TÜRK EDEBİYATINDA İKTİDAR VAR MI?...

• 16 Ekim 2009 Cuma 19:22:52

Zaman içerisinde düşündüğümdür edebiyatımızda olan, ya da belirgin bir şekilde değil de, gizli olabilen iktidar meselesi... Hemen her sanat dalının, sanatçının ve eserin bir tür zirve durumu vardır. En tepede olanlar, sanırım bu sözünü ettiğimiz iktidar meselesine daha yakın olanlardır. Ancak; en tepedeki yerine, henüz edebiyatın yeni ve küçük diye belirtebildiğim (yani henüz sözü geçmeyen) taşlarından biri, bu iktidara, iktidar sahiplerine merhaba diyebilir mi acaba?...

Türk edebiyatında iktidar var mı? Bu soruya az önce verdiğim yanıtta da belirttiğim gibi, elbette, edebiyatımızda iktidar var. Bunu yadsıyamayız, bu bir gerçektir. Ancak, oluşum tam belirgin değil yani yüzeyseldir. Her ne kadar birileri edebiyatın mihenk taşları gibi sözlerle kendilerince, kendilerini onurlandırsalar da, bu hiçbir zaman, kendilerinin iktidar olup, söz sahibi olabileceklerini göstermez. Yani eski deyimle edebiyatın bazı isimleri, yazdıkları eser-lerle veya bir tek eserle günümüze kendilerini taşımayı becermişlerdir. Ve bu kişilerin kimile-ri haklı, kimileri ise haksız olarak bu günlere gelmiştir. İşte bu durumda ise, anlatmak istedi-ğim, ulema gibi bir duruşla ve bir üstat tavrıyla, gençlere yol gösteremeyip, adeta köstek olurlar. Ve geçmişte o koltuğa bir kez oturmuşlar, onun kaymağını ise adeta ve hâlâ sıyırmak-tadırlar.

Edebiyatımızda iktidar olmaktan öte, otorite olmak gibi bir deyim de vardır. Yeni ve genç, ama eserlerini zaman içerisinde birbiri ardına verebilecek yapıda, düşüncede bir edebi-yatçı... Oysa birileri (bu otoriteler) genç edebiyatçının yazdıklarını adeta küçük görürcesine, yazdıklarına yüz çevirmeyi, sanırım bilgiçlik zannederler.

Şimdilerde; dikkat ediyorum, aramıza zamanla birçok genç edebiyata düşkün arkadaşlar katılıyor. Bu elbette olumlu... Kendi gençliğime baktığımda, bizim büyük edebiyatçılarımız, o an için iktidarlıklarını sergileyip, şu olmaz, bu olmaz diyerek, hep önümüzü tıkayıp, belirli bir yaşa gelinceye kadar, bizleri yormuşlardır. Oysa şu an gençlerin, genç edebiyatçı arkadaşların şevkleri kırılmıyor.

Evet, bizlere değer veren, zamanımızın edebiyatçıları elbette vardı, ancak, adeta bir elin parmakları kadar azdı... Dolayısıyla, şimdiki genç arkadaşlarım, gerçekten çok şanslılar...

Türk edebiyatımızda iktidar var mı?... sorusuna elbette iktidar var diyerek yanıt verece-ğim... Çünkü bu durum, yüzyıllarca değişmez...

Oysa iktidar, bu anlamda değil de bilgi içerikli ve edebi anlamda olsa... ancak, boşu boşu-na yapılacak bir eleştiri değil de, yazanı daha da ilerilere götürebilecek bir eleştiri olursa, bu iktidar elbette sevilir ve sayılır. Yani eleştiri olmalı ama, dozu yapıcı olabilecek şekilde ayar-lanabilmelidir...


Mustafa GÖKÇEK