- 11274 Okunma
- 6 Yorum
- 0 Beğeni
Şakıro( Şakir Deniz) (….Ağrı – İzmir 1996)
Çoğunlukla Erzurum Karayazılı olarak bilinse de kaynakların Ağrı Patnos’lu olduğunu belirtiği şakiro dengbej Reşo’ nun örgencisiydi.
Kewé Ribat, yani Rabat kekliği olarak da bilinen şakiro dengbejler arasında en önemli ve sesindeki oktavdan dolayı en özgün seslerden biriydi.
Çok az dengbejin gerçekleştirebildiği iki Hawin’ le söylerdi klamları. Enstruman kullanmazdı.
Çoğunlukla ustası reşo’nun kalmlarını söylemesine rağmen
( dengbejlikde usta- çırak ilişkisiyle söz ve ezgiler birinden diğerine akratılarakdevam eder) kendi klamlarınında olduğu 65 adet albüm yapmıştır.
Yakın zamanda kaybettiğimiz dengbej izmir’ de yoksulluk içinde ölmüştür.
Ölmeden önce söyledikleri aslında bütün dengbejlerin makûs talihini de dile getirir.
‘’ Kürtler dengbejlerine sahip çıkmıyor. Bir Veysel ( Aşık Veysel) vardı. Ona sahip çıkıldı.
Ama bir reşo’muz vardı, hepimizin ustası aç öldü…
GEWRÊ
Lé lé bejna zirav heye
Eze navé te nizanim
Ji tere dibém ax lé diné
Bira xwedé vé sal û zemané xirab da,
Mere neke tora te sérbazé,
Te qeceré, bav ecébe, derewîné
Te çima mala min xirabkirî
Fenanî , çûçika ser hélîné
Hela rabe vé sibeké ezé
Deste te bigrim
Birevînim bavém bexté qeymeqamé Gergewşé
Eger ku bûye bû, gava ku nebûye,
Bavém ber bexté waliyé Mérdîné
Malxirabé ewé bibé te
Gewré bi çikarî anîye?
Ezé béjim waliyo mala te xirab be
Malxirabo aqibeta min û Gewré bû aqûbeta,
Ûsif û zelîxayé, hesen û Belqîsayé
Sebré lo Mem û Zîné wây
Berxa dilé min vé sibeké bira xwedé
Van sal û zemané xirab da
Mere neke tora sérbazé lo derewîné…
KUMRAL
Le fidan boylum adını bilmiyorum,
Ah sana deli oluyorum.
Allah bu kötü zamanda kimseyi senin büyüne,
Yalanına kaptırmasın.
Evimi neden talan ettin?
Şimdi yuvası yıkılmış kuşlar gibi oldum,
Harabeye döndüm.
Hele kalk,
bu sabah seni ellerinden tutup kaçıracağım.
Gergewş kaymakamının yanına götüreceğim
Olursa olur,
Olmazsa
Mardin valisinin bahtına sığınacağım.
Evin yıkılasıca vali söyleyecek,
Gewre’yi niçin buraya getirdin.
Söyleyeceğim ki,
Ey vali evi yıkılası vali
Benim ve Gewré’nin yazgısı
Yusuf ile Züleyha’nın ,
Hasan ile Belkıs’ın
Sabrım , Mem ile Zin’ in yazgısına döndü…
Kuzum, Allah bu seherde kimseyi senin büyüne ve yalanlarına kaptırmasın…
Çeviride hatalarım olabilir. Kusura bakmayın..devamı gelecek.
YORUMLAR
günesi uyandıralım
şakıronun kürtçe betimlemeleri o kadar ince ve o kadar güzel ki insanın ta yüreğinin derinliklerine kadar işliyor...
yüreğine sağlık, emeğinin haklı çırpınışı ortada saygılarımla.......
günesi uyandıralım
Bundan bir zaman öğrendiğim bir terimdi bu, sevgili K-labirentinin öyküsünde bir denbej'in hikayesine dair bana anlattığında ne çok eksiğim diye düşünmüştüm. Ama bir şehir çocuğu olarak büyüyen çoğu yetişkin gibi kara binaların arasında görebildiğimiz kadar yakındık işte doğaya.Ne acı!
Ki yine de öğrendiğim için onca zaman sonra çok mutlu olmuştum bir masal gibi gelmişti var oluşları dangbejlerin.
Şimdi yazınızda tanımak ki ismen de verilen bilgilerle çok değerli.
Saygıla emeğinizi kutlarım. Ruhları şad olsun sesleri zihinlerde yaşadıkça...
Güzellikle olun hep.
günesi uyandıralım
Dengbejler maalesef unutulan bir değerdir. Haklarında bilgilere ulaşmaksa hayli zor. Umarım bu değerli yazının devamı gelir. Saygılarımla...