Aynanýn önündeyim karþýmdaki yabancý
Bitmiyor yalnýzlýðým gizlese de sýrlarý
Nasýl geçecek þimdi yüreðimdeki sancý
Yýllar önce mevsimim çiçekli bir bahardý
Sanki aynadan uzak geçirdim asýrlarý
Efsunlu bir düþ gibi uzun saçlarým vardý
Yüzümü kýrbaçlayan kirpiklerim ne oldu?
Ya kaþlarým niye yok hepsi birden mi soldu?
Gözlerime ne olmuþ akþam gibi soluk loþ?
Nerede yaþadým ben daðlarda bir inde mi?
Aynasýz ormanda mý fanusun içinde mi?
Neden baþým dönüyor sanki olmuþum sarhoþ?
Baþýma mý iniyor yaðmur renkli bir bulut?
Var mýdýr beklediðim güzel günlerden umut?
A-B-A
C-B-C
D-D-E
F-F-E
X_X
Kafiye düzeniyle yazýlmýþtýr
Ayþe Kadýoðlu Yýldýz’a armaðanýmdýr
ÇÖZÜMLEMESÝ
Ses katmaný: Þair þirinde alýþýlmýþýn dýþýnda bir nazým biçimi kullanmýþtýr. Batýlý þiir þekillerini andýrsa da gerek ilk dört birimin üçlü, beþinci birimin ikilik olmasý ve parçalanmýþ aba, cbc, dde, ffe, gg uyak diziliþi þiirin yoðunluðunun önemlidendir. Þiir 7+7’lik haliyle kayýtlýdýr. Þiirin ses tabakasýna etki eden bir diðer üç, dört ve beþinci birimlerde kullanýlan cevap beklemeyen soru dizeleridir (istifham sanatý). Tekrarlanan soru ve soru ekleri de þiirin ses tonunda etkilidir. Þiirin ses katmanýna etki eden bir diðer özelliði ise “n”(36), “r”(33), “y” (27) yumuþak sürekli ünsüzlerinin kullanýmýdýr. “Nerede yaþadým ben daðlarda bir inde mi” dizesinde dört kez tekrarlanan “d” sesiyle aliterasyon,
Anlam (yapý) katmaný: Þiir kansere yakalanmýþ bir kiþinin hayatýnda meydana gelen trajik deðiþimler ve onun gidiþini dilemektedir. “Trajik, tek kiþinin benliðinde gerçekleþen ama bütün insanlýðý ilgilendiren bir durum. Bir durumun trajik olabilmesi için bir deðerin yok olmasý, bu deðerin yok olmasý da baþka bir deðerin yolunun açýlmasý gerekir. Onun iki deðerinin temsilcisi tek kiþi olduðunda trajik durum bütün boyutlarýyla ortaya çýkar”.
Þiirin birinci birimde, þiir öznesinin aynasýna karþý kendini yabancý hissetmesini anlatýrken bunun sebeplerini sýr olarak ifade ediyor. Ýkinci birim yineyle ayna irtibatlý olarak þiir öznesinin eski halini düþünmesine sebep oluyor. Üçüncü birimde bu düþünceþ yer cevapsýz sorulara býrakýlýyor. Dördüncü birinde cevapsýz sorular devam ederken kapsayýcý hali anlamlandýrmaya çalýþýyor. Son birimde ise umut kaynaðýný dile getiriyor.
Þiirin öznesi aynadaki yüze karþý tepkisiz deðildir. Yüzündeki deðiþimlerin farkýndadýr. Þiirin bir yalvarmasý, yakarmayý deðil de iç sesin bir yakýnmasý, bir sorgulanmasýdýr.
Obje (nesne) tabakasý: Þiirin öðeleri “ayna” ve þiir öznesi olan “ben”dir. “Ayna; üzerine herhangi bir ýþýk kaynaðýndan düþen parýltýlar ve renkleri yansýtan parlak eþya ya da arkasý sýrlanmýþ camdýr”. Aynalarýn sýrrý, genellikle cam levhalarýn bir yüzünün ince bir gümüþ tabaka ile sýrlanmasýyla (kaplama) elde edilir”. Þiir öznesi birinci birimde “gizlese de sýrlarý” derken hem aynanýn sýr katmanýný hem de insanlarýn sýrlarýný çaðrýþtýracak bir kullanýma (tevriye sanatý) kalmýþtýr. Þiirin nesnesi olan ayna motifi, tema çevresinde birleþerek bir izlek oluþturulmuþtur.
Karakter (zihniyet) katmaný: Afet Kýrat neredeyse tüm þiirlerinde þiir kiþisi olarak ben öznesini kullanmýþtýr. Ama bu ben, çok kez ya insanla bir empati ya da insanla ve nesnelerle özdeþleþmesinin sonuçlarýnýn. Bu þiirde, kanser hastasýnýn/hastalarýnýn kýrgýnlýðýna tercüman olmuþ, onun dökülen saçý, kaþý, kirpiði yönünde saða sola dile getirerek hassas bir yön ortaya çýkar. Þairenin yaþadýðý bölgedeki kanser bölgeleri baþlangýçta iyileþtirilebilmek üzere çeþitli þekillerde tedavi edilmeye çalýþýlmakta, ancak bu süreçte kiþi üzerinde yan etkiler görülebilmektedir. Þair bu hassas durumu yansýtmýþtýr.
Kader (alýnyazýsý) tabakasý: Her canlý ölümlüdür. Ancak bazý hastalýklar insanýn erken yaþta musallat olmasý, hayatýnýn olumsuz etkileridir. Ýnsanýn her þeyi dostumu kaybetmemesi, elinden gelmesine raðmen gelen çabayý göstermesi gerekir. Sondaki yaðmur renkli bulut i mgesi þiir öznesinin dostunu kaybetmediðinin, bereketli günlerin geleceðini beklediðinin iþaretidir.
Seddar Ýnce
Sosyal Medyada Paylaşın:
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.En Çok Okunan Şiirleri
AFFET BABA DESEM Kİ... KARA GÖZLÜM RİCA EDERİM BAYIM YAKARIŞ SAÇLARIN, AH O SAÇLARIN! HEY BİNGÖL, YAYLA DERE! SARMAŞIK VEZN-İ AHAR MEHMET’İM