Sıra ayaklar veya sütunlar üstüne tavan veya tonoz veya kubbe yapılarak üstü örtülü ve önü açık sütunlu yerlere revak denilir selatin camilerin avlularının kenarlarında genellikle revaklar vardır

Dini kavramlar sözlüğü diyanet

Kuraan Araf suresi 29. Ayette Ey Âdem oğulları! Namaz kıldığınız, ibâdet ettiğiniz her yerde temiz ve güzel elbiselerinizi giyin diyerek insanı temizliğe ve güzelliğe çağırır Tevbe suresi 17.ayet müşriklerin küfür içinde bulunanların Allah’ın mescitlerini imar edemeyeceklerini en açık en doğru şekilde dile getirir Tevbe suresi 18. Ayetin dediği gibi Allah’ın mescitlerini ancak Allah’a ve âhiret gününe inanan, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve sadece Allah’tan korkan kimseler gerçek mânada îmâr edebilir. Doğru yola ermiş olanlar bunlardır işte temizlik doğruluk ve teslimiyet ruhu ile atalarımız dedelerimiz binlerce Ulu Cami Selimiye Süleymaniye gibi nice eşsiz sanat eseri bırakmıştır biz torunlarına
Gazze halkıda işte bu teslimiyetli iman ruhu ile mescitlere ve Allaha sığınıyor ne kadar bombardımana maruz kalsada hiç bir vakit namazını terketmiyor fakat israil bir münafık gibi camileri yıkmaktan vazgeçmiyor fakat unutmamak gerekirki dünde Hz Ali Hz Ömer camilerde şehit edildi fakat ebreheleri mülcemler defteri soldan verildi filistinde 67 binden kişi hayatını kaybetti filistinde ağır yıkım ve enkaz olsada Ya Rab ne güzel bir namaz çıkışı abdestli iken şehadete kavuşmak
Ne güzel imanınız var sizin Rabbım yar ve yardımcınız olsun inşallah kardeşlerim

Ya Rab secdemizi güzelleştir

Şükür secdesi bir nimete kavuşulması veya bir musibet geçirilmesi sebebiyle yapılan secdeye denir

Diyanet dini kavramlar sözlüğü


Ruha huzur

Ruha Huzur Veren en güzel an ve vakit kulun Rabbini andığı vakitlerdir Abdest alıp kıbleye dönülür tekbir alınır ve secdeye gidilir tekbir alınır secdeye gidilir secdede üç defa Rabbiyel alâ denilir ve Allahu Ekber denilerek kul olanlar en büyük gücü Allah Tealadan alarak iman ve huzur ile ayağa bu şükür secdesinin de yapılma şeklidir secde anımız kalbimizi arındırırken huzurun ve maneviyatın güçlenmesinede sebep olur secde kişiyi yaratıcısına yaklaştıran en hızlı binektir kimi zaman secdemiz bir niyaza bazende gözü yaşlı bir duaya dönüşür Hz Ali derin bir tefekkür lisanı ile İyi insanı secdelerden değil, doğru sözünden ve emanete ihanet etmemesinden tanırsın derken Hz Muhammed ise Namaz için ezan okunduğunu işitiyor musun? O halde davete icabet et işte ezana en güzel icabet kulun secde halidir ağlamak için uygun yerdir secde ve Necip Fazıl o şiir dili ile sorar Dünyayı verseler iki gözünü vermezsin, iki gözünü verene neden secde etmezsin fakat iyi bilmek gerekirki secde bir nasip işidir ve tefekkür edip Rabbini imanlı bir dil ile zikreden kişinin en güzel halidir fakat kalbi Allah Teala tarafından mühürlenen kişi nimetin kadir kıymetini bilmediği gibi onun gözüne perde çekilmiştir secdenin güzelliğini bilmez Ya Rab secdemizi güzelleştir

Edep bilmeyen gusülsüzler


Tadili erkan rükunların düzeltilmesi düzgün yerli yerinde ve doğru yapılması anlamına gelen dini bir kavram olup rükunların düzgün kıvamında yapılması olup namazın vaciplerindendir

Diyanet dini kavramlar sözlüğü


Bakara 3. Ayet buyururki onlar gaybe iman eder, namazı dosdoğru kılar ve kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden harcarlar işte bu ayettede buyurduğu gibi namazlarımızın duaların kabul edilmesinin ilk şartı rükünların düzeltilmesi ve en doğru şekilde yapılması anlamına gelen tadili erkan bir usul olup hakkın gözetilmesidir tadili erkanı bilen kul dümdüz ve sakinlikle namazını kılar Bakara / 37. Ayet derki
Âdem, Rabbinden öğrendiği sözlerle Allah’a yalvardı, tevbe etti işte Rabbimizi bilip onun öğrettiklerini uyguladığımız vakit Allah Teala Adem as ın tevbesini kabul buyurduğu gibi bizimde tövbemizi kabul edecektir inşAllah çünkü Cenabı Hak tevbeleri çok kabul eden, nihâyetsiz merhamet sahibi olandır eskiden atamız şehit ruhları incinmesin diye toprağa iman ile fakat bu iman unutuldu ne yazıkki şehit kokan sokaklarımızda dolaşan Şehit babaları ne yazıkki otobüse bindiği vakit ücret verecek duruma geldiler 2009 yılı Kocaelinde Şehit olan Şehit piyade er Ali Kıraçın babası Kaya Turan Kıraçtan dilenci diye bahsedip ücret isteyen otobüs şöförü göz altına alındı evet Allah için şehadete eren imanlı yiğitlerimiz İnşAllah ahirette mükâfat ile karşılaşırken usul erkan bilmeyen edepsizler Ateşe kavuşacaktır


Müminin tek emeli Allah Rızası

Sözlükte aç gözlülük tama bitmez tükenmez bir hırs anlamına gelen tulul emel insanın hiç ölmeyecekmiş gibi dünya için çalışması demektir kasrı emel ahiret için çalışmak anlamındadır

Diyanet dini kavramlar sözlüğü


Gerçekleştirilmesi uzun zamana bağlı ümit ve arzular için emel kelimesi kullanılır arapçada istemek ve ummak şeklinde ifade edilir insanın emellerinin gerçekleşmesi uzun bir zaman ister
Emel kelimesi Kur’ân-ı Kerîm’de insana ahireti unutturan dünyevi arzu ve tutku olarakta ifade edilir bu yüzdende kişinin asıl emeli tutkusu ahiret için olmalı kişi asıl gayret ve tutkusunu ahiret için çalışıp tüketmelidir asıl baki olan salih ve ebedi iş şudurki insanı hayıra sevkedecek ve ahirette en güzel akıbeti kazandıracaktır hayırlı ve baki iş ancak şudur Allah rızâsına uygun düşen ibadetler, zikirlerdir emeli sadece dünya olan ve Kuraanı unutup ahireti hatırlamayan insanlar için
Hicr Suresi 3. Ayet buyururki Bırak onları; yesinler, yararlansınlar, boş ümit oyalasın onları; yakında bilecekler! evet dünya için yapılan iş insana hiçbir kazanç vermeyen boş bir ümittir peygamberimiz SAV bu ayetle  inkârcıları uyarmaktan vazgeçmesi tenbih edilir çünkü inkarcılıkta direnen kişiler ne yazıkki hakikat güneşinden kaçan yarasalara benzerler dünyayı isteyip ondan ummak inkârcıların amel ve emelidir Kehf sûresi 46. âyet emel kelimesini mutlaka istenen arzu edip ümit bağlanan şeklinde tarif eder müminin tek emeli Allah Tealanın rızasını kazanmaktır

Kulluğun zirvesidir kemâl hali

Sözlükte kulluk kölelik aşırı bağlılık itaat anlamına gelen ubudiyet ahitlerde vefalı olmak islamın çizdiği sınırları muhafaza etmek elde olana razı olmak elde olmayana sabretmek anlamına gelir

Diyanet dini kavramlar sözlüğü


Kullukta kemal halini ubudiyet kelimesi ile tarif edebiliriz bu kemal haline sahip olan insanın kulluktaki hal ve hareketleri şudur o kişi islamın çizdiği sınırları muhafaza eder takdiri ilahiye razı olur  efendimizin buyurduğu gibi o müminin her hali güzeldir çünkü onun için kayıp yoktur elde olmayana şükür edip sabır gösteren kişi eyyüplük makamına yükselir Hz Eyyüp Kuraanda şu ayetlerle zikredilir Enbiyâ suresi 83. Ayet ve 84.ayetleri okuyup iman edelim Eyyûb’u da hatırla. o Rabbine: Sen ise merhametlilerin en merhametlisisin!” diye yalvarmıştı ve Enbiyâ suresi 84.ayet
Biz de onun duasını kabul buyurduk; bütün dert ve sıkıntılarını giderdik; katımızdan bir rahmet üzere onu aile efradını ve bir o kadarını daha bağışladık buyuruyor Yüce Kitab Kuraanın ayetleri
Gazali ihya kitabında şöyle anlatır sultanlar sultanı kul kendine yakın olsun diye nice binekler yaratmıştır bu binekler farzlar sünnetler vede ilahi emirlerdir kulun en kemal hali Allaha yakinlik mertebesidir Hz Muhammede sorarlar Hz isa su üzerinde yürüyor efendimiz şu cevabı verir Allaha yakin olan havada dahi yürür evet Allah Tealaya olan yakinlik derece derecedir ilk önce melekler sonra peygamberimiz daha sonra ise diğer peygamberler alimler vede salih kişiler gelir bunun dışındakiler basit insanlardır sizde kemal vasfını kazanmak istiyorsanız Allahın ve peygamberlerin ahlâkı ile ahlâklanın kemal hali kulluğun zirvesidir

6

Asıl ve gerçek sanatçı Allahtır

Ucb sözlükte kendini beğenme kibir böbürlenme ve şımarma anlamına gelen ucb dini kavram olarak kişinin amel maharet sanat mal makam nimetlerini büyük görerek sahibi Allahı unutması

Diyanet dini kavramlar sözlüğü

Ucb sahibi insan kendisini beğenen insandır o insan gerçek sahibini unutur Allah Tealanın kendisine verdiği nimetleri unutur vede bu çok kötü bir huy olup emanetçi olduğunu unutan insan her şeyi kendisinden bilir bu tip insanlar sanat mal makam ı kendinin bilir ve nimetin gerçek sahibini unutur böyle bir insan kendisinin ve her sahib olduğunun bir gün yok olacağını unutur Kehf suresi iki bağ sahibini örnek verir Allahı anan mümin kişinin bağ ve bahçesi yükselirken bir iman bahçesi halini alır ancak her şeyi inkar eden cehil kişinin bağ ve bahçesi kurayacaktır Auguste RODİN Sanat insanın en yüce görevidir, çünkü dünyayı anlamaya ve anlatmaya çalışan düşünce terimidir sanat gerçek sanatçıyı bulma ve arama işi olup ona ulaşma sanatıdır
İslami sanatlar Cenabı Hakkı zikretmek için yapılır dilde şükür kalpte iman ile zanaatkârlarımı islam coğrafyalarını camilerimizi çinilerle Allah lafızları ile süslemiş Kalpteki iman esere yansımıştır
İslami sanatlar denilince akla ilk önce
hat sanatı (tezhip sanatı, minyatür sanatı, ebru sanatı gibi sanat dalları gelmektedir.
Neml / 88. Ayet derki her şeyi sağlam ve mükemmel yapan Allah’ın sanatıdır

Her nesne bir araç ve binektir

Züyû kalp para katkısı çok olduğu için reddedilen altın ve gümüş anlamlarına gelmektedir

Diyanet dini kavramlar sözlüğü

Züyuf ödünç verdikten sinrs kıymeti düşen altın vr akçedir satın alınan ürün teslim alındığı zamanın ücreti ile ödenir ödeme altın veya gümüş ile yapılır
Züyuf kelimesinin sözlük anlamı; Kalp veya ayarı düşük paralar şeklindedir
Socrates Parayı her şeyin üzerinde tutanlar, paraya tutsak olurlar." demekle insanın parayı üstün bir değer olarak tanıyıp kabul etmememizi öğütler parayı üstün bir değer olarak tanıyan inssnlar onun tutsağı olur onun tarafından esir alınır bu ise insanın zillete düşmesine sebeptir Halil Cibran ise Parayı insanın ruhundan daha fazla sevdiği zaman, insan büyük bir kayba uğramış olur diyerek insanın görünen dış dünyayı değil iç ve manevi ruh dünyaya önem vermesi gerektiğini söyler şeytanın akan bir kan gibi vücudumuzda gezindiği ve bizi zehirlerken kullandığı para dünyanın aldatıcı bir süsü ve zehiridir madeni para
tarihte ilk defa Anadoluda lidyalılarca Mö 7.yy da icat edildi Dünyanın ilk darphanesi Fatih Sultan Mehmet tarafından istanbul şimşekhanede kurulmuştur ilk paranın Anadoluda icat edilmesi Anadolunun uygarlığın gelişmesinde ne kadar büyük bir rol oynadığını gösterir Her nesne bir araçtır işki seni Cenabı Hakka yakın etsin Cenabı Haktan uzak eden nimet zehirdir

Zünnar nedir

Zünnar hiristiyan rahiplerin bellerine taktıkları bir kuşaktır Hz ömer gayrimüslimlerin Müslümanlardan ayırtedilebilmesi için zünnar takmaları mecbur kılınmıştır

Diyanet dini kavramlar sözlüğü

Zünnar Hz Ömer zamanında müminleri gayrimüslümlerden ayırt eden bir alâmet olmuştur fıkıh kitaplarından bazıları zünnar takanların kâfir olacağını belirtsede günümüzde böyle bir ayrım söz konusu değildir gayrimüslimler Hz ömer devrinde bu kuşağı giymekle yükümlü kılınmıştır zünnar kelimes Arami kökenli bir halk olan ve Aramca konuşan Süryani halkına dayanır süryaniler Mezopotomya civarında imparatorluklar kuran Asuluların torunlarıdır ilk defa kesişlerin kullandığı zünnar brahman rahiplerce kutsal kabul edilen bir iptir dünya üzerindeki pek çok dini inanç vardır brahma inanışı olup Hindu dinine mensupturlar yaratılış tanrısına brahma adını verirler kutsal ip olarak bellerine bağladıkları zünnar daha sonrada Hz Ömer döneminde gayrimüslimler giymeye başlamıştır Nahl suresi 81. Ayet Allah sizin için Sizi sıcaktan ve soğuktan koruyacak elbiseler ve savaşta sizi düşmandan koruyacak zırhlar var etti buyuruyor işte zünnarda Allahın var ettiği elbiselerdendir Mecusi ve Hiristiyanlarca dini alâmet olarak kullanılır Yine gayri müslimlerin kullandığı şapka (kalensüve), aselî, küstîc gibi kıyafetler ayırt edici bir alamettir Kuraan ve Hz Peygamber örtünmemizi buyurur ve müşriklerden farklı bir görüntü içinde olmamızı tavsiye eder öyle ise uyalım

Örnek bir davranış


Sözlükte ilgisiz davranmak yüz çevirmek rağbet etmemek anlamına gelen zühd tasavvufta ahirete yönelmek dünyaya dolu elde bulunsa bile gönülde mal ve mülk sevgisine yer vermemek demektir

Diyanet dini kavramlar sözlüğü

Şu haberde bir zühd örneğini görebiliriz veresiye defterini yakarak mahallelinin binlerce liralık borcunu ödedi zühd sahibi insanlar için Kuraan Bakara / 207. Ayette
Öyle insanlar da var ki, Allah’ın rızâsına ermek için canını bile verir. Allah ise kullarına çok şefkatlidir olay sivasın zara ilçesinde meydana geliyor Sivasın Zara ilçesi sen haber ver paradan çarık gelir zara'dan deyişinide konu olan çarıklık mesleğinede ev sahipliği yapıyor sivas zara ilçesi çarıklığı ile meşhur olsada her zanaat gibi bu mesleğinde sonu gelmiş durumda koçgiri ve zara ismi ile bilinen bu selçuklu şehrinde Anadolu insanının tarlada, bahçede giydiği bir ayakkabı şekli olup günümüzde kullanımı tükenip evlerde bir şark odası süsü olarak kullanılıp folklor oyunlarında yöresel halk oyunlarında tercih edilmektedir zühd sahibi insanlar Nisa suresinde şöyle tarif edilir Nisâ / 67. 68. Ayet O zaman yanımızdan kendilerine elbette büyük bir mükâfat verirdik Ve onları mutlaka dosdoğru bir yola ulaştırırdık zühd sahibi insanın özelliği dünyayı tamamen terk etmek değil dünyaya dalıp aldanmamaktır ismini 12.yy da bölgede yaşayan zaro isimli nüfuzlu bir ermeniden alan sivas zara ilçesinde ise mahallelinin binlerce liralık borcunu kapatan dükkan sahibi örnek bir davranışa imza attı ne güzel

Allahın ahlâkı ile ahlâklanın


Tavl iyilik zenginlik kolaylık güç varlık ve nimet züt tavl ise nimet ihsan ve fazl sahibi demektir bu sıfat Allahın mülk nimet güç ikram ve ihsan sahibi oluşunu ifade eder

Diyanet dini kavramlar sözlüğü

O günahı bağışlayan tevbeyi kabul eden azabı şiddetli olan lütuf sahibidir diye buyuran Müminun suresi ayetleri Allahın bağışına kavuşmak isteyen insan tövbe kapısını davet ediyor ve Allahın azabının şiddetini hatırlatıyor bizlere Allah tövbe edenler insan için ise lütuf sahibidir işte bu yüzden dua ile niyaz ile peygamber duası ile Allahın azabından Cebabı Hakkın lütfuna sığınmak gerekir lütuf güzel amel sahibi ve ibadet ehli insanlar içindir azab ise inkâr şirk ve küfre düşenler için
Günahı bağışlayan, tevbeyi kabul eden, cezası pek şiddetli olan ve lütuf sahibi (Allah'tan). O'ndan başka ilah yoktur. Dönüş O'nadır buyuran Kuraan Allahın bize olan sonsuz nimetlerini hatırlatıyor o lütuf sahibi ve bağışlayıcıdır Paule Boese “Affetmek, geçmişi değiştirmez ama, geleceğin önünü açar derken Les Brown “ kusurları ve hataları affedin ve yaşamınıza devam edin diyerek Allahın ahlâkı ile ahlâklanmamızı öğütlüyor çünkü Allah Tealanın en büyük esması afvedici olmasıdır affedilmemizin en büyük şartı ise günde 70 defa tövbe etmek ve yaratılanı hoş görmektir yaratandan ötürü
Allah O Aziz'dir herşeyin üzerinde galip olan Allah'tır kul ise en çok Allahın ahlâkı ile ahlâklanarak ona yaklaşır Allah Teala iman ve ibadet ehline nimetlerini lütfeder