- 574 Okunma
- 0 Yorum
- 0 Beğeni
Servete Dair/ Francis BACON
Servete, faziletin yükü, demekten daha iyi bir ad bulamıyorum. Ordu için ağırlığı ne ise, fazilet için de servet odur. Atılamaz; geride bırakılamaz. Sonra da yürüyüşlere engel olur. Hatta, bazen ordu, ağırlığa bakayım derken, savaşı kazanamaz. Kazansa bile pahalıya mal olur. Bütün bir servetin, gerçek, hiç bir faydası yoktur. Belki etrafa dağıtmak için olur; o kadar. Ondan ötesi hayâl... Bakın, Süleyman ne diyor: "Malın çok olduğu yerde yiyiciler de çok olur. Mal sahibine seyirden başka ne düşer?"
Kurumlanmak için servet peşine düşmeyin. Hakkıyla kazanın; ölçü ile sarfedin. İçiniz yanmadan dağıtın; gönül rızası ile de bırakın; ama bir filozof, bir papaz gibi de parayı hor görmeyin.
Zengin olmanın birçok yolları vardır; hemen hepsi de kötüdür. En iyilerinden biri tutumlu olmaktır; ama bu da kusursuz değildir. Çünkü insanı cömert olmaktan, hayır işlemekten alıkoyar. Toprağı işlemek en tabii zengin olma yoludur. O zaman servet toprağın, o büyük anamızın bir nimeti olur. Ama bu iş ağır ilerler. Yine de zengin olanlar, çifte çubuğa sarılmayı küçük bulmazlarsa servetleri hadsiz hesapsız artar.
Küçük sanatlarla, meslek erbabının kazançları haklarıdır. Bu türlü kazanç iki şeyle artar: Gayret göstermek, temiz ve doğru iş görür güveni kazanmak.
Tefecilik, kazanç yollarının en eminidir; ama en kötülerinden de biridir. Çünkü böylelikle insan, ekmeğini başkasının alınteri ile kazanmış olur. Üstelik günah işler.
Hep, kazanç muhakkak olan işler bekleyen insanın çok zengin olduğu nadirdir. Bütün malını birden tehlikeye sokan kimse de çokçası iflâs eder, yoksullaşır.
Serveti hor görenlere sakın inanmayın. Hor görürler, çünkü artık ele geçireceklerini ummazlar. Ele geçirince de böyleleri, zenginlerin en kötüsü olurlar. Meteliği arayacak kadar cimri olmayın, servetin kanatları vardır, bazan kendiliğinden uçar gider... Bazen de, belki daha fazlasını getirir ümidiyle sizin uçmanız gerekir.
Francis BACON-Denemeler
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.