MUSAMMAT GAZEL
MUSAMMAT GAZEL 116
Uzayıp gidiyor yollar yüreğe hasreti karar Saramadı seni kollar garibin gönlüne zarar. Gönüle sardığım eşim başımı vurduğum taşım Güler mi hiç benim başım gönül öyle seni arar. Baharı yazı bitirdim seni deryada yitirdim Acı rüzgâra yetirdim hayalin yadıma erer. Değirmem yadlara gözüm demem kimselere sözüm Kanıyor her daim özüm sana lâle gülü derer. Yüreğimde şem’a yanar gönül hayaline kanar Sana nefesini sunar feleğe hesabın sorar. ./// .///./// ./// Mefâîlün mefâîlün mefâîlün mefâîlün KARDELEN(Ayrıkotu) 08.08.2020 Tülay Sarıcabağlı Şimşek Dinar/Afyonkarahisar |
Musammat Gazel, iç uyağı olan bir gazeldir. Bu uyaklara göre alt alta sıralanırsa abab / cccb / dddb… gibi halk edebiyatına ait koşma tipi düz uyak sıralanışı ortaya çıkar. Şiir, hece ölçüsüyle yazılan ZEMAHŞER şiirinin aruzla yazılmışı gibidir. Şiir hece sayısı yönüyle başarılı, ama aruz uygulaması için aynı şeyi söyleyemeyiz!... ((
Güzümüz Türkçesiyle aruzla şiir yazmak her kalemin harcı değildir, üstelik bizim öz kültürümüz olmadığı için şart da değildir. Ama şair ille de böyle yazmak istiyorsa en azından kullandığı tekniğin hakkını vermelidir. Hem diline çok iyi sahip olmak hem de aruzun hakkını vermek sıradan bir aruzlu şiirde bile çok zorken bunu MUSAMMAT GAZEL olarak yazdığını düşünüp sitede paylaşmak BÜYÜK BİR CESARET’tir!...
Arı bir Türkçeyle aruzlu şiir yazmanın ne kadar 'imkansıza yakın' olduğunun kanıtı gibi olmuş şiir. Bu konuda en büyük başarıyı Mehmet Akif Ersoy ve Yahya Kemal Beyatlı gerçekleştirmiştir.
" Ben - e - zel - den - / be - ri - dir - hür / ya - şa - dım - hür / ya - şa - rım
- . - - / . . - - / . . - - / . . -
Han - gi - çıl - gın / ba - na - zin - cir / vu - ra - cak - mış / şa - şa - rım
- . - - / . . - - / . . - - / . . /
NOT: Dizelerin aruz kalıbı: Fâilâtün / Feilâtün / Feilâtün / Feilün
- . - - / . . - - / . . - - / . . -
İki dizenin uyumunu gözlemek bile kusursuzluğun anlaşılmasına yeter.
İçselleştirmediğimiz değerlerle, özentilerimizle yola çıktığımızda şiirdeki aruz uygulamasında yaşanan bu açmazlar her zaman karşımıza çıkabilir.
Şiirin altındaki kalıp ile şiirin uyumlu olduğu TEK BiR DİZE YOK!..
Aruzda ünlüyle biten her hece açıktır ve (.) ile gösterilir, ünsüzle ya da uzun ünlüyle ( ^) biten her hece de kapalıdır ve (-) ile gösterilirÜstelik bir cüz içinde en fazla iki açık hece yan yana olabilir. . Dizenin son hecesi de hangi sesle biterse bitsin kapalıdır.
Şimdi, şiirin altında yazan kalıpları şiire uygulayalım!...
U – za – yıp- gi / di – yor - yol - lar / yü – re - ğe - has / re - ti - ka – rar
. . - . / . - - - / . . . - / . . . - ( üç cüz hatalı ! )
Sa – ra – ma - dı / se – ni - kol – lar / ga – ri – bin - gön / lü - ne za - rar.
. . . . / . . - - / . . - - / . . . - ( Doğru cüz yok!.. )
Gönüle sardığım eşim başımı vurduğum taşım
Güler mi hiç benim başım gönül öyle seni arar.
Baharı yazı bitirdim seni deryada yitirdim
Acı rüzgâra yetirdim hayalin yadıma erer.
Değirmem yadlara gözüm demem kimselere sözüm
Kanıyor her daim özüm sana lâle gülü derer.
Yüreğimde şem’a yanar gönül hayaline kanar
Sana nefesini sunar feleğe hesabın sorar.
./// .///./// .///
Mefâîlün mefâîlün mefâîlün mefâîlün
. - - - / . - - - / . - - - / . - - -
Divan şiirinde aruz hatalı için belirlenen teknikler ve esneklikler ( ulama – imale – med – zihaf ) de vardır ama bunların TÜM ŞİİRDE en fazla birkaç tane olması hoş görülebilir ki usta şairler bunu da yapmazlar. Oysa sayfanızdaki şiirimizde kalıbın oturduğu TEK BİR DİZE YOK!..
Öyle olunca bu şiir, olsa olsa ‘beyitler halinde yazılmış’ 8+8=16’lı hece şiiri olabilir!
Böyle hatalı şiirleri ( Bilmeyen çoktur, nasıl olsa anlamazlar yaklaşımıyla ) sayfada paylaşmak hem varlığını sürdürmeye çalıştığınız Divan şiirine hem de şiirde ağırlıklı olarak kullandığınız TÜRKÇEMİZE hem de şahsınıza karşı ( en hafif deyimiyle ) saygı zafiyetidir.
Aslı olan hiçbir şeyin kopyası değerli değildir!..
Saygılarımla…
Serap IRKÖRÜCÜ tarafından 8/9/2020 8:25:16 PM zamanında düzenlenmiştir.