz birdir
babanız da birdir
hepiniz adem’in çocuklarısınız
adem ise topraktandır

arabın arap olmayana
arap olmayanın da arap üzerine
üstünlüğü olmadığı gibi
kırmızı tenlinin siyah üzerine
siyahın da kırmızı tenli üzerine
bir üstünlüğü yoktur

üstünlük ancak takvada
Allah’tan korkmaktadır
Allah yanında en kıymetli olanınız
ondan en çok korkanınızdır

azası kesik siyahi bir köle
başınıza amir olarak tayin edilse
sizi Allah’ın kitabı ile idare ederse
onu dinleyiniz ve itaat ediniz
suçlu kendi suçundan başkası ile suçlanamaz
baba, oğlunun suçu üzerine
oğlu da babasının suçu üzerine suçlanamaz

dikkat ediniz
şu dört şeyi kesinlikle yapmayacaksınız
Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmayacaksınız
Allah’ın haram ve dokunulmaz kıldığı canı
haksız yere öldürmeyeceksiniz
zina etmeyeceksiniz
hırsızlık yapmayacaksınız

insanlar la ilahe illallah’ deyinceye kadar
onlarla cihat etmek üzere emrolundum
onlar bunu söyledikleri zaman
kanlarını ve mallarını korumuş olurlar
hesapları ise Allah’a aittir

insanlar
yaarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz
sahabe-i kiram hep birden şöyle dediler
Allah’ın elçiliğini ifa ettiniz
vazifenizi hakkıyla yerine getirdiniz
bize vasiyet ve nasihatte bulundunuz,
diye şahadet ederiz

resul-i ekrem efendimiz (a.s.m.)
şahadet parmağını kaldırdı
sonra da cemaatin üzerine çevirip indirdi
ve şöyle buyurdu

şahit ol, ya Rab
şahit ol, ya Rab
şahit ol, ya Rab


redfer