KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 119 Okunma
- 2 Yorum
- 2 Beğeni
MANKURTLUK
MANKURTLUK
Hem halk dilinde hem de siyaset zemininde sıklıkla duyduğumuz mankurt ya da mankafa ne anlama geliyor? Bu kelime hangi millet tarafından hangi anlamda kullanılmıştır? Sıklıkla duyduğumuz mankurt kelimesi hakkında yapılan açıklamalar şöyledir:
Mankurt kelimesi, Anadolu’da sıklıkla kullandığımız “mankafa” ile aynı kökten olup aynı anlama gelmektedir. Menşei; Türk, Altay ve Kırgız efsanelerinde bahsedilir ve “bilinçsiz köle” anlamına gelir. Kişilerin Mankurt haline getirilmesi için kişinin/kişilerin başları kazınır, başına yeni kesilmiş bir devenin ıslak derisi sarılır ve böylece elleri ve kolları bağlı olarak güneşe bırakılır.
Mankurt kelimesini; yeniden gündeme getiren Kırgız edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat, siyasetçi ve Türk dünyasının ünlü yazarlarından olan Cengiz Aymatov’dur. Cengiz Aymatov, Mankurtlaşmayı şu şekilde açıklamıştır: “Ulusal kimlikten uzaklaşma, topluma ve kültüre yabancılaşma, zihnin yeniden inşası yoluyla bilinçsizleşme, egemen güçlere ve süper devletlere yaranmayı içeren sosyo-kültürel bir kavramdır. Zihni yeniden kurgulanarak mankurtlaştırılan kişi, düşmanını “efendi” kabul ederek kendi halkına ve değerlerine karşı savaşan bir köledir. Okumuşlar kolay mankurtlaştırılabilirken, halk aynı kolaylıkla ve kısa zamanda mankurtlaştırılamaz. Kültür kodları halkı kendi değerleriyle ayakta tutarken, aydın ya da yöneticiler arayış içinde olmaları, yeni değerlere kontrolsüz biçimde açık olmaları ve bireysel çıkarlarını toplumsal çıkarların önünde tutmaları onları mankurtlaştırma sürecine sokar ya da bu süreci hızlandırır.”
Cengiz Aymatov’un “Gün olur Asra Bedel” adlı yapıtında anlattığı bir efsaneyi paylaşmak istiyorum.
Mankurt Efsanesi:
Juan-juan adlı barbar bir toplum, tutsak ettiği kişileri nitelikli(!) köleler haline getirmek için onların belleklerini silmek için şöyle yaparmış:
“Önce tutsağın başını kazır, saçlarını tek tek kökünden çıkarırlarmış. Bu arada bir deveyi keser, derisinin en kalın yeri olan boynundaki deriyi tutsağın kanlar içindeki kazınmış başına sımsıkı sararlarmış. Kuruyup, büzülen deri, kafayı mengene gibi sıkıp, dayanılmaz acılar verirmiş. Bir yandan da kazınan saçlar büyüyüp dışarı çıkamayınca başına batarmış. Tutsak, başını yerlere vurmasın diye bir kütüğe bağlanır, yürek parçalayan çığlıkları duyulmasın diye elleri-ayakları bağlı olarak ıssız bir yerde dört beş gün aç ve susuz bırakılırmış. Beşinci günün sonunda tutsakların çoğu ölürmüş; kalanlar ise belleklerini yitirirlermiş.”
“Tutsaklar zamanla kendine gelip, yiyip-içecek gücünü toparlarmış ama o artık bir insan değil, ölünceye kadar geçmişini hatırlamayan “mankurt” olurmuş. Bir mankurt kim olduğunu, hangi soydan geldiğini, anasını, babasını ve çocukluğunu bilemezmiş. İnsan olduğunun bile farkında değilmiş. Bilinci, benliği olmadığı için efendisine büyük avantaj sağlarmış.”
“Ağzı var, dili yok. İtaatli bir hayvandan farksız, kaçmayı dahi düşünemeyen, hiçbir tehlike arz etmeyen bir köle. Onun için önemli olan tek şey efendisinin emirlerini yerine getirmekmiş. İşte toplumumuzda olup bitenleri bu bağlamda değerlendirmesi gerekir. Bugün Türk toplumu mankurtlaştırılıyor. Ulusal kimliği, kişiliği, onuru dejenere ediliyor, aşağılanıyor. Geçmişimiz ve kim olduğumuz bize unuttuluyor. Azar azar, alıştıra alıştıra, şiddeti zamana yayıp yüngülleştirerek mankurtlaştırılıyoruz. Uygarlıkların kurucusu olmuş bu milletin insanları mankurtlaştırılıyor! Topluma “geçmişi unut, kim olduğunu unut, geleceği düşünme, anı yaşa”düşüncesi genel-geçer yapılarak mankurtlaştırılıyor. Başta artık bizim olmaktan çıkmış ulus, kitle iletişim araçları olmak üzere her türlü araç bu amaçla kullanılıyor. Bir daha kendimizi toparlayamayacak biçimde zihnimiz yeniden inşa ediliyor! Böylece ulusal refleksimiz ve direncimiz kırılıyor. Görünüşe bakıldığında epey yol aldıkları anlaşılıyor.”
Kaynak: forum.hunturk.net/index.php?topic=2262.msg13760#msg13760
YORUMLAR
Toplumsal olarak Mankurtlaştık mı en tehlikelisi de budur. Kültürel geçmişimiz birikimimiz silinmek isteniyor. Çocuklarımızı batı kültürünün etkisinden bir türlü kurtaramıyoruz. Ebeveynler olarak çok uyanık ve tedbirli olmak durumundayız. Vatan sevgisi, saygı, bağlılık, nezaket unutuluyor yavaş yavaş toplumumuzda. Televizyonlarda ki diziler bile her sene daha da çirkinleşiyor. Yavaş yavaş toplum toplum olmaktan çıkma aşamasına geliyor. Antidepresan kullanımı anormal bir biçimde artmış durumda... Yeni yetme gençler gezsinler tozsunlar kakara kikiri kakara başka bir şey bilmiyorlar çok azı müstesna... Bunun adı aslında Kültür Emperyalizmi bal gibi... Ülkeler böyle böyle sosyal ve fiziksel işgal ile ahlak olarak çöküyor, çok uyanık ve dikkatli olmak lazım bu konuda... Manidardı kutlarım...
mankurt olmanın tuhaf bir cazibesi yok mu sizce? bütün geçmişi silinmiş, köklerinden kopmuş, aidiyeti olmayan bir insan düşünün. onun için artık hiçbir bağlayıcı yoktur. aile, toplum, değerler, kimlik… bunların hepsi geçmişin hayaletleridir ve mankurt için hiçbir anlam taşımaz. o, tabula rasa haline gelmiştir; üzerinde hiçbir iz, hiçbir hatıra yoktur. bu, korkunç olduğu kadar özgürleştirici bir durum değil midir? zihninin bembeyaz bir boşlukta dolaşması, belki de insanın en derin arzularından biridir: tüm bağlardan kurtulmak, tüm yüklerden arınmak ve sadece var olmak sadece. bence cazibesi var gibi..
selam ve saygılar
