TEKKE EDEBİYATIE)-DEVRİYE Devriyyeler işledikleri konulara göre ikiye ayrılırlar: Bunlardan kavs-i nüzûl’ü anlatanlara "Arşiyye", kavs-i urûc’u anlatanlara ise "Ferşiyye" denir. Arşiyyelerde mutlak varlıktan ayrılıp dünyaya (âlem-i süflî) gelinceye kadar geçen macera, Ferşiyyelerde ise, dünyadan tekrar yüce âleme doğru yapılan seyahat anlatılır. Devriyeler; koşma, destan, nefes, ilahi biçiminde yazılabilir. Türk şairleri içinde en güzel devriyyeler; Şîrî, Niyazî-i Mısrî, Sun’ullah Gaybî, Abdülahad Nûrî ve Üsküdarlı Haşim Baba gibi yaşadığımız çağın Bektaşîlerinin teşkil ettiği bir grup şair tarafından yazılmıştır. E)-DEVRİYE 1- (Ferşiyye) Örnek-1 ŞATHİYE Ben dervişim diyene, Bir ün edesim gelir Seğirdüben sesine, Varıp yetesim gelir Sırat kıldan incedir, Kılıçtan keskincedir Varıp anın üstüne, Evler yapasım gelir Altında gayya vardır, İçi nar ile pürdür Varuben ol gölgede, Biraz yatasım gelir Oda gölgedir deyu, Ta’n eylemen hocalar Hatırınız hoş olsun, Biraz yanasım gelir Ben günahımca yanam, Rahmet suyunda yunam İki kanat takınam, Biraz uçasım gelir Derviş yunus bu sözü, Eğri büğrü söyleme Seni sigaya çeken Bir molla kasım gelir ( Yunus Emre ) HAKKI VAR İMİŞ Çocuk idim, emekledim, yürüdüm İnsanın, insanda, hakkı var imiş Yeşillendim, sararıp ta, çürüdüm Şu ömür denilen, san ki kar imiş Kalem kağıt aldım yazdım okudum Öğrendiklerimi, kalbe dokudum Bildiğim konuda, öttüm, şakıdım Dünyanın cefası, ah-ı zâr imiş İftira, yalanlar, çevren de döner Tüm dertler toplanıp, omzuna biner İnsan kalmak imiş, Acun’da hüner Hakka kul olmak da, nede zor imiş Bir nefis ki azgın, harama sapar Bazen dinden çıkar, maddeye tapar Mevlâ’m da, elbette, gereğin yapar Helal lokma bulmak, ateş, kor imiş Allah nidasıyla, inlemeli ney Haktan ise emir, mutlak boyun ey Allah kitabında, yazılan her şey Bizlere bir ışık, güneş, nur imiş Lüzumsuz kendine sen de dikkat et Her şey anlaşılır, olmalıdır net Sevgili kullara, sunulan cennet Sonsuzluğa giden, bir huzur imiş Sadık DAĞDEVİREN Aşık LÜZUMSUZ |