BİR ÖZLEMDİR KÖYÜMÜZ 8

• 5 Aralık 2010 Pazar 20:10:28

Atalarımız, dünyaya sadece memleket miras bırakmamışlardır. Bu memleketleri kazanırken eğlenmeyi de ihmal etmemişlerdir. Türk’lerin milli sporu güreştir. Her ne kadar günümüzde bu konudaki üstünlüğümüzü başkalarına kaptırsak da yine de bu sporun öncüsü olduğumuz aşikardır.

Güreş ülkemizin her yerinde farklı farklı yapılır. Karakucak , yağlı, çıplak, minder… bizim köyümüzde de “aba güreşi” olarak çıkar karşınıza. Gerçi, Hatay ilinin hemen her yerinde, bu güreş festivallerle yaşatılmaya çalışılıyor. Bunların en önemlileri; Yayladağı , Şenköyü, Reyhanlı, Altınözü, Belen , İskenderun, Serinyol ve Antakya ‘da yapılmaktadır. Benim köyüm de bu güreşe karşı oldukça meraklıdır.

Aba, kalın deriden yapılmış , önü açık , bir kısa kol gibidir. Derinin kalın olması; yırtılmayı engellemek içindir. Sporcu , belinden bir kuşakla bağlanan abayı giyer. Ayağında diz üstü bir şort veya eşofman olmak zorundadır. Pehlivanlar , rakibini tuş etmek zorundadır. Yani iki omuz da yere gelmek zorundadır. Yağlıda cazgırlar vardır ama abada sunucular vardır. Masa başındaki sunucular sporcuların adını söyleyerek anons eder. Yerel kıyafetler içindeki hakemler yönetir müsabakaları. Güreş bittiği anda , ya güreşçinin sırtına vurarak , ya da bırak diyerek güreşi noktalar. Galip gelen pehlivanın eli havaya kaldırılır. Kura usulü eşleşen güreşçiler kilolarına göre kategorilerde yarışır. Eskiden bir boy olan güreşler , şimdi 30 kilodan 85 kiloya kadar boy boy sıralanmaktadır. En yüksek boydaki güreşçiye altın kemer ve para ikramiye olarak verilmektedir. İlk üçe giren güreşçiler de para ödülü almaktadır.

Aba güreşinin çeşitli oyunları vardır. Bunların en önemlisi karağı (çangal) takmaktır. Ayaklardan birisi rakibin ayağına sarılır ve güreşçi , öne ya da arkaya sırt üstü vurulmaya çalışılır. Bazen karağıyı takanın kendisi çarpma ya da geriye vurma denilen teknikle yenilebilir. Bir diğer önemli oyun ayaktan alıp tepeden aşırmadır. Pehlivan rakibinin ayaklarından birine dalarak onu tepesine alır ve sırt üstü vurur. Yan dönme denilen oyun da önemli oyunlardan biridir. Dana bağı, kibrit oyunu(kolbastı), tek dalma, bele girme… bir sürü aba güreşi oyunlarından sadece birkaçıdır.

Bu güreş judoyla benzerlikler gösterir. Ancak puanlama olmaması farklılığı vardır . Aba güreşinde puanlama , ancak rakipler yenişemezse uygulanır ki bu da her zaman uygulanmaz.

Sofular Köyü’nde yaşayan her genç mutlaka aba güreşi yapmıştır. Bu spor onlar için bir tutkudur adeta. Binlerce seyirci önünde yapılan güreşlerde yüzlerce Sofular gencini görmeniz mümkündür. Sayısız baş pehlivan çıkarmıştır. O kadar çok iyi pehlivanı vardır ki hangisinin ismini söylesem öbürü alınır diye çekindiğimden hiç birinin adını anmamayı daha uygun buluyorum.

Bu gün de spordan söz ettik. Spor barışın aracısıdır. O zaman her şey spor olsun.

05/12/2010
Antakya / Hatay
Mehmet Ali Türkan
Sofular Köyü