Varlığın Muhtelif Merhaleleri

Varlığın Muhtelif Merhaleleri, René Guénon’un 1920 ile 1925 seneleri arasında kaleme aldığı, (Haç Sembolizmi ve Vêdantâ’ya göre İnsan ve Halleri) u?çlemenin son kitabı olarak yayımlandı. Bu eseriyle İslam varlık felsefesinde yer bulan, “Vahdetu?’l-Vu?cûd” ve “Merâtibu’l-Vu?cûd” gibi doktrinlerin farklı geleneklerdeki karşılıklarına odaklanan Guénon, varlığın ontolojik du?zeylerini, “daire” olgusundan hareketle ele alıp, “zuhur”, “tecelli”, “varlık”, “yokluk” “ebediyet”, “tezahu?r” ve “özgu?rlu?k” gibi temel kavramları derinleştiriyor. Varlığın Muhtelif Merhaleleri’nde, Mutlak ile diğerleri arasındaki ayrımı bu?yu?k bir titizlikle yapan Guénon, insanın yer aldığı ferdî merhaleyi, yine bu?yu?k bir titizlikle varlık merhaleleri içinde hak ettiği yere yerleştirmeye çalışıyor.İnsanın varoluşunun diğer varoluşlar içinde u?stu?n ya da ayrıcalıklı bir yer tutmadığını ya da metafizik olarak diğer varoluşlardan imtiyazlı bir aidiyete sahip olmadığını hatırlatmak gerekir. Zira insan hâli tu?m diğer hâller gibi bir tezahu?rdu?r ve sonsuz ötekilerin arasında varlığın silsile-i meratibi içinde, kendi doğası tarafından bahşedilen du?zeyde, yani onu tanımlayan sınırlı koşulların nitelikleriyle belirlenir; ve bu du?zey ona ne mutlak bir u?stu?nlu?k, ne de mutlak bir aşağılık bahşeder. Biz, varoluş içindeki insan hâli u?zerinde bu denli durup du?şu?nu?yorsak, kendimizi onun içinde bulduğumuz içindir ve tam da bu yu?zden bu hâl bize hâkim olur. Ancak bunun yalnız biz insanlar için özel bir önemi vardır; dolayısıyla bu bakış açısından kaynaklı izâfi ve arızî bir durum olup, kendi tezahu?r usulu?mu?zu?n şahsiliğine aittir.