ZÜLFÜ LİVANELİ

• 23 Haziran 2013 Pazar 23:52:52

Türkiye’ye bir ağızdan şarkı söylemeyi öğreten,
Çok yönlü “BÜYÜLÜ” bir sanatçımız:

ZÜLFÜ LİVANELİ…

Büyülü İnsan...
Zeynep Oral’ın da yazdığı gibi “...düşleriyle, düşünceleriyle, eylemleriyle hayatı daha yaşanır kılan; dünyayı çok renkli, çok sesli, sevinçli ve çoşkulu bir serüvene dönüştüren büyülü insanlar...” dan biri ZÜLFÜ LİVANELİ. (O Büyülü İnsanlar / Zeynep Oral)
O, memleketimin binlerce insanına bir ağızdan şarkı söylemeyi öğretmiş bir sanatçı.

Masamdaki kitaplara eşlik eden müzik...
Yıllardır müzik, edebiyat ve sinema dünyasında üreten, başarı çıtasını hep yüksek tutmuş çok yönlü bu “Büyülü İnsan”ın kitaplarından bazıları masamın üstünde: Sevdalım Hayat, Sanat Uzun Hayat Kısa, Dünya Değişirken, Serenad, Orta Zekalılar Cenneti, Diktatör ile Palyaço, Leyla’nın Evi ve onun besteleyip yorumladığı şarkıları: Gün Olur Alır Başımı Giderim, Memetçik Memet, Karlı Kayın Ormanı, İstanbul’u Dinliyorum, Güneş topla Benim İçin, Yiğidim Aslanım, Ey Özgürlük, Leylim Ley... ve diğerleri hafiften hafiften yazıyı yazdığım sürece bana eşlik ettiler.

Oyunlaştırılan Leyla’nın Evi...
2010 tiyatro sezonunda yaptığım “İstanbul Söyleşi Turu”mda izlediğim oyunlardan biri de “Leyla’nın Evi” idi. Nedim Saban’ın, Zülfü Livaneli’nin aynı adlı eserinden oyunlaştırdığı bu müzikal oyun, İstanbul’un talan edildiği, rantiyelere, çetelere peşkeş çekildiği, çocukluğumuzun sinemalarının, manolya bahçelerinin, tozlu sahaflarının kitapçılarının yok olduğu bir dönemde, Kültür Başkenti’nde sadece sahnede oynanan bir oyun değil, bizlere oynanan oyunları da simgeliyor.

Sanat ve edebiyat penceresi...
300’e yakın besteye ve 30 film müziğine imza atan, müziği ile birçok ulusal ve uluslararası ödül alan Livaneli’nin eserleri onlarca yerli ve yabancı sanatçılar tarafından yorumlanmış. 1946 Konya-Ilgın doğumlu olan Livaneli, hayata sürekli sanat ve edebiyat penceresinden bakmış.

Edebiyat ve sinema...
1978’de yayınlanan ilk hikaye kitabı Arafatta Bir Çocuk, İsveç ve Alman televizyonları tarafından film yapıldı. Yazarın dördüncü kitabı Mutluluk, Türkiye’de büyük kitlelere ulaşıp bir “kült roman” özelliğine sahip oldu; Abdullah Oğuz tarafından filme çekildi, çeşitli dallarda ödül aldı. Sevdalım Hayat’ta anılarını yazdı. Kitapları 22 dile çevrildi. Yer Demir Gök Bakır, Sis, Şahmaran ve Veda filmlerini yönetti.

Nazım Hikmet’ten Neruda’ya...
Nazım Hikmet, Lorca, Neruda, Sabahattin Ali, Orhan Veli, Ataol Behramoğlu, Refik Durbaş... gibi şairlerin şiirlerinden bestelediği 300’e yakın şarkıları, binlerce kişiden meydana gelen koroyla beraber meydanlarda söyledi Zülfü Livaneli...

Kitap merakı ve hayatını değiştiren hediye...
“... ortaokula giderken, kitap tutkusu aşırı bir hal almıştı. Elime ne geçerse okuyordum... Önceleri bu kadar kitap okumama sevinen ailem, iş çığırından çıkınca üzülmeye başlamıştı. Bir gün annemin bir kitabımı yırttığını bile hatırlarım... Sonunda babam, gece kitap okumamı yasaklamak zorunda kaldı. Birçok alanda müthiş bir okuma susuzluğu ve bilgi açlığı içindeydim. Yıllarım, gece gündüz okumak ve öğrenmekle geçiyordu... Sınıfı geçersem, bir çocuğa verilebilecek en alışılmış armağanı kazanacaktım: Bisiklet. Sınıfı geçtim ama babam o günlerde bir tarafik kazası görmüş. Bisiklete binen iki gence kamyon çarpmış, ikisi de ölmüşler. Bunu üzerine bisikletten gözü korkan babam bana saz almaya karar vermiş...

Siyaset ve sanat...
...En güzel düşüncenin bile siyaset alanına girdiği zaman çürüdüğünü, siyasetin bütün kavramları daralttığını ve yozlaştırdığını öğrendim... Dünyanın geleneğinde sanat diye bir sığınma limanı olmasaydı, intihar edebileceğimi hissettim... ” Sevdalım Hayat / Zülfü Livaneli.

ADEM DURSUN