ÇENGELKÖY VE TURİZM

• 16 Kasım 2016 Çarşamba 07:24:56

ÇENGELKÖY VE TURİZM

"Elli Elli Yüz, Biz Çengelköylüyüz, Tahtadan Tüfek, Keçi Bokundan Saçma, Erkeksen Kaçma" demiş, atalarımız...
Efendim, önce ki yazımızda da belirttiğimiz gibi, bundan 45- 46 yıl kadar önce köyümüze, büyük motorlarla iskelemize ve büyük otobüslerle iskele meydanına , yaklaşık 250- 300 kişilik yabancı turist gelirdi. Çengelköy’ün yerli halkı dışın da, köyümüzde yerli turiste pek rastlanmazdı.

Sevgili okur, 1999 yılında ki depremden sonra, depreme karşı zemini sağlam kayaları ve doğası sebebiyle, Çengelköy’e istanbul’un bir çok semtinden ve diğer yakın illerden, büyük bir göç dalgası başladı. 1987 Yılın da rahmetli Çengelköy Muhtarı Leyla Cumurcu ablamız dönemin de, köyümüzün nüfusu 8 bin iken, bu göç dalgası ile başlayan devasa, bloklar, siteler, havuzlu veya havuzsuz villalar ve yeni işletmeler, daha çok Çengelköy’ün Kuleli ve Emek mahallesi, Rasathane, Talimhane ve Bahçelievler civarlarına yerleştiler. Dolayısıyla Çengelköy’ün nüfusu % 160 artarak, 180- 190 bin kişiye ulaştı. Bu arada Çengelköy’e merkez muhtarlığı dışın da, dört muhtarlık daha eklenmiş oldu.

Sevgili Çengelköy, böylelikle bir çoğu rahmetli olan, "Şimdi ki Akbank’ın yerin de, Arap Mehmetin kahvesi, İskele sokağınna girişte Şişman Ali abimizin gazete bayii, sonra dan açılan iskele gazete bayii Niyazı bey ve oğlu Simon Taner, Ziya beyin Hekimbaşı eczanesi, terzi Ali, berber Tevfik, kızı İrfan abla, şoförler kahvesi, dondurmacı Nuri, Bakkal Veysel, berber Pandilli, Kasap Ali, oğulları kasap İhsan, Kasap Kadri ve kasap Hilmi, Menan abla ve eşi Mehmet abinin iskele ve hemen karşısın da, Kel Mahmut ve oğlu Balbadem Nuri’nin gazinoları, Kasap Tanas, Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayşe abla ve Opr. Dr. Metin Çetinel’lerin muayenehanesi, balıkçı ve manav Efe Mustafa, muhtar İsmail abinin kahvesi, karşısında Monkirik Aydın’nın babası kunduracı Ali usta, ciğerci Nuri ve oğlu Sedat, oyuncakçı teyze, Behzat abi ve Hakkı’nın babaları bakkal Cevat, tahtabacak İhsan ve Altar İlhan’nın babaları kahveci Cevat, tekel Yaşar amca, Ahmet abi ve Muhsin’nin babaları helvacı Osman, kurukahveci Haldun abi, Ahmet, Optik Nezih ve Recep’in babaları bakkal Hüseyin, Ömer ve Mustafa’nın babaları Ali bakkal, eczacı Emine hanım ve eşi Dr. Halim beyin Çengelköy eczanesi, Nurdan ve Nurten’nin babaları kepekçi Muharrem, muhtar manav Niyazi ve oğulları Kadri ve Bülent abi, Yaşar ve Erol’un babaları manifaturacı Nail, İlya usta, Dr. Eleni, balıkçı Can baba, boksör Erol ve Öner abinin babaları bakkal Remzi, manav Çürükçü Emin, kürt Hasan’nın tekel bayii, Duman amcanın kahvesi, kafacı Hasan’nın kahvesi, Bakkal Aslan abi, İbrahim abinin havuzlu kahvesi, Şeref’in büyük fırını, kunduracı Yılmaz, tekel bayii Muharrem, Ali’nin kahvesi, Engin abinin babası berber Nuri, berber Dursun, sevgili Ertuğrul’un babası Temel Alaaddin abinin Uğur Lokantası, kasap Muammer, canım teyzem Necla ve sevgili enişteciğim Süleyman Fıstıkçıoğlu’nun Manifatura & Yün Kanaat Pazarı, manav Necip, manav Halis ve oğulları Kemal ve Kadir, elektirikçi laz Yusuf, ayakkabıcı Orhan, yorgancı Taner ve Şener, kahveci İbrahim, kasap Ramazan, manifaturacı Adnan, kırtasiyeci Nesimi, kuyumcu Ragıp, Cihan parfümeri, terzi Ali, terzi Enver, garson Meno’nun meyhanesi, mobilyacı Levent, bilgisayar Erdal, berber Ahmet, kunduracı İbrahim, , Ayhan abi, Ferforje Kadir ve Mustafa abinin çınaraltı demirci atölyesi, neredeyse 4- 5 aile barındıran Abdullah Ağa yalısı, Turan abinin Yeni sineması, sevgili Hülya’nın babası Sebahattin abinin Nur sineması, elektrikçi Mehmet, Feride ablanın babası terzi Baki Haspolat, tekel bayii baba Tahir Fıstıkçıoğlu, kuoför Hulusi, sazcı Erdoğan Turan ki, (bu mekânlar bambaşka bir âlemdi), tenekeci Lütfü ve Nuri" ve ismini anımsayamadığım, köyümüzün bütün bu eski esnaflarının çoğu giderek azalmış ve üç, beş esnaf dışında, yerlerini yeni esnaf ve işletmelere bırakmışlardır. Böylelikle yukarıda isimlerini yazdığımız ve bir çoğu rahmetli olan esnaflarımızın ismimlerini yad etmiş olduk, Allah hepsine gâni gâni rahmet eylesin, kalanlara da selâm olsun.
Çengelköy’ün merkezinde henüz havlu atmayıp, ayakta durmaya ve hizmet vermeye devam eden esnaflardan sadece, "BP benzincisi Mümtaz Karataş, 1957 yılından bu yana sevgili Ziya abimizin yönetimin de Yaşar, Kadir ve Memduh ile butik tarzın da (büyük otellere ve catering hizmetleri) ürünler sunan Seval Pastanesi, rahmetli Temel abinin oğulları Murat, Mehmet’in mobilya dükkanı ve daima onlarla beraber Kont Bekir abimiz, rahmetli kurukahveci Haldun abinin kızı Burca’nın kahvesi, Mutlu, Hülya, Cengiz’in babaları İsmail abinin Küçük Fırını ve müdürü Satılmış bey ile yardımcısı Kemal bey, eski esnaflardan Mehmet Pehlivanoğlu, nalbur Tahsin ve oğlu Recep’in Bosch Bayii, rahmetli köfteci Recep usta, Şen Balıkçılık Balık & Restoranlarının sahibi rahmetli Mehmet’in oğlu kardeşimiz İbrahim, Fazlı abi ve oğlu Türkay’ın Yerli Mallar ve Simtel bayii, Ecz. Şenay hanımın Şenay eczanesi, Çınar erkek berberi, köyümüzün hem eski şoförlerinden hem de balıkçılarından sevgili Deli Vedat’ın balık malzemeleri ve tütüncü dükkanı, Çamur Tufan’nın Resim Sergisi, telefoncu Erkin kardeşimiz, sevgili Çoşkun’nun Çiçekçi Dükkanı, berber Fuat, Ahmet ve Volkan, kardeşimiz Ferforje Kadir’in Atlas Elektrik, sevgili Zekeriya ( Zeki) Erhal’ın beyaz eşya ve kombi tamir atölyesi, aynı mekan da kardeşimiz Veysel Güzelses’in Onaran Elektrik, Murat Nalburiye, Can Nalburiye, sevgili Erol ve eşinin çalıştırdığı Çay ve Kahve Ocağı, berber Şenol, Çengelköy’ün son terzisi İsmail abi, Diş Hekimi Nefise hanım, kunduracı Zeki ve Ramazan ustalar, berber Ahmet’in oğlu berber Halil, sevgili Ecz.Füsun ile birlikte, Hülya, Dilek ve eski muhtarımız Tuncay Acundatek’in eşi Serap’ın çalıştığı Füsun eczanesi, Birol Fotoğraf Galerisi, Diş Hekimi ve Çene Cerrahı Gürel abi, kardeşimiz Kenan’nın hizmet verdiği Altın Yıldız Çay Ocağı ve Altın Piliç Çevirme’nin sahibi sevgili Uğur" kalmıştır.
Çengelköy’ün özellikle merkezin de son 5- 6 yılda artarak yükselen turizm kapasitesi, daha çok ’Yerli Turist’e yönelmiş ve köyümüz de yeni açılan mekanlar, her gün 00.07 - 24.00 saat binlerce yerli turiste hizmet etmektedirler. Tabii ki çoğalarak artan turizm kapasitesine hizmet sunmak için, yeni mekanların açılmasına sebep olmuş ve artan turizm kapasitesiyle doğru orantılı, büyüklü küçüklü bir çok yeni mekanlar açılmıştır.
Sevgili Çengelköy, köyümüz de yeni açılan yeni işletmelerin bazılarının isimlerini sıralamadan önce, özellikle köyümüzde ki ’Cafe- Kafe’ dünyasına (deniz kıyıları dışında) öncülük ederek, bu akımı başlatan Hurma Cafe’nin sahipleri Tuğba ve Fatih Tavas çiftidir. Beş yıl önce Çengelköy de henüz kafecilik başlamamıştı. Ancak bu sempatik ve genç karı kocanın basireti, cesareti ve girişimciliği olmasaydı, belki de köyümüz de bu sektör yapılanmayacaktı. Güzel Sanatlar Üniversitesi mezunu bu iki genç, zor ve meşakkatli de olsa, Hurma Cafeyi açarak, kısa zaman da başarılı olmuş ve diğer girişimci gençler, bu doğrultuda ve hızla, yeni ürünlerle ve yeni mekanlarla işletmelerini köyümüz de açmışlardır. Tuğba ve Fatih çiftini yeni doğan oğulları, Emek Çınar, isimli bebişleri için tebrik eder, Emek Çınar’ın bahtının açık olmasını dilerim, Allah analı babalı büyütsün, İnşallah. Açılan yeni mekânlar, internet ortamında da tanınarak, Çengelköy’de yerli turist akımının önünü açmışlardır.

Köyümüz de Son Beş Yıl da Açılan Cafe & Restoran tarzında Mekânlar...

Sevgili Tuğba ve eşi Fatih Tavas’ın "Hurma Cafe"si, Cafer abimizin kızı Pınar ve Oğlunun "Hook Cafe ve İnternet Cafe"leri, sevgili Erdem ve eşi Neslihan’nın minik ve cimcime kızlarının ismini verdikleri "Nilda Cafe", "Maia Chocolates Cafe", sevgili Nurdan ve Nurten’in destekleriyle "Babilmekan Kitap Cafe", sevgili Lüfer Semin’in destekleriyle ve hafta sonları dostumuz flemanko gitar virtüözü sevgili Ümit’in, klasik gitarı ile katıldığı canlı müzik ile "Müzelik Cafe", "Elmira Cafe", "Çaycı İzzet Efendi", "Boon Cafe & Restaurant", "Çikolata Cafe", "Hatr-ı Cafe", Abdullahağa yalısı restore edilerek yapılanan, "Çengelköy Sütiş" , "Çengelköy Park Piramit Cafe", "Sesamo Cafe", "Çengelköy Kültür Cafe", "Çengelköy Mostar Nargile Cafe", "Kahverengi Cafe", "Kahve Limanı", "Blue Cafe Bistro", sevgili arap Kadir’in harika boğaz manzaralı "Cadde Cafe", "Çengelköşk Cafe", "Aris Cafe", "Erbap Patissene & Cafe", "İskele Çınaraltı Restaurant, Cafe & Döner", "Hayde Cafe & Restaurant", "Alize Cafe & restoran", "Water Front Cafe -Sumahan", kapasitesi yükseltilerek yeniden düzenlenen "Tarihi Çengelköy Çınaraltı Aile Çay Bahçesi" açılmış ve yeni mekânlar açmak için, yer arayan birçok girişimci hemen her gün sokak sokak dolaşarak, yeni işletmeler açmak üzere, mekân aramaktadırlar.

Köyümüz de açılan Restoran ve gazino tipi işletmeler...

"Çengelköy İskele Restaurant & Deniz Mahsulleri", "Çengelköy Havuzbaşı set üstü, La Noix Cafe & Restaurant Nargile Cafe ve Dünya Mutfağı", Çengelköy "Del Mare Deniz Mahsulleri & Ristorente", Çengelköy "Mango Gurme Şarküteri & Cafe", "Toro Steak House Cafe & Restaurant", Çengelköy Hotel Sumahan’ın sahil terasında bulunan "Waterfront Terrace Restaurant", "Deniz Yıldızı & Deniz Mahsulleri", "Kordon Deniz Mahsulleri", "Çengel & Deniz Mahsulleri Restoran","Toro Steak Hause", "Melita Şark Sofrası", "Rizel Restoran", "Yakamoz Kuleli", "Allegria Cafe & Restoran", "Mango Gurme", "Aliye Cafe ve Restoran", "Willa Bosphorus", Sumahan on the Water Hotel bünyesinde lezzet sunan, "Tapasuma İpek Cello Kuleli", görülmeye değer devasa bahçesi, tarihi köşkü ve boğaz manzarasıyla, Kemalettin Tuğcu (mezarlık) yokuşında ki, "Nilhan Sultan Köşkü Restoran & Cafe" ve harika ve doğal bahçesi, "Çengelköy Sumahan On The Water Hotel"...

Kebap, Izgara ve İşkembe tarzında açılan mekânlar...

"Paşalı Döner", "Çengelköy Paşa Kokoreç & İşkembe Salonu", "Lavaşta, Hazal Kebap & Izgara", "Köfteci Recep Usta", "Çengel Dürüm", "Çengelköy Kokoreççisi", "Boğaz Steak House", "Çengelköy Edirne Yaprak Ciğercisi", "Best Chicken", "ŞD Beyran Kebap", "Çınar Dürüm", "Natoyolu Izgara & Pide", "Kebapçı Neco", "Kardeşler Dürüm Evi", "Çukurova Kebap & Dürümevi", "Lagasha Çiğ Köfte", "Tadım Büfe & Döner", "Çengelköy Ceyhan Kebap Evi", "Mis Kokoreç", "Çengelköy Tere Kebab", "Paşa Döner", "Reis Döner"...
Ev yemekleri tarzında açılan mekânlar...

"Ulviye Börek", Osman arkadaşımızın "Aşhana İspir kurufasulyesi ve Ev Yemekleri", "Davut ustanın "Bolu Lezzet Ev Yemekleri Lokantası", "El Ele Mantı", "Aşhane Ev Yemekleri", "Bolu’lu Hasan Usta Ev Yemekleri", "Çağıl Ev Yemekleri", "Çengelköy Saklıbahçe Ev Yemekleri", "Nuh’un Gemisi Balık Evi", "Menemenci Aydın Usta".

Unlu ürünler sunan mekânlar...

"Seval (butik) unlu ürünler", "Has Ekmek ve Simit Fırını", "Erbap unlu ürünler", "Komşu Fırın", "Çengelköy Börekçisi", "Çengelköy Simitçisi", "Çengelköy Karadeniz Unlu Mamülleri", "Kemal Usta Vaffles Gözleme", "Çengelköy Gözlemecisi", "Ekizler Görele Pide", "Aslı Börek", "Özen Börek", "Pizza Lazza", "Rasathane Pide & Kebap", "Çengelköy Park Piramit Pasta", "Burger King Pizza", "Uğrak Büfe", "Durak Büfe & Restoran", "Dominos Pizza", "By Crepe", "Pizza Hit’s", "Papa Jhons Pizza" ve Kerime Hatun Camii meydanında ki "Nar Bahçesi Mekik Mantı" ...

Pastane tarzında hizmet veren işletmeler...

"Seval (butik) Pastanesi" , "Seval organik dondurma", "Şeker Kardeşler Pastanesi", "Erbap Pastanesi", "Dilim Pastaneleri", "Titiz Pastanesi", "Veysel Pasta & Kafeterya", "Lokman Tatlıcısı", "Tarihi Osmanlı Tatlıcısı", "Şanlıurfa Baklava Evi", "Bu & Bu Dondurma", "Yaşar Usta Sorbe & Dondurma".
Efendim, sevgili kardeşimiz nam-ı değer Ferforje Kadir’in Atlas Elektrik dükkanının aslında bu mekânlardan pek farkı yoktur. Bu eski ahşap ve otantik mekanın içerisin de adeta bir Çengelköy kokar ve yaşar. İşte bu yüzden burası eski Çengelköylülerin nefes aldığı, buluştuğu ve eski günleri yâd ettiği bir noktadır, sanki. Bu dükkâna, eski köylülerin yanı sıra, bir çok sanatçı, yazar, akademisyen, bilgilisi, cahili, akıllısı, delisi, kısaca insan olan herkes gelir. Bu sokağın ismi Çengeloğlu sokaktır ve eski Çengelköylülerin hemen hepsi, çarşıya indiklerin de yürümek için, bu sokağı tercih ederler, neden mi? Çünkü ne yazıktır ki, ana cadde de onları hiç kimseler tanımaz da ondan. Onlar bu kalabalık ana cadde de, artık sadece bir yabancıdır...
Geçenlerde yine Ferforje Kadir’in dükkânın da, eskilerden birkaç arkadaş ile, oturup sohbet ederken, bu mekânların sahiplerinden bir kişi, "açtığımız bu yeni mekânlarla bizler, Çengelköy’ü gerçekten bir Ortaköy yaptık", dedi, kısa bir sessizlik oldu, bizler şööylee birbirimize baktık ve sanki hep beraber anlaşmıştık. Soruyu da beraberce soracaktık. İçimizden biri; "Dostum acaba Ortaköy’leştireceğiz diye, sakın bir Eminönü veya Ümraniye yapmış olmayasınız, tabii ki tespit köyümüzün ritüellerine uymayan, bazı mekânlar için geçerli" dedi.
Hep beraber sorduğumuz bu indirici darbenin peşinden, anlamayana hiç ama anlayana büyük dersler veren, şu soru ile; "bu mekânları açmadan önce, neden bu köyün örf, adet ve geleneklerini ve geçmişini incelemiyor sunuz acaba? Çünkü bu köyün kendine özgü değerleri ile tanışırsanız, açtığınız bu mekânlar da kendinizi hem yalnız hissetmeyeceksiniz, hem de açtığınız yeni mekânın rantabilitesi de (verimlilik) artacaktır." şeklin de, eski Çengelköy anıları kroşesi gelince, adamcağız havluyu attı ve ’tamam nakavt oldum, siz haklısınız’ dedi ve daha sonra Çengelköy’ün geçmişi ve geleceği hakkın da öylesine güzel bir sohbet başladı ki, sormayın gitsin...

Sevgili Çengelköy, köyümüz de hizmet veren mekânları sizlere sıralarken, unuttuğumuz, ismini yanlış yazdığımız ve atladığımız mekânlar olabilir, bu tamamen yazarın hatasıdır, gerekirse tekzip edilebilir.
Bu yazıyı hazırlarken danıştığım, muhtarımız Can Cumurcu’ya, İstanbul’u harmanlamış Kont Bekir abime, beyaz eşya sihirbazı Zeki Erhal’a, sıcak demir sihirbazı Ferforje Kadir’e, büyük bosör Çamur Tufan’a, akrobat Necmi Çelik, dedektif Sadık Altuğ’a, efsane Kayhan Çındemir’e, lüfer Semih Koçer’e, Teoman Cumurcu’ya, berber Halil’e, Asım Acundatek’e, Cihan Erduran’a, Muaffak Nejat Öztürk’e, Ömer Bekar’a, eşim Sevil Tuna’ya, küçük oğlum Hasan Tuna’ya, Dalton Hikmet Gürkaya’ya, Dilek Bozkurt Oğuz’a, Baba Tahir’e, kuoför Güllü Hulisiye, Sazcı Erdoğan’a, Helvacı Osman’a, Hüseyin, Cevat, Remzi ve Ali Bakkalara v.s. ve yukarıda saydığımız ve ismini andığımız da bize eskiyi hatırlatarak yardımcı olan tüm Hakka yürümüş Eski Çengelköylü’lere Allah’tan Rahmet, kalanlara selâm eder ve teşekkürlerimi sunarım...

Efendim, yukarı da ismini zikrettiğimiz isimlerin, hepsi ile bire bir konuşup fikir almış değiliz, ancak onların gıyabında isimlerini düşünürken bile, hemen hepsinin eski bir anıyı hatırlatması, bu yazıyı yazmamız da bize çok yardımcı olmuştur, hepsini kucaklıyap öpüyor ve iyi ki varsınız eski dostlar diyerek selâmlarımı yolluyorum.

Sevgili Çengelköy, bu güzel sohbetimizin detaylarını ve önemini, gelecek yazılarımız da sizlere aktaracağız, İnşallah. Sağlıkla kalınız efendim...

Hüseyin A. Tuna