Web Zaman Damgası

Çaya Güfte İstiyormuş Ağalar

Rize Belediyesi çaya güfte yarışması açmış! Naçizane, 2010 Yılında "Demlik Güzeli" diye bir çay şiirleri kitabı yayımlamak nasip oldu. Başkent günlerinde denk düştü. Çaykur Genel Müdür Yardımcısına kitapçığı imzalayıp vermek kısmet oldu. Hocam bir tane de genel müdürümüze imzalayın dedi. Genel müdüre de imzalayıp yolladık. O sırada yanımıza Rize Vali Yardımcısı geldi bir tanede ona kitap verdik. Hafızam beni yanıltmıyorsa Vali beye de kitap yolladık. Sonra Rize Belediyesi standında Belediye Başkanına iletilmek üzere kitap imzaladık. O gün bugündür hiçbir dönüş olmadı....

(Rize Belediyesine ithaf olunur)

Çaya güfte istiyormuş ağalar
Başlarına saksı mı düştü acep
Bu ahvale gülüyormuş çağalar
Nedir çaya bu iltifata sebep


Vakti zamanında binlerce şiir
Yazdık lâkin kıymeti bilinmedi
Bizim ağalarda katmerli kibir
Burunları Kafdağı’ndan inmedi


Çay dedik ay dedik kimse duymadı
Hayy dedik sandılar bizi ham softa
Çaykur dahil ekabirler aymadı
Sesimiz ermedi düşmana dosta


*"Demlik Güzeli" mi tozlu sayfası
Harfler boynu bükük sözcükler garip
Bilmedi kıymetin ağa tayfası
Çıkmadı kitaba ekabir sahip


Güfte ne beste ne söyle be hafız!
Çayın rengi beste buğusu güfte
Kendini sanıyor çaya muhafız
El kadar ekmeğe el kadar köfte


Biz ödülle çaya şiir yazmayız
Çayın hatırını kırmayız asla
Nahifiz inceyiz sanma kazmayız
Çayın meftunuyuz size kıyasla


Güldürmeyin beni Allah aşkına
Şiir mi yazılır parayla pulla
Çevirmeyin çayı bir de şaşkına
Adam mı olunur çaputla çulla


İstemem ne paye ne de saltanat
Demlik gülü benim için sevgili
Çayın rengindedir en ince sanat
**Zihni Derin ile Rize çay ili
Ankara, 19.09.2018 İbrahim Kilik

** ZİHNİ DERİN
Türkiye'de çay tarımının başlamasına, gelişmesine ve yerleşmesine önderlik eden zirâat mühendisi. 1880 senesinde Muğla'da doğdu. İlk ve Orta öğreniminden sonra İstanbul Halkalı Yüksek Zirâat Okulunu bitirdi.

Bir müddet Orman mühendisliği ve öğretmenlik yaptı. 1920 senesinde İktisat Vekâleti, Zirâat Umûm Müdürlüğü vazifesine tâyin edildi. Vazîfesiyle ilgili bir gezi sırasında Doğu Karadeniz bölgesinin çay ve turunçgiller üretimine elverişli olduğunu görerek bu bölgede çay tarımının başlatılması için gayret sarf etti. Bunun üzerine 1924 senesinde Rize yöresinde çay, fındık ve turunçgiller üretimiyle ilgili özel bir kânun çıkarıldı ve Çay Araştırma Enstitüsü kuruldu. Enstitünün kurucusu olan Zihni Derin aynı iklim özelliklerine sâhip olan Batum'dan getirttiği çay fidanlarıyla Enstitünün bahçesinde ilk çay fidanlığını kurdu. Fidanların bir kısmını da deneme üretimi için halka dağıttı. Fakat toprağı az olan yöre halkı, geleceği belli olmayan bu ürüne fazla rağbet etmedi. Devletin de gerekli desteği sağlamaması üzerine Zihni Derin'in çalışmaları neticesiz kaldı. Zihni Derin bu vazifeden ayrılarak çeşitli liselerde ve Ankara Gâzi Eğitim Enstitüsünde öğretmenlik yaptı. 1936 senesinde Edirne'de İkinci Umûm Müfettişlik kuruluşunda tarım danışmanlığına 1938 senesinde Zirâat Vekâleti Çay Organizatörlüğüne getirildi. Bu vazifesi sırasında Batum'dan getirttiği iki ton çay tohumu ile enstitüye bağlı üç fidanlıkta çay fidanı üretimini sürdürdü.

1940 senesinde çıkarılan bir kânunla çay üreticilerine bâzı maddî kolaylıklar getirildi ve üretilen çayların devlet tarafından satın alınacağı garanti edildi. Bu özendirici tedbir ve teşvikler üzerine yöre halkı çay üretimine yöneldi. Zihni Derin'in özel gayretleriyle Doğu Karadeniz bölgesinde çay tarımı yaygınlaştı. Hayâtında iken gayret ve çalışmalarının meyvesini gören Zihni Derin, 1945 yılında emekliye ayrıldı. Emekli olmasına rağmen bakanlık organizatörü olarak çay tarımıyla ilgili çalışmalarını sürdürdü. 1964 senesinde "Çayın 40. Yılı" kutlama törenlerine katılmak üzere Rize'ye giderken bir trafik kazası geçirdi. Kazada aldığı yaralar neticesinde 1965 yılında öldü. Çay tarımında önder kabul edilen Zihni Derin'in hâtırasına 1969 yılında TÜBİTAK hizmet ödülü verildi.