TRABZON
Milat yazar geçmişin köklü tarih uyanır.
Mosk,Tibaren ,Mar kavmi Kafkas’lardan dalmışlar. Bahçecik kalıntısı iki bine dayanır. Balıkçılık,tarımla asırlarca kalmışlar. Miletoslar kıyıda koloni kentler kurup Yunanlı Kesnophonca; Trapezos ad konmuş. Kimmer’ler ve İskit’ler akınla şarktan vurup Pers’ler hakim olunca satraplığa soyunmuş. Pers’leri kaldırınca hükmetmiş Makedon’lar. İskender’in ölümü Pontus’a döner devir. Romalı Pompeius Kelkit’te vurup sonlar. İmparator Nero’ysa serbest kente çevirir. Vespasian; Kapodokya eyalet şehre katar Hadriyan; sahil boyu yapay liman kurdurur. Bölgeye şekil veren akan çeşmeyi tutar Kemer ve mimariyle kenti imarla vurur. Gotların saldırısı kenti yakıp yok eder Justinyus restoreyle imar iskan başlatır. Bin dört yüz altmış birde, Fatih Sultan fetheder Kuşatma sonrasında, sancak beyi atatır. Onaltıncı yüzyılda Eyalet unvanıyla İdari birimlerin merkez kenti olmuştur. Bin sekizyüz yetmişde vilayetlik sanıyla Sancaklar bağlanarak coşkuyla kurulmuştur. Bin dokuzyüz on altı Rus işgali hattında. Bir yıl, on ay, on günde sayısız işkenceler. Bindokuzyüz onsekiz Ay yıldızın altında Horonlar oynayarak sonsuza dek geceler. Karadeniz sahili, Zigana’nın düzünde Gümüşhane, Giresun, Bayburt, Rize’ye sınır. Yedi yüz altmış beş bin, nüfus var merkezinde Boztepe’ye kurulmuş şerit gibi uzanır. Düzköy,Hayrat,Akçaabat,Yomra,Dernekpazarı Vakfıkebir,Araklı,Çaykara, Köprübaşı Maçka,Arsin,Tonya, Beşikdüzü,Şalpazarı Sürmene,Of’la, Merkez,son kaza,Çarşıbaşı. Kalenima,Yanbolu,Piksidis Küçükdere Solaklı, Fol, Baltacı, Araklı, Koha, Sera, İskefiye, Ağasar, coşar Sürmene dere Çağlayana dönüşür sulanır bütün yöre. Şehirde çok çeşitli Türkmen’ler yaşam sürer Şalpazarı köyleri Çepni’lerden oluşur. Havasından, suyundan yaşamdan fıkra ürer Beşinci ikliminden zevk ve heves buluşur. Onaltıncı yüzyılda toptan Müslüman olan Pontusça ve Lazcayı özgürce bırakmışlar. Dört asırdan beridir Türkçe’dir konuşulan Karadeniz misali dalgalanıp akmışlar. Ayasofya müzesi, Sümela Manastırı Ayvasil,Sotha, Fatih ,Yeni Cumayla, Nakip Hızır İlyas, Vazelon, Kaymaklı Manastırı Bir tarihi anlatır devre, devre müteakip. Çarşı Camii, İskender,Gülbahar, Semerciler Sürmene,Çakıroğlu görkemli konakları. Tarihle bütünleşmiş dimdik duran camiler Soğuk çeşme,Bedesten,Manastır yunakları. Hacı Arif,Alaca,Fatih,Merkez Tophane Sekiz direkli,Çifte, İskender Hamamları. Kurna ve göbek taşı birbirinden şahane Yorgun gelen yolcular silip atar hamları. Kemençe, Davul, Zurna, Kaval, la Şimşir, Tulum Yöresel çalgılardır, titretirler kanları. Dansta hep ustadırlar herkesçe zaten malum Faroz’un kolbastısı, horondur oyunları. Mısır unundan Kuymak, Yağlaş, Hamsili ekmek Turşu kavurma, Korkot, Buğulama, Kaygana. Lahana çorba, sarma, Haçapur, Lames ekmek Kabak tatlı, Pilavla mutfak hamsiden yana. Futbol şehrin bilinen vazgeçilmez dünyası Bölgede üretilir fındıktan; hamsi, çaya Çağdaşlaşmış kitleyle bilim teknik deryası Gönülden tutkundurlar bordo, mavi formaya. OZANMERDAN Ülkemin her yöresi bir başka Yamaçlardan süzülür, suları berrak gürdür Vatan,Bayrak deyince yer yoktur büyük aşka. Genlerinden geliyor silah köklü kültürdür. OZANMERDAN/ALİ BİLECEN |