"Barbar, Modern, Medenî" Kitabı Üzerine Düşünceler

• 14 Nisan 2019 Pazar 14:48:25

M. NİHAT MALKOÇ

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü olarak tanıdığımız İbrahim Kalın, iyi bir akademisyen ve iyi bir tarihçidir. Kendini iyi yetiştiren ve birikimlerini ilgili kitlelerle paylaşmayı seven Kalın, bugüne kadar adından söz ettiren güzel çalışmalara imza atmıştır. "İslâm ve Batı"(İsam Yay. 2007) kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği 2007 Fikir Ödülünü kazanmıştır. "Akıl ve Erdem(Türkiye’nin Toplumsal Muhayyilesi)"(Küre Yay., 2013), "Ben, Öteki ve Ötesi(İslâm-Batı İlişkileri Tarihine Giriş)"(İnsan Yay, 2016) adlı kitaplarıyla da tarih ve medeniyetle ilgilenen kesimlere farklı bakış açıları kazandırmıştır.

Görünen o ki Doç. Dr. İbrahim Kalın, çok yoğun bir devlet mesaisi içerisinde, asıl alanı olan tarihçiliğini de yepyeni eserlerle taçlandırmaktadır. Son olarak kaleme aldığı "Barbar, Modern, Medenî(Medeniyet Üzerine Notlar)"(İnsan Yay., Kasım 2018) adlı kitabı bunun mücessem örneğidir. 300 sayfadan meydana gelen kitap, özgünlüğüyle dikkat çekiyor.

İnsan Yayınları tarafından yayımlanan "Barbar, Modern, Medenî(Medeniyet Üzerine Notlar)" adlı kitap 2018 yılının sonunda okurlarıyla buluşmuştu. Entelektüel kesim tarafından ilgiyle karşılanmıştı. Söz konusu kitap 12 sayfalık bir "Giriş"le birlikte 10 bölümden meydana gelmektedir. İlk bölümde "Medeniyetlerin Ortaya Çıkışı: Tarih ve Kavram" , 2. bölümde "Kriter Sorunu: İlkellik, Barbarlık ve İlerleme", 3. bölümde "Medeniyet ve Modernite" , 4. bölümde "Medeniyet ve Tarihin Akışı", 5. bölümde "Sömürge Aracı Olarak Medeniyet", 6. bölümde "Dünya Görüşü ve Varlık Tasavvuru" , 7. bölümde "Medeniyet, Düzen ve Özgürlük Sorunu", 8. bölümde "İslâm Medeniyeti ve Bilgi Tasavvuru", 9. bölümde "Sanat ve Medeniyet: Güzellik İlmine Giriş", 10. bölümde "İki Medeniyet Düşünürü: Farabî ve İbn Haldun" başlıkları altında tespit, teşhis ve analizlerde bulunulmakta, buna ilâve olarak da makul ve mantıklı çözümler getirilmektedir. Yazar İbrahim Kalın "Son Söz Yerine" kısmında genel bir değerlendirme yapmaktadır. Onu takip eden bölümde 17 sayfalık geniş Kaynakça’ya yer verilmektedir. Kitabın sonunda ayrıntılı bir "İsim ve Yer İndeksi" yer almaktadır.

"Barbar, Modern, Medenî" kitabında medeniyet, modernlik ve barbarlık kavramlarına Müslümanca yaklaşılıyor. Belli başlı "izm"lerin gölgesine sığınılmıyor. Bu bakış açısı, kitabı daha insancıl ve kucaklayıcı kılıyor. Kalın, kitabının "Giriş" kısmında birbiriyle bağlantılı şu düşüncelere yer veriyor: "Bugün Batı’nın medeniyet adına söyleyecek sözü tükeniyor. İslâm dünyası ise söyleyecek sözünü arıyor...Sözün, mananın ve kıymetin yerini fayda, işlev, kâr ve çıkar alıyor. Madde âleminin içinde kısır bir döngüye dönüşen teknolojik ilerleme, insanlığın büyük medeniyet yürüyüşü olarak takdim ediliyor...Medeniyetin özünü teşkil eden medenilik, insanın kendine ve evrene karşı takındığı ahlâkî ve insanî tutumları şekillendiren bir değerler manzumesidir. Medenî olmayan toplumlar, medeniyet kuramazlar. Kurdukları şey medeniyet değil, ancak bir maddî teknolojik tahakküm aracı olabilir...Kendi medeniyet, hayat, tefekkür ve estetik değerlerine sahip olmayan bir İslâm dünyasının ne kendi sorunlarına sahih çözümler üretebilmesi ne de insanlığa bir katkı sunması mümkündür."

Doç. Dr. İbrahim Kalın’ın "Barbar, Modern, Medenî" kitabı kolay okunan bir eser değil. Cümleler derin anlamlar içeriyor. Anlamak için birikim, emek ve gayret gerekiyor.

Medeniyet, modernlik ve barbarlık kavramlarına farklı açılardan bakmak için bu zor; ama keyifli okuma yolculuğuna çıkmanızı tavsiye ederim. Tembel okuyucu değilseniz kitabı bitirmeden yerinizden kalkamayacak, kitabı okuduğunuza asla pişman olmayacaksınız.