KAPILAR VE İNSAN

• 8 Nisan 2007 Pazar 01:06:53

Evlerin kapıları dışarı açılır.Çocuk sesleri dolar sokak aralarından.Nakış işleyen, kazak ören kadın sesleri gelir balkon köşelerinden.Belediyenin günde kaç kez duyurulduğunu hatırlayamadığım taze balık ilanı ,cenaze ve açılış davetleri kasıp kavurur ortalığı.evlerin kapıları dışarı açılır.Dışarısı eve göre daha aydınlık zannedilir.bu yüzden salar insan kendini dışarı.Ama kapı dışarı açılsa da yürek içerde kalmaya devam eder.
Evlerin kapıları dışarı açılır.Sabahın köründe çocuk sesiyle uyanır bir ana uykusundan:Su isteyen çocuğa koşar yarı uyku yarı uyanıklık halinde.Görevini yapmanın huzuru ile rahatının bölünmesi arasında gider gelir şuursuzca.Aslında vakit epeycedir.Bu defa gözleri kapanır kapanmaz sütçü geçer evin burnundan.Taze süt diye bağıran mekanik bir hışırtı içinden.Kadın tuhaf bir öfkeyle koşar balkona doğru .Ağzından hiç çıkmaması gereken kelimelerle uzanır balkon kapısına .Araba çoktan kaybolmuştur göden .Hala sesler tırmalamaya devam etmektedir kulakları.Kapatır kapısını balkonun.Ama kapı kapansa da dışarıya yürekte sürmektedir kadının isyanı öfkesi.
Evlerin kapıları birbirine bakar genellikle. Komşunun kapısı komşuya açılır. Çoğu zaman aynı renk ve desende kapılar .Aynı zil tertibatı.Aynı merdiven boşluğu vardır.Aynı korkuluktan tutar çocuklar da ,büyükler de .Ayakkabılar birbirine paralel çıkarılır kapıda.Ve kapıya bırakılır su, elektrik, telefon faturaları.Bazen aynı reklam ve duyurular sıralanır kapı aralıklarına.Küçük dünyanın kocaman ortak alanında evlerin kapılarıdır dışarı açılan .
Komşular birbirine bakışlarıyla sorar nereden , nasılsınız,ne var ne yok diye.Komşu komşunun külüne muhtaçtır denir sık sık.Sonra kapılar kapatılır insanların yüzüne.Sırtını döner kapıya ve komşuya. Kapı içeri açılır ,dışarı kapanır. İki dünya arasında köprü kuramamanın endişesinden olsa gerek yürekte kapılar ne dışarı tam açılır nede içerde yeterince aydınlığa yer verir. Arada bir yoklanır komşular .yoklar komşu da sizi.Sonra kapanır kapılar içeri.Oysa evlerin kapıları dışarı açılır.
Evlerin bir iç kapısı bir dış kapısı var artık. Sanayi toplumu, apartman tipi yapılaşmanın zorunlu sonucu bütün bunlar.Dış kapı ortak.İsimler dizilir sıra sıra.Sahipsizdir,bellidir sahipsiz oldukları kirinden,özensizliğinden.Asıl kapılar apartman içinde olanlardır.Bazısında kocaman oldukça süslü adlar yazar.Bazı kapılarda türlü türlü çiçek sepetleri vardır.Bazı kapılar ele güne karşı korur sizi surlarını şehrin uzağına çeken derebeyleri gibi.Kendinizi güvende hissedersiniz çekince sürgüsünü.Çünkü uyku küçük ölüm ne olur ne olmaz diye geçer aklınızdan.
Evlerin kapılarında son zamanlarda bilgisayarlara bağlı çalışan güvenlik kameraları takılmaya başlandı. Dışardan gelecek her tür tehlikeye karşı tedbir alma derdinde vatandaş. Can güvenliği, mal güvenliği veya sadece güvenlik vesvesesi bu tavra yöneltti insanları. Kapılar dışarı açılırken içimiz dışarıya karşı samimiyetsiz, güvensiz yapılar kurmaya devam ediyor.
Kapılar bir usta elinden çıkardı eskiden. Çoğu kapıda sanatkarca tasarımlar çıkardı karşınıza.Ağaç üzerinde yapılan işlemeler,süslerin türlü türlü desenlerle iç içe geçmiş halleri sizi daha kapıda sizden renklerle sıcacık bir karşılamayla basardı bağrına.Oysa şimdi fabrika tarzı üretim çoğaldı ve yaygınlaştı. Ahşap kapıların yerini çelik kasalı yeni türler almaya başladı. Metalin soğuk ve seri tarzı hayatında rengini yansıtır oldu.
Bütün dert kapıların renginde ve açıldığı yönde değil elbet. Sadece kapılar değişmedi aslında. Biz değiştikçe kapılarımızda bize uydu. Eskiden açık bırakılan kapılar yerini türlü kilit sistemleriyle donatılmış yalnız kapılara bırakır oldu. Evlerin anahtarları eskiden komşulara emanet edilirdi.Şimdi alarm sistemleriyle merkezi güvenlik birimlerine bağlanır oldu.
Kapılar aynası toplumsal hayatın.
İçe açılan anlamsız kapılar neye yara ki. Dışa açılan ama dışarıda dostluk ve samimiyet bulamayan kapılar ne kadar direnebilir ki bu duruma.
Evlerin kapıları dışarı açılır içimizde binlerce endişe .Yüreklerimizde yüzlerce kaygı güvensizlikten yana.Evlerin kapıları içe açılır.İçte ahenk kalmamış huzurdan ,gelecekten,adaletten ve adaletli paylaşımdan yana.
Bir sabah kabustan uyanan bütün vicdanlar kapıların hem içe hem dışa açıldığını söyleseler. Ve asıl olanın içe açılan ,içe dönük atılımlarda gücün varlığını haykırsalar.Veya çoğunluk ezici çoğunluk açtığımız kapıların bizi mutlu geleceğe taşımaya yetmeyeceğini fısıldasalar kulaktan kulağa.
Evlerin kapıları dışarı açılır.Ya dışarı açılan kapılar hocanın türbe kapıları gibiyse ne olacak?
Kapılar gönülden gönüle açılırdı.Bir kapı kapanmasın diye bütün ahali seferber olurdu.Dostlarımızın kapısında kul olurduk gönüllü.
Kapıdan kovduklarımız bacadan girse de hayatımıza hep kapısı açık kalırdı kültürün insana.Kapı açmak için eskiden de adam kayırma ,rüşvet gibi hastalıklarımız vardı ama hepten kapı dışarı edilmezdi insanlık onuru.Bazıları yine bir kapıya dayanıp kapsını aşındıranlara aidl olmamaya devam ediyor.
Bütün yolları, zoraki kilitlendiğimiz hedeflere ,mecburi istikametler haline dönüştürenler kapıların yüzlerine kapanmayacaklarından çok emin görünüyorlar.

Sinan YILMAZ