- 1644 Okunma
- 11 Yorum
- 3 Beğeni
GÖNÜLLERE ŞEVK VEREN AHENGİN KIZI HECE
Okuduğunuz yazı Günün Yazısı olarak seçilmiştir.
Heceye biçilen cinsiyet!
Aslında kurallı olması nedeniyle daha çok erkeksi özellikler taşıdığını düşündüğüm ama hiç dile getirmediğim hece şiirini;
“ Gönüllere şevk veren ahengin kızı benim.” Diyerek kadınlaştırmıştır.
“Ben Heceyim” adlı şiirimin yorumunda üstteki sözlerle eleştirmişti Sayın Oflu. Aradan 4 yıl geçti, sürekli düşünmesem de zaman zaman aklıma takılır bu konu. Belki kadın olduğum için, hece şiirini sevdiğim için güzel bir hece şiirini gönül podyumunda salınarak dolaşan mankene benzetirim. Tabi ki bu konuda başka düşüncelerim de var. Epeydir sessiz soluksuz şiir okuyup çıkıyorum. Monotonluktan da pek hoşlanmam ya, ortalığı biraz karıştırayım dedim.
Kün fe yekün (ol der oluverir). Bu söze inancımız tamdır, önce bunu ifade etmek isterim. Her şey onun izni ile olur, nesnelere takılan isimler bile onun iradesiyle takılır. Bu şekilde düşünürsek simgeler de onun izniyle ilham olmuş, insanlar tarafından kullanılmış ve kabul edilmiştir. Buradan yola çıkarak açıklamaya çalışacağım düşüncemi.
Kromozom DNA’nın histon proteinleri etrafına sarılarak, yoğunlaşarak oluşan canlılarda kalıtımı sağlayan genetik birimleridir. Cinsiyeti belirleyen spermlerde 22A+X ve 22A+Y genomları vardır. Eşey kromozomları insanlarda bulunan 23 homolog çiftin biridir. X kromozomu, 153 milyondan fazla baz taşır. Kadın hücrelerindeki toplam DNA’nın yaklaşık %5’ini, erkek hücrelerindeki toplam DNA’nın %2,5’ini içerir. Her insan normalde eşey kromozomlarından ikisini bulundurur. Kadınlar X kromozomuyla birlikte X’ten bir tane daha taşırlarken (46, XX), erkekler, X’in yanında Y kromozomunu (46, XY) bulundururlar. Erkek cinsini Y kromozomu belirler. Zekâ tamamen X kromozomu üzerinden taşınır ( konumuzla pek alakası yok ama dip not olsun istedim).
Dikkatimi celbeden işte bu iki harf oldu(X ve Y). Şekillere bakarsak birisi 4 çizginin bir noktada birleştiğini görürken diğerinin sadece 3 çizgiden ibaret olduğunu görmekteyiz. Yani erkek cinsiyetini oluşturan kromozom kadın kromozomundan noksandır. Yüce Yaradan kendi yarattığı insanın diğer taraf yanında noksan olmaması için fiziksel güç vermiş fazlalık olarak.
Yine şekillere bakacak olursak X ellerini Allah’a dua eder gibi havaya kaldırmış, zorluklara karşı sağlam durmak için iki bacağını biraz açmış bir insan görüntüsündeyken, Y yine ellerini açmış ama en küçük sarsıntıda yıkılacak gibi duran bir insana benziyor. “X” kadının sabrını, dayanıklılığını ifade ediyor. “Y” ise tek bacağıyla ve aldığı fiziksel güçle diğer cinsi parçalamak, bağrını delmek için uğraşıyor asırlardır. Çünkü dişinin zekâsıyla başka türlü başa çıkamaz.
Şiire geri dönersek,(tabi ki söyleyeceklerim iyi şiir için geçerlidir) serbest şiir ile hece şiirinin benzeyen ve benzemeyen yönlerini ortaya koymak gerekir. Her ikisi de gönül- göz- zihin ortak koalisyonunun ürünüdür. Görülür, gönle düşer, zihinde şekillendirilir ve en güzel biçimde sunulur. Duyguları en coşkulu biçimde sunar okuyucusuna. Zihinde şekillendirilirken fikirler, düşünceler ve mantık devreye girer, boş sözlerle doldurulmaz içi. Bunların hepsi her iki türde de aynıdır. Serbest şiirin noksan yanı şeklidir. Yani “Y” kromozomu gibi. O eksikliği de serbestçe dolaştığı dizelerde gücüyle tamamlamaya uğraşır.
Şimdiki zamanda tercih edilmesinin, etkileşim gücünün fazla olmasının sebebi budur. Ama “X” kromozomlu hece şiiri ondan daha güçlüdür, son dönemlerdeki fırtınalara sabrıyla, iki ayağıyla dayanacak, yıkılmayacaktır. Hece şiirini yazmakta zekânın da önemli bir unsur olduğunu unutmamak gerekir. Yani “X” kromozomu devrededir yine. Şekillere dayanarak söyleyebilirim ki, şekliyle, içeriğiyle, ahengiyle 3-2 yener serbest şiiri.
Bunlar benim düşüncelerim, aksini düşünenler de olabilir tabi ki… Amacım düşüncelerimi paylaşmaktan çok bir tartışma alanı oluşturmak ve oku, beğen, tebrik et monotonluğundan kurtarmaktır günlerimizi.
AFET İNCE KIRAT
YORUMLAR
güzel bir yazı okudum ne deseniz haklısınız hocam bana susmak düşer diyorum
hece şiiri ile pek aram iyi değil iyi olanların yazmasını istiyorum ...
Akıl akıldan üstündür derler bence cinsiyet farkı değil akıl farkı olmalı diyorum..takdir değerli şiir severlerindir...Rabbim takdir etmiş o seviyeye sizi çıkarmış....bize düşen fayladalı bir eserlerle edebiyat dünyamıza ve güzel yazılarınızla insanlığa katkıda bulunmanız olacaktır...Aklıma gelmişken söylemeden geçemeyeceğim...insan öldükten sonra iyi bir isimle anılması için ya bir hayırlı eser yada hayırlı evlat bırakacakmış..işte bütün mesele bu.acaba biz bunun neresindeyiz veya ne kadarını yapmaya çalışıyoruz.
slm.saygılarımla
Valla ben sonuna kadar katılıyorum Afet Hanıma..
Kadınlar her zaman zekidir ki dünyada bu kanıtlanmıştır.
Yukarıdaki yorumları okudum.. Erkek şairler daha çok tutulmuştur denmiş..Doğrudur..Ama bu onların zeki olduğunu veya daha güzel şiir yazdığı anlamına gelmez. Sadece toplum hala kadını aşağıda görmektedir.. Toplum dediysem aslında aşağıda görmek isteyen erkeklerdir.. Medyadan tutun tüm patronlar erkektir neredeyse.. Bir kadının bu güç savaşında öne çıkması zaten düşünülemezdi.
Ve şiiri zaten duygu olarak hisseden de bana göre kadındır.. Bu yüzden okur dinler. Daha düşkündür yani.. Çok zor bir kadına bir şiir okumak onun kalbini çalmakla eş değerdir:)
Sonuç: Afet Hanım siz hak ettiğiniz yerde değilsiniz.. Çünkü erkek hegomanyası bun engel:)
Tebrik ettim bu güzel haklı yazıyı.
Ayvazim Deniz tarafından 11/1/2014 5:21:05 PM zamanında düzenlenmiştir.
" şair
yaşar yazar
hisseder yazar
kurgular yazar"
yazan samimiyetle duygularıyla yazmışsa
hece ya da serbest şiirsellik katmışsa
okuyanda hissetmişse o şiirdir bana göre
hece şiirindeki zekaya gelince şiir zekası farklı
dünyanın en zeki insanına iki satır yaz desen yazamaz
maharet diyeceksek hece de serbestte maharet ister
ikisi de güzel hece de serbest de
üstünlük yok
güzellik var
güzellik de göreceli olduğuna göre
güzel yazıydı afet hanım
Şiir yazmak için herşeyi tam anlamıyla bilmek ve görmek gerektiği fikrine asla inanmıyorum
kadın ve erkek şiiri diye ayrılacak olsa onada inanmam ki en unlü şairler hep beylerden bildiğim kadarıyla ...
Kendimi savunmaya geçeceğim herhangi bir metam yok.Sadece severek ve isteyerek yazdığım okuyana sadece şiir benim için başka şey olan şiirlerim var
Bilgi elbette gerekli de ;
şiir bence sonradan öğrenilebilecek birşey değil.
kimisi kalkar güzel şarkı söyler, kimisi şiir yazar
illaki bilmek gerekli ise ilk başta ben cahil olarak susturmalı olurum kendimi ...
saygılar
GÜLŞAH GAYRET tarafından 11/1/2014 2:19:34 PM zamanında düzenlenmiştir.
tesbitler muazzam konu alışagelmedik mevzusu akıl ötesi
evet o şiirinizi buldum okudum oflu üstadın yorumunu da okudum hazırlıklı geldim :))
şimdi öncelikle çok güzel yazınız bunu belirteyim ki nadiren böyleleri düşer ancak...
zati bazen öyle üst perdelerde oluyorsunuz ki ancak kutup yıldızı gibi yönümüzü bulabileceğimiz bir ışık oluveriyorsunuz maşallah diyelim de aradan dereye gitmesin...
erkek mi kadın mı konusu bu yazının asli vatanı diye düşünüyorum
bakın şimdi erkeğin ruhu dişidir
kadının ruhu erkek
eğer bu iki zit olmasaydı yaratılış gerçekleşmez idi.
ceset mi önde ya da ruh mu
işte soru
bu açıdan baktığımızda
dişilerin her halükarda erkeklerden daha duygusal olduklarını söyleyebiliriz
ikincisi de hece serbest mevdu-u bahsi
şöyle ki yazan insan başka değil ki insan öyle bişidir ki muhteşemdir tabii yazdıkları da öyle
bence hiç fark yok diyorum ikisinin arasında
lakin hece daha zor fark burda
hoşcakalınız efendim varolun çok enfesdi
Afet İnce Kırat
Burada heceye benim basit demem söz konusu değil, bir şeyin basitliğıni ortaya koyan şey, ondan daha iyisini meydana getirmekle olur. Ben size karşılaştırmali edebiyattan bahsettim. Kendi kanaat fikrim değil.
Ayrıca hece, sözlü edebiyatın, (adi üzerinde), göçebe kültürünün en önemli simgesi. Yani sanat gütmez. Tamamen halk ağzı dır.
Saygılar
maybull tarafından 11/3/2014 4:29:15 AM zamanında düzenlenmiştir.
Konuşma diline en fazla ezber katması ve Türkçe'ye en uygun söz söyleme fonetik (ses) dilin yapısına uygun olması, kullanımı kolaylaştırmıştır. Sözlü edebiyatın baskın olması, heceyi öne çıkartır. Çünkü uyumun akılda kalmasını daha kolay sağlar. Karsılaştırmalı edebiyatta çok fazla sanatsal değeri olmamasının en büyük nedenini, basit ve rahat ortaya çıkabilmesine bağlar. Ayrıca bu durum ,divan edebiyatı (çağının en yüksek edebiyatı) şairlerince asla kullanılmayan bir şiir türüdür. Yüksek bir edebi anlayışı barındıran divan edebiyatı bu türü dışarıda bırakmasının nedeni ,daha iyi ve daha sanatsal eserler ortaya koymak istemesidir.
Karsılaştırmalı edebiyatta daha çok hecenin bilinmesinin nedenini, halk ağzına uygun olması ve yine basit olmasına bağlar. Yani hece üstün bir akla ve mantığa değil, daha çok halkın duygu ve düşüncelerine yakın olmasıdır ona olan bağlılık.
Not. Tabletten yazdığım için noktalamalar için Özür.
Saygılar
maybull tarafından 11/3/2014 4:28:12 AM zamanında düzenlenmiştir.
Afet İnce Kırat
Fikrinizi söylediğiniz için teşekkürler.
GÜLDESTE
Birselamver25
cin olmadan adam çarpmak buna denir ...
defterde biraz pişin ..ama her konuda.
Hece şiiri konusundaki tezinize katılıyorum lakin şu kadın erkek karşılaştırmasına asla
tarihe bir bakış atarsak hece şairlerinin % 90 ı erkek
"görünen köy yakındadır" :))
günümüzde birçoğu serbest yazıyor ve buna özgün şiir diyor
hadi ordan derim ben onlara
şiir hece şiiridir
düz yazılara şiir denmez
serbest şiire ruh veren birkaç şair dışında yazılanlar fasafiso
haa.. herkes bir şeyler karalar bölüşür sözümüz yok
ama onlar zaten şair-şiir değildir..
sevgilerimle
Afet İnce Kırat
Birselamver25
her kalemin harcı değil ...
serbest şiir de bile ahenk anlam bütünlüğü olmalı hatta arada sözcükler bir birine kafiyelenmeli ama serbest şiiri ben nesir in mini hali diyorum hece için tüm sözlerine aynen katılıyorum hece benim için de bir tutku oldu son zamanlarda ama kafiyesi ile anlatımı ile hece şiiri bulmacaya da benziyor acaba diyorsun şu sözcüğe uygun hangi sözcük kafiye olur
işte örnek:
.....azık
.....yazık
......bozuk...gibi
çok anlamlı çok güzel bir paylaşım diyor usta kalemini içtenlikle kutluyorum afetciğim sevgilerimle
Afet İnce Kırat
Hocam çok teşekkürler ederiz bu güzel bilgileri bizimle paylaştığınız için.Bizde şunu ilave eylemek isteriz cürmümüze bakmadan . ne yazarsak yazalım her yazılan amel defterimize konulacak gönül dünyamızın dışa vurulumudur. Şer veya hayır.Dünyada belki şiirin hikmetini tartacak bir ayar varmıdır yokmudur tartışılır.Gönül sarrafları vardır. Söz söyleme şiir yazmak bir sanattır maharettir .Lakin insanlığın beğendiğini acaba Yüce Mevlamız beğenecekmidir Resülünün veya Hakiki dostlarının hoşuna gidecekmidir Gidecekse sizlere ve yazanlara müjdeler olsun diyorum Şiirde üstünlük takvalı olmaktır diyorum selam ve saygılarımı arz ediyorum