Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz (Farsça: نوروز - Novruz)
Dünya çapında çeşitli halklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı.Nevruz bayramına 4 hafta kala, her salı günleri özel günler olur ki, bunlara çarşamba denir.

Yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen Nevruz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran’ında, her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart’ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart’ta kutlarlar. Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde, Nevruz bayramının Kürt ve İran mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesi’ne dayandığına inanılır.Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.

2010’da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan İran kökenli bu şenliği, Dünya Nevruz Bayramı ilan etmiştir. 28 Eylül-2 Ekim 2009 arasında Abu Dabi’de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, nevruzu Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi ’ne dahil etmiştir. 2010’dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart’ı "Dünya Nevruz Bayramı" olarak kabul etmektedir.

* İsim kökeni
Kelimenin aslı eski Farsçadan gelir: Yeni anlamındaki nava ve gün ışığı/gün anlamındaki rəzaŋh birleşerek oluşturmuşlardır. Anlamı "yeni gün/günışığı"dır ve günümüzün Farsça’sında da hâlâ aynı anlamda kullanılmaktadır. (nev: yeni + ruz: gün; anlamı "yeni gün")

İrani dillerdeki Gün anlamına gelen Ruz (Farsça), Ruz (Tatça), Roç (Beluçça), Roc (Zazaca), Roz (Soranice) ya da Roj (Kurmanci) sözcükleri Proto İran dilinde var olduğu tahmin edilen "Rauça" kökünden gelir. Bu da Proto Hint-Avrupa dilinde manası ışık olan *leuk- kelime köküne dayanmaktadır. Rusçadaki Luç, Almancadaki Licht, Yunancadaki Leukós, Latincedeki Lux, İngilizcedeki Light ve Ermenicedeki Luy da aynı köke dayanmaktadır. Proto Iran dilinde Rusçadaki gibi bir k > ç ses ertelemesi ortaya çıkmıştır ve ayrıca ’L’ sesi ’R’ye dönüşmüştür.

Eski İran dili olan Avesta dilinde Raôçah zamanında esas olarak Işık demekti. Eski Hint-Aryan dilindeyse (Bugünkü Kuzey Hindistan’da var olan dil grubu) Roçiş kullanılmaktadır.

Nevruz teriminin tarihte ilk yer aldığı kayıtlar, M.S. 2. yüzyıldaki Pers İmparatorluğu kayıtlarıdır, ancak bundan çok daha öncesindeki (yaklaşık MÖ 648 ve 330 yılları arasında) Pers İmparatorluğu altında yaşayan değişik milletlerin Pers şahına Nevruz gününde hediyeler getirdiğine dair bilgiler mevcuttur.

Nevruz diğer Türk devlet ve topluluklarında da kutlanılır. Bu ülkelerden biri olan Azerbaycan’da Novruz, Kazakistan’da Nawrız meyramı (Наурыз мейрамы), Kırgızistan’da Nooruz (Нооруз), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Mart dokuzu, Kırım Türklerinde Navrez, Batı Trakya Türkleri’nde Mevris adları ile anılır. Farsça’da ise Nouruz’dur. Kazakistan’da (Наурыз мейрамы) Navrız meyrami adı ile kutlanan Nevruz Arnavutluk’ta ise Sultan Nevruz olarak isimlendirilir.
Bütün insanlığın bayramı olan Nevruz ilkemizde de,
kutlansada çok yaygın değildir. Bizim ülkemizde genelde,
Nevruz Bayramıyla eş tutulan,Hıdırellez Bayramı kutlanır.
Hıdırellez Bayramı da Mayısın ilk haftası kutlanır.
............20.03.2023
Derleyen;Halk Şairi;Resul Civcik"Ozan Resuli"
Kaynak;Özgür Ansiklopedi,Vikipedi

NEVRUZ BAYRAMI DUASI

Yükümüzü al Allahım bizlerden
Yağız atlı olsun Nevruz Bayramı
Bolluk bereketler taşsın özlerden
Bin bir katlı olsun Nevruz Bayramı

Zalimleri bu dünyadan israf et
Musubetler bitsin artık insaf et
Birliğimiz güçlü olsun saf saf et
Sen’le hatlı olsun Nevruz Bayramı

Yarattığın ne var ise yanaşsın
Canlı cansız ne var ise tanışsın
Tabiatın dile gelip konuşsun
Ballı tatlı olsun Nevruz Bayramı

Hâl hatırlar birbirine sorulsun
Öfke ile şiddet kökten vurulsun
Toylarımız boylarımız kurulsun
Sazlı udlu olsun Nevruz Bayramı

Ey Allahım bir sin teksin sen ulu
Doğruluğu gösterirsin Hakk yolu
Ağlatma hiç güldür bizi her kulu
Her yıl mutlu olsun Nevruz Bayramı

Resuli der; gökkuşağı rengi’yle
Ebedi aleme gidip Bengü’yle
İncitme’den biz bizleri Cengi’yle
Böyle kutlu olsun Nevruz Bayramı
.................20.03.2023
Şiir:Resul Civcik - Ayrancı Karaman
Fotoğraf;Anonim
........................................................................................
Nevruz bayramı,ülkelere göre isimlerinde ve,
Kutlama günlerinde farklılıklar gösterse de ,
Mart ayının 20,21,22,23 günleri arasında Bahar Bayramı,kutlanır.
Bolluk bereketi simgeleyen,
Cemreler düştükten sonra doğanın hareketlenmesiyle,
İnsanlığın bir nevi rızkının artmasına vesile olan bu günü,
Bayram havasında kutlayıp,İnsanlık alemi,Rabbine şükrü niyazlarını sunarlar.
BAHAR BAYRAMI(NEVRUZ) TÜM İNSANLIĞA KUTLU OLSUN.
..........................................................................................................
Şiirimi okuyup hisseden gönül dostlarıma selâm olsun.