Şanlıurfa, tarihi ve kültürel zenginliği ile öne çıkan bir şehirdir. Bu zenginliğin bir parçası da geleneksel çocuk oyunlarıdır. Bu oyunlar, şehrin tarihi, kültürü ve inançlarını yansıtır ve nesilden nesile aktarılır. Ne yazık ki, modernleşme ve değişimle birlikte bazı geleneksel oyunlar unutulmaya yüz tutmaktadır. Bu sunumda, Şanlıurfa’da tarihi belli olmayan, kurak geçtiği yıllarda oynanan Çömçe Gelin oyununu anlatacağım.

Çömçe Gelin Nedir?

Çömçe Gelin, Şanlıurfa’da oynanan bir geleneksel çocuk oyunudur. Oyunun tarihi tam olarak bilinmese de, kuraklık yıllarında oynandığı bilinmektedir. Oyunda, bezden yapılan bir gelin bebeği sokaklarda dolaştırılır ve hane halklarından dua ve yardım istenir. Hane sahipleri bulgur, şeker veya para vererek çocukları mutlu ederlerdi.

Oyunun Anlamı ve İnançlar:

Çömçe Gelin oyununun amacı, kuraklığın sona ermesi ve yağmur yağması için dua etmektir. Oyunda kullanılan gelin bebeği, bereket ve bolluk sembolüdür. Çocuklar, gelinin ellerine tutuşturularak dua edilmesiyle birlikte yağmurun yağacağına inanırlardı.

Oyunun Sonu:

Harran’a 1995 yılında su gelince "Çömçe Gelin" oyununun oynanması azalmaya başladı. Su problemi çözüldükçe oyuna olan ilgi de azaldı. Günümüzde ise bu geleneksel oyun neredeyse unutulmuş durumda ve yeni nesil bu oyundan habersiz.

Sonuç:

Çömçe Gelin, Şanlıurfa’nın geçmişinden gelen ve kuraklık yıllarında oynanan bir geleneksel çocuk oyunudur. Oyunun amacı dua ederek yağmur yağmasını sağlamaktır. Harran’a su gelmesiyle birlikte oyunun oynanması azalmış ve günümüzde neredeyse unutulmuştur.

Çocukluğumda da oynadığım bu geleneksel oyunun unutulmaması ve gelecek nesillere aktarılması hususunda, ben de kayıtsız kalmayıp bir şiirle ve besteyle bu olayı kalemimle ölümsüzleştirmek istedim.

Kuraklık topraklarda,
Çocuklar zuvaklarda
Çömçe gelin gezdirir
Dualar dudaklarda

Beyaz gelinlik gibi
Bezden yüzü nur gibi
El açar minik eller
Rahmet ister sel gibi

Hane hane dolanır
Mevlâsına nazlanır
Sabilerin duası
Hak katına yollanır

Kapı çat pat çalınır
Ardı sıra açılır
Çömçe gelin manisi
Tüm mehleye yayılır

Elinde üsküre tas
Seklim kurulmuş kumpas
Eyşe dayze henekçi
Üst baş oldu birden yaş

Çocuk gülüp şenlenir
Oyun oynar eğlenir
Kapıyı açanlardan
Şeker lokum beklenir

Fırat Harran buluştu
Toprak suya kavuştu
Urfa’dan ağlayarak
Çömçe gelin savuştu

Çocuklara anlatın
Geleneği yaşatın
Yağmur duasıdır bu
Çömçe gelin yaşasın