CUMHURİYET VE KADIN.

• 12 Mart 2023 Pazar 21:16:46

CUMHURİYET DÖNEMİNDE TÜRK KADINI.
Cumhuriyet Döneminde kadınlar, istedikleri alanda öğrenim yapabildiler. İstedikleri mesleğe girebildiler. Siyasi haklarını kazandılar ve toplum yaşamında erkeklerle eşit olarak yerlerini aldılar. Ülkemizde kadınlara tanınan haklar, Avrupa ülkelerindeki gibi toplumsal bir evrimin ve mücadelenin sonunda elde edilmemiştir. Ülkemizde kadınlara tanınan bütün haklar, Cumhuriyet Döneminde gerçekleştirilmiştir ve Atatürk’ün Türk kadınına bir armağanı niteliğindedir.
Kadın haklarıyla ilgili ilk önemli yasa, 1924 yılında yürürlüğe giren Tevhid-i Tedrisat (Öğretimin Birleştirilmesi) Kanunu’dur. Bu kanunla ülkedeki bütün eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmış ve medreseler kapatılmıştır. Böylece, eğitim sistemi laikleşmiştir. Eğitimin laikleşmesi, kadınların da eğitim ve öğretim olanaklarından yararlanmalarını sağlamıştı
Türk Medeni Kanunu
İkinci önemli yasa Türk Medeni Kanunu‘dur. 1926’da kabul edilen Medeni Kanun, idin erkek eşitliği fikrini temel almış, tek kadınla evlenme zorunluluğunu getirmiştir. Ayrıca aile mallarının yönetiminde, ölümden sonra servetin paylaşılmasında kadın ve erkeğe eşit haklar tanınmıştır. Medeni Kanun, kadına sosyal ve ekonomik haklar tanımanın yanı sıra, siyasal haklarını elde etmesi için de gerekli zemini hazırlamıştır.
Kadınların erkeklerle yasalar karşısında eşit hâle gelmelerinde önemli bir aşama da siyasal hakların kazanılmasıdır. 1930 yılı belediye seçimlerinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır. 5 Aralık 1934 yılında da milletvekili seçimlerinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan Anayasa değişikliği gerçekleştirilmiştir. Bunların yanında İş Kanunu, Emeklilik ve Sosyal Sigortalar Kanunu gibi başka kanunlarda da kadın haklarını koruyucu hükümlere yer verilmiştir. Son yıllarda Türk Medeni Kanunun’da yapılan değişikliklerle kadına, önceki soyadını kullanabilme, kocanın izni olmadan çalışabilme, mal rejimi sözleşmesi vb. haklar verilmiştir.
Türk Anayasası’na göre kadınlarla erkekler arasında hiçbir ayrım yoktur. Türk kadınına yasal yönden erkeğe tanınan tüm haklar tanınmıştır. Geriye sadece onun bu haklarına sahip çıkması ve onları koruması kalmıştır. Atatürk, “Tam eşitlik gerçekleşmelidir. Erkeklerin hakları neyse kadınlarınki de aynı olmalıdır. Çünkü kadınlarımız, hürriyetlerini hak ederek kazanmışlardır. Milletin yarısının sosyal hayata yabancı, uzak kalması uygun bulunamaz.”* sözleriyle kadınların erkeklerle eşit olması gerektiğini dile getirmiştir.