MANSUR EKMEKÇİ İLE SÖYLEŞİM

• 11 Mart 2019 Pazartesi 20:44:05

HARİKA UFUK’UN ŞAİR YAZAR MANSUR EKMEKÇİ İLE RÖPORTAJI

Değerli dostum, Adanalı olmadığı halde Adana’da sanata en çok katkı koyan kıymetli kardeşim şair, yazar, araştırmacı Mansur Ekmekçi ile söyleşeceğiz bugün… Havaların soğuk ve yağmurlu olması, gergedan gribinin ortalıkta elini kolunu sallayarak dolaşması, bu gribin bizim haneye de sıkça uğraması sonucunda sohbetimiz istemeden de olsa epeyce ertelendi. “Geç olsun, güç olmasın.” diyerek röportajıma başlıyorum.

Değerli arkadaşım, birkaç gün önce yeni bir kitabınız daha okurlarıyla buluşmak üzere hanenize ulaştı. “Cepteki Duygular” adlı bu kitabınız hakkında bilgi alabilir miyim? Kitabın adı nereden aklınıza geldi?
Evet, “doğan her yeni gün, geçen günlere nazaran daha güzel ve yeni umutlarla doğar.” düşüncesiyle, hacim ve boyut olarak hazırladığım onca kitabın en küçüğü ancak en tazesidir. Bu kitabı daha çok sevdim. “Adanalı Yazarlar, Şairler, Yazarlar Antolojisi” 17x24 ebadında yani A4 boyutuna yakın hacimde ve 1 kilogramdan ağır. Bunu göz önüne alarak cebe sığabilecek ve herkesin cebinde taşıyabileceğini düşünerek hazırladım. Amaç; 70’in üzerinde okunan eserlerim ve bestelerim de olduğundan dolayı bu anlamda okunmayan (müzik eseri olmayan) lar da dikkat çeksin ve sanatçı dostlarımıza sunulsun hesabını yaparak adını “Cepteki Duygular” Şarkı Sözleri olarak düşündüm.

Siz sadece kendi eserlerinizi yayınlatmakla kalmıyorsunuz. Adanalı, Çukurovalı, Muşlu şairlerle alakalı üç de araştırma kitabınız var. Çukurovalı Yaşayan Şairler Antolojisinde ve Adanalı Şairler Antolojisinde ben de yer aldım. Geleceğe bıraktığınız bu eserlerinizin içinde yer aldığım için çok mutluyum, gururluyum. Bu antolojilerde kaç şaire-ozana yer verdiniz?
Önce hazırladığım Antolojiler daha sonra da üç büyük Antoloji hakkındaki bilgileri vermek istiyorum. A-) Üzerinde 2 yıl çalışıp zamanın hesabıyla 4.000 TL araştırma masrafını da cebimden harcayıp (Valiliğin ödemediği) Çukurovalı Âşıklar Antolojisi içinde; Adana, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Hatay’ı kapsayan 115 Âşık ve Şaire beşer sayfayla tüm sanatsal faaliyetlerine ve eserlerine yer verildi.
B-) Muş Tarihinde bir ilk olan “Muş Halk Kültürü” üzerinde 3,5 yıl araştırma yaptım. Tarihi, coğrafi, edebiyat, kültür, sanat ve akla gelebilecek her şeyi kapsayan bilgi ve belgelerden oluşturdum. Talebim olmadığı halde 3.000.TL’lik şiir kitabımı bastılar.
C-) Üzerinde tam 4 yıl çalışıp, 16. Yüzyıldan günümüze kadar var olan Adanalı Yazarlar, Şairler, Ozanlar Antolojisini yine bedelsiz hazırladım. yine bedelsiz hazırladım. Ancak harcadığım; ulaşım, konaklama, personel ve kırtasiye giderleri olan 10. 000. TL. yi kimse ödemedi, yine de Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü’ye yayınladığı için teşekkür ederim. Bu antolojide; beşer sayfa ile 12 Yazar, 65 Halk Şairi, 39 Kalem Şairi, 33 Halk Ozanı (Saz Çalan) dosyası toplam: 166 dosyaya yer verildi. Ayrıca 85 kişinin özgeçmiş bilgisine, 258 kişinin adına toplam: 509 kişi yer aldı. Adana, Edebiyat ve Âşık Geleneğiyle ilgili bilgilere de yer verilen Akademik bir çalışmadır.
Kültür hizmetkârı, adı gibi Harikalar yaratan harika insan Sayın Harika Ufuk ise; Halk Şairleri bölümünde 207- 211 Sayfada, Çukurovalı Âşıklar Antolojisinde ise; 236-240 sayfalarda yerini almıştır. Kültüre verdiği hizmetlerinden dolayı teşekkür ederim.

Çukurovalı Âşıklar Antolojisi/ 2006/ Mansur Ekmekçi/ Adana Valiliği Yayını/ 580 s./
Muş Halk Kültürü/ 2015/ Mansur Ekmekçi/ Muş Valiliği Yayını/ 464 s./ 17x24
Adanalı Yazarlar, Şairler, Ozanlar Antolojisi/ 2017/ Mansur Ekmekçi/ Adana Valiliği Y.
Muş Kültür ve Ticaret Ansiklopedisi/ Mansur Ekmekçi/ Muşlular Derneği Yayını
Hazırladıklarım: Hocalı Soykırımı Ant. / 532 s/ 17x24/ Kocaeli Belediyesi yayını
Bırakın Kızlar Okusun Ant. / 380 s./ Yaren Kültür Sanat ve Turizm Derneği/ Denizli
Çanakkale Diriliş A. / 560 s./ Kayseri Halk Ozanları D./ 2015/ Pınarbaşı Belediyesi Y.
Sarıkamış Destanı Ant./ Kayseri Halk Ozanları D./ 2018/ Gümüşhane- Torul Bel. Y.
49 Kelam Muş Şairler Ant./ Muş/ Gibi birçok antolojiyi temelden bedelsiz hazırladım.

Bunlar da dahil olmak üzere şu ana kadar kaç eseriniz oldu? Kitaplarınız hakkında bizi bilgilendirir misiniz?
Zor ve uzun vadeli bir soru. Ancak her birinin farklı bir hikayesi olduğu için aktaracak yerimiz yok. Ayrıca Türkiye genelinde 100’den fazla (roman, öykü, masal, şiir vb.) kitapları kapaktan- tashihine, dizgisine kadar yayına hazırlayıp bedelsiz olarak sahiplerine ilettim. Sadece şahsıma ait kitap adlarını sırasıyla aktarmak istiyorum.

Hercai (1999) Fetih Matbaası/ 106 Sayfa/ Şiir
İnsanoğlu (2000) Nedret Kitabevi/ Fetih Matbaası/ 145 S./Şiir
Ne olursan ol, Önce İnsan Ol (2002) İpek Yayın Dağıtım/ İstanbul/ 154 S./ Şiir
İnsan Dergâhı (2003) Karahan Kitabevi/ Adana/ 106 S./ Şiir
Yaşayan Çukurovalı Âşıklar ve Geleneğe Tabi Halk Şairleri Antolojisi (2006) Adana
Güfte’den Beste’ye (2010) Ekrem Ofset/Adana/124S/Güfte-Şiir
Muş Halk Kültürü (2015)17x25 Ebat/ Muş Kültür Md. Yayını/474 S./ Akad. Arşt.
Mansur Ekmekçi Hayatı ve Sanatı (2015) Ekrem Ofset/ Adana/ 240 S./ Şiir
Muş Kültürü ve Ticaret Ansiklopedisi (2016)17x25 / Muşlular Derneği Yayını
Yazarlar, Şairler, Ozanlar Antolojisi (2017) Adana BŞB. Yay./ 830 S./Akad. Arş.
Cepteki Duygular/ Şarkı Sözleri (2019) / 9,5x13,5/144 Sayfa/ Zinde Yay. İstanbul
Çıldıran Türküler/ Araştırma- İnceleme (2019) 224 S. Zinde
Ayrıca; Öykü, Masal ve Tekerleme gibi baskıya hazır kitaplarım mevcuttur.

Başka şehirlerdeki etkinliklere hep Adana’yı temsilen katılıyorsunuz. Çoğu insan sizin Muşlu olduğunuzu bilmez. Doğduğunuz yer Muş olsa da doyduğunuz yer Adana… Çukurova’nın bereketli toprakları herkesi kucaklamıştır bugüne değin… Muş’tan Adana’ya gelişiniz nasıl oldu? Hayat hikâyenizi özetler misiniz?
1965 yılında yani henüz 6 yaşımda iken doğduğum Muş ili, Korkut ilçesi, İçboğaz Köyünden ailemle birlikte Mardin/ Midyat (Estel) ilçesine göç ettik. İlkokulu ve orta 2. Sınıfa kadar orada okudum. Daha sonra 1972 de babamın arkadaşının talebi üzerine Adana’ya geldik. Çukurova Ortaokulu 2. Sınıfın 2. Yarısında başladım. Türkçe konuşmasını bilmediğim için öğretmenim tarafından “arkadaşınız aramıza yeni katıldı” diyerek 2 kız arkadaşa; “Mansur arkadaşınıza sen ve sen Türkçeyi öğreteceksiniz” dediğini ve sık sık alay konusu edildiğimi unutmadım. İmtihanla kazandığım Endüstri Meslek Lisesi 2. Sınıfından maddi imkânsızlıklardan dolayı, ailemin isteği üzerine tasdiknameyle ayrılmış olmam da beni etkiledi. 2 yıl ara verdikten sonra inşaatlarda çalıştım. Otel, pavyon işleri derken askere gittim ve dönüşte Ziraat Bankası imtihanını kazanarak memur olarak göreve başladım. Memuriyetimden 8 yıl sonra gece okuluna gitmek suretiyle lise diplomasını aldım. 25 yıl Ziraat Bankası ve Sağlık Bakanlığı- Halk Sağlığında görev yaptıktan sonra 2008 de emekli oldum.
Şiire olan ilgim; 1979 yılında askerde yazdığım şiirlerle başladı. O günden bu yana yaklaşık 40 yıldır şiir yazıp kültür, sanat ve edebiyatın birçok alanında hizmet ediyorum. 47 yıldır Adana’da ikamet etmekteyim.

Katıldığınız etkinliklerden ve aldığınız ödüllerden söz eder misiniz?

Bingöl’den Manisa’ya, Bursa, Tekirdağ, Denizli’ye kadar, İstanbul’dan, Ankara, Isparta’dan Gaziantep, Ankara, Antalya, Kütahya, Kayseri, Kahramanmaraş’a, Van’dan, Sivas, Şırnak, Kars, Muş, Elazığ’a kadar gezerek Türkiye’nin 400 il ve ilçesinde yapılan festival, konser ve etkinliklerine katıldım. Muhtelif derecelere, 300 kadar; plaket, madalya, onur ve teşekkür belgesine layık görüldüm.
2009 da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Halk Şairi” kimliğiyle kayıt altına alındım, Bursa Belediyesi 21 Gündem tarafından “2006 Türk Şiirine Hizmet Ödülü” ne, 2007 Ahmet Tufan Şentürk Hizmet Ödülü (Onur Ödülü) ne layık görüldüm. Çukurova Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından Âşık Mansur Ekmekçi bitirme tezi hazırlandı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Mehmet Canbay Doktora Tezi hazırlandı. İstanbul Kültür Üniversitesi 2008 TUDOK 2. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Öğrenci Konseyi’nde Stant tanıtımı yapıldı. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Rize, Isparta/Süleyman Demirel, Samsun/19 Mayıs, Mersin/Çağ, Sinop, Kilis/ 7 Aralık, Çankırı/ Karaeski Ankara/ Gazi Üniversitesi tarafından da eserlerim ve yaşamım konu alındı. Vehbi Güzel Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Emine Nabi Menemencioğlu Anadolu Lisesi, Burç okulları (Alperen Ayan - Kadir Doğan) Proje Ödevi gibi hakkımda birçok ödevler araştırmalar yapıldı.

Bu kadar yoğun bir çalışma temponuza zaman yetiyor mu? Kültür, sanat ve edebiyat alanında yaptığınız işlerden bize bahseder misiniz?
Derneklerde yıllarca yöneticilik yaparak aktif görevlerde bulundum. Seminerlere katıldım, Söyleşiler yaptım, Jüri üyeliği yaptım, Edebiyat ve Dil Bilgisi üzerine gönüllü kurslar açıp ders verdim, Türkiye genelinde 100’ün üzerinde şair yetiştirdi ve 100’ün üzerinde şair, ozan ve yazarın kitabı ile birçok ulusal Antolojileri bedelsiz hazırladım. Gönüllü ve ücretsiz editörlük yapıp pek çok eseri yayına hazırladım. Bölge sanatçılarımız dışında bazı ünlü sanatçılara ücretsiz söz, güfte ve beste verdim. 20 kadar bestem ve 70 kadar eserim kaset ve CD’lerde okundu.
Valilik, Üniversite ve Belediyelerin kültür ve edebiyat dileklerine cevap verip araştırmalarımla destek oldum. Âşık araştırmalarında bölge âşıklarına yardım edip tezleri için destek olmaktayım. Yurt genelinde 40 kadar Televizyon ve Radyo programlarına konuk oldum. Eserlerim ve hakkımda; 150 kadar ulusal ve bölgesel gazetelerde, 46 kadar Kültür ve Edebiyat dergilerinde, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi ile Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi olmak üzere 48 Antolojide yayınlandı. Birçok Derginin Adana temsilciliği, bazı gazetelerde Kültür ve Edebiyatla ilgili köşe yazıları yazdım.
MSG, MESAM, ÇED, ÇOKDER, Kurucu, Bşk. Yrd.) Adana Muşlular Derneği gibi birçok dernek üyesiyim, üç dil biliyorum, evliyim ve dört çocuk babasıyım.
2010 da Hürriyet Gazetesi’nin Çukurova ekinde “Düne kadar Türkçe konuşmasını bilmeyen Mansur Ekmekçi, bugün Türk Edebiyatının sevilen yazarları arasında yerini aldı.” diye yazdığı yazıdaki azmin, insan yaşamında büyük başarılar getirebileceğini saygıdeğer okurlarınızla paylaşmak istedim.

İyi bir aile babasısınız. Kısaca çekirdek ailenizden söz eder misiniz?
Yoksul bir ailenin en büyük oğlu olarak; babamdan kalan evimi de kardeşime bıraktım. Memuriyetimle birlikte 25 yıl boyunca yaptığım videoculuk, tabelacılık ve duvar ustalığım sayesinde birikimlerimle ev aldım. Beni okuldan alan ailem yerine ben de çocuklarımı okuttum. 2 kız ve 2 erkek çocuğumun biri öğretmen, diğeri tapu memuru, bir diğeri de Üniversitede Öğretim Görevlisidir, en küçüğümüz de Sağlık Yüksek Okulunu okuyor. 38 yıllık diğer yarım olan eşimle çok mutluyum. Onların varlığıyla mutluyum. Allah herkese huzurlu ve mutlu bir aile nasip etsin inşallah.

Bu arada bildiğim kadarıyla kadından korkmayan kazak bir erkeksiniz. Bunu da şiirle anlattınız insanlara… Bu şiirinizi okurlarımızla paylaşabilir miyiz?

Türkiye’de kadından korkmayan tek yiğit erkek olduğumu siz de duydunuz demek!
KADINDAN KORKMAM

Kadın ceylan gibi güzel ve ürkek
Bu ürkek kadından neden korkayım.
Güçlüyüm, yiğidim, benim o erkek
Kadınımdan korkmam, neden korkayım

Akşam geç saatte zili kurarım
Sabah hamurumu hemen kararım
Kahvaltı hazırlar, sofra sererim
Çayı da demledim, neden korkayım.

Bütün çamaşırı ben yıkıyorum
İki durulayıp, bir sıkıyorum
Perdeler kirli mi? Bir bakıyorum
Halıyı da çırptım, neden korkayım.

Daha yapacak çok işim var ama
Yırtık elbiseler istiyor yama
Çamaşır sermeye çıkarken dama
Ütümü de yaptım, neden korkayım.

Dikiş-nakış yapar, örgü örerim
Fırına baklava, börek sürerim
Bir isteğin var mı? Diye sorarım
Kahvesini yaptım, neden korkayım.

Misafir gelince yemekler benden
Bulaşığı benden, köpüğü Vim’den
Çocuğun altını değiştim birden
Banyoyu da sildim, neden korkayım.

Mansur der; bu işte hiç yalan yoktur
Kalan dertlerimi sayarsam çoktur
Cilvesi yok, nazı zehirli oktur
Zaten kölesiyim, neden korkayım.
Mansur Ekmekçi/ 2009

İyi bir şairsiniz. Hece şiirleri denilince aklıma gelen ilk isimlerden birisiniz. En çok sevdiğiniz hikâyesi olan şiirlerinizden birini söyler misiniz? Ne zaman, hangi olay karşısında nasıl yazıldı?

Birçok hikâyesi olan şiirlerim ve okunmuş eserlerim mevcuttur ancak sanatçı Etkin ve bazı sanatçılar tarafından okunup kâsede alınan “Sensizim Canım” adlı bu eserim toplam 11 milyon izleme yaptı. 2002 yılında; T.C. Ziraat Bankası Stad Şubesinden, Yumurtalık Şubesine geçici görevle görevlendirildim. Orada çektiğim yalnızlık ve eşime olan hasretimden dolayı duygulanarak yazdığım eserlerimden biridir.
SENSİZİM CANIM

Özlemin başımda dönen pervane
Gurbet ellerinde öksüzüm canım
Yokluğun acısı etti divane
Halimi soran yok, sensizim canım.

Yel değdi gülüme gönlüm dardadır
Gündüzler serseri gecem zordadır
Geçmeyen zamana sabır faydadır
Teselli veren yok, sensizim canım.

Herkes sefasını sürer kendine
Kimse dönüp bakmaz senin derdine
İplerim namertte düşmez merdine
Elimi tutan yok, sensizim canım.
Mansur Ekmekçi 14.06.2002

Gelecekle ilgili planlarınız nelerdir?

Bu duygularım ne eleştiri ne serzeniş ne de iç dökümüdür. Bazı insanların; edebiyat alanında doğru, dürüst ve adam gibi adam olmalarını arzu ediyorum. Yani sabırlı, hoşgörülü, merhametli ve iyiliksever sevgi insanı olsunlar. Kinden, kavgadan, nefretten, cahillikten uzak durup sevgi, barış ve paylaşımdan yana olsunlar. Edebiyatla ilgili düşüncelerim ise; Şair ve ozanları yıllardır tanıtmak için projeler hazırlayıp yerel yönetimlere sunarım ancak ilgi yok...
Bu kadar çalışmanın karşılığını alamayan 40 yıllık bir edebiyatçı, bir kültür hizmetkârı desteklenip dikkate alınmıyorsa, bazılarının bundan utanmaları gerektiğini düşünüyorum ve bu düşünceyle “geleceğe ait projelerim” ne işe yarayacak diye düşünüyorum. Zaten hep gelecek için, kültürüme bir nebze katkım olsun diye çalışıyorum. Bu uğurda ömrümü feda ettim, tüm zorluklara ve önümüzdeki yoz kültür engellerine rağmen...

Şiirlerinizde işlediğiniz tür, biçim ve ele aldığınız konular nelerdir?

Şiirlerimde; yaşama dair her ne var ise konu olarak işlemekteyim; (Aşk-Sevgi, Güzelleme-Methiye, Yergi-Hiciv, Yalanlama, Mizah ve tabi ki Şarkı Sözleri), halk şiirinin tüm biçim ve özelliklerine tabi olan şiirleri yazmaktayım. Serbest vezinli şiir ile, Hece vezinli şiirin tüm ölçü-kalıplarıyla; Akrostiş, Leb Değmez, Dedim-Dedi, Cinaslı Kafiye, Beyit, Tasavvuf, Zincirbent, Koşma, Divan, Cinaslı Kafiye, Sicilleme (Şeki), Cinaslı Müselles Sicilleme, Cinaslı Sicilleme, Ciğalı Tecnis gibi bir Halk Şairi’nin bilmesi gereken biçimler ve bu biçimlerden farklı biçim üretilen özel biçimli şiirler ile kafiye örgüleriyle birlikte yazmaktayım. Şairlerimize de sevgiyle öneririm.

Şiir yazmak isteyen gençlere öğütleriniz var mıdır?
Nasıl ki kendiliğinden sanatçı olunmuyor veya sanatkâr olunamıyorsa, şiir tutkusu da böyle bir şeydir. Şiiri nasıl ve kimlere tavsiye edebilmem hususuna tek cevabım şudur. Mutlaka çevrelerindeki şairlerden feyz alsınlar, koşunlar, araştırsınlar, incelesinler, tabi ki şiirin tür, biçim ve özelliklerini... Bir şair hem hece vezinli (Halk Şiiri) hem de serbest vezinli (düz yazı- Nesir olmayacak) serbest şiiri birbirinden ayırmadan öğrenmeli ve yazabilmelidir. Bu anlamda Edebiyatta var olun tüm biçim ve özellikleriyle birlikte her konuda şiirler yazmaya çalışmalı ve kendini usta-çırak formuyla yetiştirmelidir. İkinci önerim; benimle irtibata geçmelerini, onları bu konuda daha güzel yetiştirme sözü verebileceğimi önerebilirim. Telefon numaram: 0535. 254 93 29/ Gönüldeki şiir aşkı, uzakları yakın eyler.

Çok yardımseversiniz. Bilginizi, emeğinizi, ekmeğinizi paylaşmaktan haz duyuyorsunuz. En çok takdir ettiğim özelliklerinizden biri budur. Hastası veya cenazesi olana, hastaneden yatana ilk siz koşturursunuz. Biliyorum ki ölsem cenazeme ilk gelecek kişi sizsiniz. İnsanların böyle dostlarının olması çok güzel… Ben hakkınızda düşündüklerimi söyledim. Şimdi de sıra sizde… Hakkımdaki düşünceleriniz nelerdir?

Bu soruyla ilgili ruhani duygularımı, önceki sorunuzun cevabında verdim. Benim hakkımda bu denli sıcak ve güzel duygular beslediğiniz için size ayrıca teşekkür ederim. Şu ana kadar yazdıklarım dolayısıyla yaptıklarım; sizin yaptıklarınızın yanında, devede kulak gibi kalır. Bu kültür ve edebiyata verdiğiniz hizmetleriniz için bildiklerim ve gördüklerimdir. İnsani hizmetlerinize gelince; bir eğitimci olmanızdan kaynaklı olarak 72 milleti tek nazarda gören, insanları seven, yardım eden ve gönüllü olarak eğiten, cevher yürekli müstesna bir insan, adıyla müsemma HARİKA bir insansınız. Bu da en az 25 yıldır sizi biliyorum demektir.

Bana vakit ayırıp sorularımı samimiyetle cevapladığınız ve hakkımdaki güzel düşünceleriniz için çok teşekkür ederim.

Rica ederim. Bilakis ilginiz ve bu konudaki duyarlılığınız için; beni hem okurlarınızla hem de sevenlerimle buluşturduğunuz için asıl ben size teşekkür ederim. Size gerek sanat hayatınızda gerekse aile hayatınızda; bir ömür boyu sağlıklı, başarılı ve mutluluk dolu günler yaşamanızı diliyorum. Saygılarımla…
10.02.2019/ Adana